Muallim Naci’nin Hadis-i Şeriflerle desteklenen yirmi iki ahlaki öğüt ile Risaletü'l Hamidiyye'den tercüme ettiği bir bölümden oluşan eseri. İnşâ ve İnşâd'da Peygamber Efendimizin güzel ahlak üzerine Hadis-i Şeriflerine yer verilen yirmi iki öğüt yer almaktadır.

Eserde yer alan güzel ahlak ile alakalı öğütler şunlardır: Kendisi için istemediğini başkaları için de istememek, eli ve diliyle kimseyi incitmemek, kibirli olmamak, başkası aleyhinde söylenen sözlere kulak tıkamak ve başkalarının kötülüğünü anlatanlara itibar etmemek, üç günden fazla kimseyle küs kalmamak, ayırt etmeksizin elinden geldiği kadarıyla insanlara iyilik etmek, yaşlılara hürmet çocuklara şefkat göstermek, daima güler yüzlü ve tatlı dilli olmak, yalan söylememek, sözünde durmak, emanete hıyanet etmemek, herkese kıymetine göre hürmet göstermek, başkasının kurtuluşuna vesile olmaya çalışmak, insanları töhmet altında bırakmamak ve su-i zanda bulunmamak, herkese şefkat göstermek, bir topluluğa girerken öncelikle selam vermek, eve girer çıkarken selam vermek, sarılmak ve el öpme âdetini devam ettirmek, hasta ziyaretinde bulunmak, cenaze hizmetinde bulunmak ve mezarlıkları ziyaret etmek.

16 sayfa olan İnşa ve İnşad başlıklı bu eser Seyfettin Özege Nadir Eserler Koleksiyonunda kayıtlıdır. Eserin kapağında “Maarif Nezaret-i Celilesinin ruhsatıyla tab olunmuştur” ibaresi yer almaktadır.

Muallim Naci’nin biyografisi için bk. “Muallim Naci”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/muallim-naci