- Yazar Biyografisi (TEİS)
Rüşdî, Antakyalı - Madde Yazarı: Prof. Dr. Hüseyin Güfta
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:01/10/2021
ÎKÂZ-I MİLLET (RÜŞDÎ)
risaleRüşdî, Antakyalı (d.1264/1847-48 - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Antakyalı Mehmed Rüşdî Efendi'nin dinî ve ahlaki öğütleri ihtiva eden risalesi. Müellif, eserini Allah rızası için yazdığını, maksadının İslam dinine, vatana ve millete hayırlı hizmetlerde bulunmak, insanlara güzel öğütler vermek ve onları kötü fiillerden sakındırmak olduğunu ifade etmiştir.
Mehmed Rüşdî Efendi'nin amacı halka hitap ederek onları bilgilendirmek ve bilinçlendirmek olduğu için eseri sade bir Türkçe ile yazmış ve anlatımda vaaz tekniğini kullanmıştır. Ele aldığı her konuyu daha iyi açıklamak için ayetler, hadisler, hikmetli sözler, nasihatler; peygamberler, halifeler ve diğer sahabenin hayatından ve güzel ahlakından örnekler vermiştir.
Eser, İfade, Adalet, Meşveret, Uhuvvet ve Umuma Nasihat olmak üzere beş bölümden oluşmuştur. Eserin son bölümü olan Umûma Nasîhat ise vaaz kürsüsünden yapılmış öğüt ve ikazları hatırlatmaktadır. Mehmed Rüşdî Efendi bu bölümde her ferdin ahlakını güzelleştirmesi gerektiğini belirtmiş, buna katkıda bulunmak için çeşitli dinî ve ahlaki meseleleri örnek vermiştir.
Eser, 1326(1908-1909)'da İstanbul Mahmud Beg Matbaası'nda 15 sayfa olarak basılmıştır. Eserin yeni harflere çevirisi ve tıpkıbasımı yapılmıştır (Tekin 1993).
Şairin biyografisi için bk. "Rüşdî, Antakyalı". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rusdi-antakyali
Eserden Örnekler
Adâlet
Âyât-i Kerîme
İnnellâha ye’muru bi'l-adli ve'l-ihsân
(Vâcibü Teâlâ ve tekaddes hazretleri kullarına adl ve ihsân ile emreyler)
……….
Ehâdîs-i Şerîfe
İnne ehabbe'n-nâsi ilâllâhi yevme'l-kıyâmeti ve akrebehüm minhu meclisen imâmun âdil
(Yevm-i kıyâmetde insânların Cenâb-ı Hakka en ziyâde sevgili olanı ve meclis cihetinden en ziyâde karîb olanı imâm-ı âdildir).
……….
Hikemiyyât-i İslâmiyye
Mülkün devâm ve sebâtı adl iledir.
Adl mîzân-ı Rahmândır, cevr mikyâl-i şeytândır
Mehmed Rüşdî, Îkâz-ı Millet, s.7-8.
Kaynakça
Mehmed Rüşdî (1326). Îkâz-ı Millet. İstanbul: Mahmud Beg Matbaası.
Tekin, Mehmet (1993). Mehmed Rüşdî, Îkâz-ı Millet. Antakya: Mehmet Tekin Yayınları.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MÜŞTEREK MEVLİD / İLAVELİ MEVLİD (RÜŞDÎ VE MES’ÛD) | Rüşdî, Antakyalı | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
2 | HALLÜ’L-İŞKÂL FÎ MEBÂHİSİ’L-CÜZ’İ'L-İHTİYÂRÎ (RÜŞDÎ) | Rüşdî, Antakyalı | Prof. Dr. Hüseyin Güfta |
Görüntüle | ||
3 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
4 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
5 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
6 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
7 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
8 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
9 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
11 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
12 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |