Sabûhî Ahmed Dede’ye ait Mesnevi şerhidir. Müellif, eserinde Mesnevi'nin âyet ve hadîs içeren ya da Arapça ibare bulunan beyitleri ile öğrenciler tarafından anlaşılmadığı düşünülen altı ciltten 2173 beytini şerh etmiştir. (Korkmaz 2021: 43-44) Eserini bazı dostlarının ricası üzerine Mesnevî derslerine yeni başlayan talebelere yönelik yazmıştır.

İhtiyârât'ın yazımı 1617-1638 yılları arasında gerçekleşmiştir. Metinde besmele, hamdele ve salvele bölümlerinden sonra yazar, Hz. Mevlânâ ve yetişmesinde büyük emeği olan Ebûbekir Çelebinin övgülerinde bulunur. İlk olarak Mesnevî’nin Arapça dîbâcesi, ardından ilk on sekiz beytini, devamında diğer ciltlerdeki dîbâceler ve seçme beyitleri şerh eder.

Eserin genel anlatım dili Türkçe olmakla birlikte manzum kısımlarında hâkim olan dil Farsçadır. Âyet ve hadîsler ile mensur iktibaslarda Arapça genel olarak tercih edilen dildir. Anlatımlarda sanatsal bir gaye güdülmemiştir.

Eser diğer Mesnevî şerhlerinden Rusûhî Dede’nin Câmiü’l-Âyât’ı ile içerik açısından benzerlik göstermektedir. Ancak Câmiü’l-Âyât ile İhtiyârât-ı Sabûhî arasında beyit seçkileri açısından bir benzerlik bulunmamaktadır. Esrar Dede de eserin İlmî Dede’nin Şerh-i Cezîre-i Mesnevî’sine nazîre olduğunu ifade etmektedir (2000:275). İhtiyârât-ı Sabûhî’de şerh edilen beyitler çok daha kapsamlıdır ve şerh edilen beyitler arasında ortaklık bulunmamaktadır. Eser Mesnevî şerhleri içinde özgünlüğüyle dikkat çekmektedir. (Töre 2021: 931)

Eserin ilk üç cildi üzerinde Emre Töre (2021), son üç cildi üzerinde ise  Ayşe Korkmaz (2021) doktora tezi hazırlamış, Abdülkadir Algül (2007) ilk 100 varağı içeren yüksek lisans çalışması gerçekleştirmiştir. Müzekkir Kızılkaya (2019) ise  tasavvufi muhtevası üzerine çalışmıştır.

Şârihin biyografisi için bk. “Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sabuhi-seyh-ahmed-dede.