- Yazar Biyografisi (TEİS)
Manastırlı Mehmed Rifat - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Caner Solak
- Eser Yazılış Tarihi:1874-1875
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Tiyatro
- Yayın Tarihi:08/09/2022
HÜSREV Ü ŞİRİN (MANASTIRLI MEHMED RİFAT)
tiyatroManastırlı Mehmed Rifat (d. 1267/185 - ö. 1325/1907)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Manastırlı Mehmed Rifat’ın Hüsrev ü Şirin adlı eseri, Hüsrev ü Şirin adlı mesnevinin tiyatro uyarlaması. On üç perdeden oluşan yüz elli iki sayfalık oyunun yayım tarihini Ahmet Bozdoğan 1874-1875 olarak tahmin eder (Bozdoğan 1996: 62). Oyunun “İtizar” bölümünün sonunda bulunan M.R. imzasından yola çıkan araştırmacılar oyunun büyük ihtimalle bu imzayı kullanan Manastırlı Mehmet Rıfat’a ait olduğunu belirtirler (And 1972: 353).
Faruk Kadri Timurtaş, eserin kaynağı konusunda “Nizami’nin ve belki de Şeyhî’nin eserinden istifade edilerek yazılan piyes, mevzu itibariyle, bu iki şairin mesnevilerine benzemektedir. Hemen hemen aynı olan vak’alarda farklar, ufak noktalara inhisar ediyor.” der (Timurtaş 1968: 51). Bu iki eser aynı konunun farklı edebi türlerde yeniden yazılması olarak görülebilir. Mehmed Rifat mevcut hikâye üzerinde yeni bir yoruma gitmeden bilinen öyküyü sahneye uyarlamayı denemiştir.
Yazarın biyografisi için bk. “Manastırlı Mehmed Rifat”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rifat-manastirli-mehmed
Eserden Örnekler
“Hüsrev- …Ey mert şâh-bâz ne işle meşgûlsün?
Ferhad- Cân satıp gam-ı cânân almaktayım.
Hüsrev- Cân satmak edebe mugâyirdir.
Ferhad- Aşk edeb kaydında olmadığı gibi bende âr ve nâmûstan geçtim.
Hüsrev- Şîrîn’in muhabbeti nezdinde ne mertebededir?
Ferhad- Cânımdan kıymetlidir.
Hüsrev- Şîrîn’in aşkından ne zaman geçebilirsin?
Ferhad- Cihânda vücûdum toprak olsa da rûhum yinede onu sever.” (M. R., [1874-75]: 119-120).
Kaynakça
And, Metin (1972). Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu (1839-1908). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
Bozdoğan, Ahmet (1996). Manastırlı Mehmet Rıfat ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
M. R. [1874-75].Hüsrev ü Şirin. (yty.)
Timurtaş, Faruk Kadri (1968). Şeyhi Hayatı ve Eserleri, Eserlerinden Seçmeler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | GÖRENEK (MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Esra Dicle |
Görüntüle | ||
| 2 | YA GÂZİ YA ŞEHÎD (MANASTIRLI MEHMED RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Esra Dicle |
Görüntüle | ||
| 3 | PAKDÂMEN (MANASTIRLI MEHMED RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Öğretmen Emre Şengül |
Görüntüle | ||
| 4 | HÜKM-İ DİL (MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Esra Dicle |
Görüntüle | ||
| 5 | DELÎLE YÂHÛD KANLI İNTİKÂM (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 6 | EBU’L-ALÂ YÂHÛD MÜRÜVVET (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 7 | EBU’L-FEDÂ (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin (1267/1851 - 1330/1912) ve Mehmed Rif‘at (1267/1851 – 1325/1907) | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 8 | NEDÂMET (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedrî Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 9 | KÖLEMENLER (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedrî Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 10 | FAKİRE yahut MÜKÂFAT-I İFFET (HASAN BEDREDDİN VE MEHMED RİF‘AT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan Araş. Gör. Elif Paliçko |
Görüntüle | ||
| 11 | AHMED YETÎM YÂHÛD NETÎCE-İ SADÂKAT (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedrî Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 12 | HUD’A VE AŞK ( FRIEDRICH VON SCHILLER’DEN ÇEVİRİ) (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedri Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 13 | CLEOPATRE (MADAM EMIL DE GIRARDIN’DEN ÇEVİRİ) (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedri Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 14 | ANTONY YÂHÛD İKMÂL-İ NÂMUS [ALEXANDRE DUMAS PERE’DEN ÇEVİRİ] (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin (1267/1851 - 1330/1912) ve Mehmed Rif‘at (1267/1851 – 1325/1907) | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 15 | LÂLERUH (M. CARRE VE E. LUCAS’DAN ÇEVİRİ) (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
| 16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
| 17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
| 18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
| 19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
| 20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
| 21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
| 22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
| 23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
| 24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
| 25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |