HÜKM-İ BEŞER YÂHUD İKİ SEVDÂZEDELER (AHMED FAHRİ MUSTAFA)
tiyatro
Ahmed Fahri Mustafa (d. ? - ö. ?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Ahmet Fahri Mustafa’nın yazdığı altı perdeden oluşan tiyatro eseri. 1886 yılında İstanbul'da yayımlanmıştır. Niyazi Akı, Hükm-i Beşer yahut İki Sevdazedeler’le ilgili olarak Voltaire'in Alzire adlı trajedisine bir perde ilave edilerek kaleme alınmış uyarlama bir eser olduğunu belirtilir. Aşiret yaşamının anlatıldığı oyunda, aşiretler arasındaki mücadeleler, bu mücadeleler esnasında Fatile ile Karinağa'nın trajik aşkı betimlenmiştir.

Aynı kabileden olan Fatile ile Karinağa, kabile büyüklerinin de onayıyla nişanlanırlar. Fakat kısa bir süre sonra düşman kabilenin saldırısı sırasında Karinağa esir düşer. Karinağa’yı esir tutan Perevet (?), bir yandan ona işkence ederken bir yandan da onun öldüğü haberini yayar. Bu haber üzerine babasının baskısı ile Fatile, Perevet ile evlenmeye razı olur. Böylece iki kabile arasındaki düşmanlık sona erecektir. Ancak Karinağa’nın ölmediği ortaya çıkar. Oyun, Fatile’nin hastalanarak ölmesi; onun acısına dayanamayan Karinağa’nın ise intihar etmesiyle sona erer. Hükm-i Beşer, on dokuzuncu yüzyıl Türk Edebiyatı metinlerinde sık sık rastlanan yanlış anlamalar ve arka arkaya ölümleri içermesi dolayısıyla klişe bir yapıya sahiptir.

Eserden Örnekler


Hüveyz : Evet, evladım. Ben de senin gibi çok vakitler onun üzerine gözyaşı döktüm. Fakat Karinağa senden şikayet etmeyecektir. Kızım artık onu hatırından çıkar. Cenab-ı Hakk’a karşı durulmaz. İşte, işte şu karşında duran ihtiyar pederinin son sözlerini dinleyip itaat etmeye gayret et kızım.

Fatile :  Peder-i azizim! Niçin bana cebrediyorsun? Ben onun kuvvetini de bilirim. Ne zaman temennimi dökmek murat etseniz ölürüm. Şimdiye kadar senin saadet halin benim saadetim değil mi idi? Ah, lakin babacığım, mezara girmem yalnız bir isim ve bir bergüzar bu kalbimi pare pare etmektedir. Karinağa’m gönlümün bir tanecik sultanıdır, hâlâ hayattadır. (gizli) ah sevgilim... (Ahmed Fahri Mustafa 1886).


Kaynakça


Ahmed Fahri Mustafa (1886). Hükm-i Beşer yahut İki Sevdazedeler, İstanbul: Mekteb-i Sanayi Matbuatı.

Akı, Niyazi (1989). Türk Tiyatro Edebiyatı Tarihi I, İstanbul: Dergâh Yayınları.

Atıf Bilgileri


Özer, Hanife. "HÜKM-İ BEŞER YÂHUD İKİ SEVDÂZEDELER (AHMED FAHRİ MUSTAFA)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/hukm-i-beser-yahud-iki-sevdazedeler-ahmed-fahri-mustafa. [Erişim Tarihi: 04 Temmuz 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 EDEBİYAT-I GARBİYEDEN BİR NEBZE (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
2 CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ ECNEBİYE (CİLT 2) ( AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
3 CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ OSMANİYE( AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
4 BORJİYALAR (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. İmren Gece Özbey
Görüntüle
5 ESKİ ROMALILAR (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
6 EZHAR-I TARİHİYE (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
7 TARİH-İ MUHTASAR-I BEŞER (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
8 YENİ USÛL MUHTASAR SARF-I TÜRKÎ [BİRİNCİ SENE] (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
9 KÜÇÜK TARİH-İ OSMANÎ I. - II. SENE (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
10 KÜÇÜK TARİH-İ İSLAM (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
11 TESHİL-İ TEEHHÜL (MEHMET TAHİR) Mehmed Tahir Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran
Görüntüle
12 DEMİRHANE MÜDÜRÜ (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
13 İKİ KADIN (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Devrim Özbek
Görüntüle
14 HAZÎNE-İ MEKÂTİB yâhut MÜKEMMEL MÜNŞEÂT (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Öğretmen İbrahim YILDIRIM
Görüntüle
15 AMELÎ VE NAZARÎ TÂʿLÎM-İ LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle