HOŞNİŞÎN VEYA CİHÂNDA SAFÂ BU MUDUR? (NABİZADE NAZIM)
tiyatro
Nabizade Nazım (d. 1862 - ö. 5 Ağustos 1893)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Nabizade Nazım’ın sanat hayatının ilk döneminde, Ceride-i Havadis gazetesinde A. Nazım imzasıyla tefrika ettiği dar hacimli manzum tiyatro. Eser; arz-ı merâm, a'zâ-yı vak'a gibi oyun hakkında birkaç cümlelik bilgilerin verildiği tanıtım mahiyetindeki başlıkların ardından fasıl ve manzaralara ayrılan içeriğiyle devam eder. Erbil civarında yaşanan basit bir aşk macerasını sınırlı bir şahıs kadrosuyla anlatan eserin kahramanları Uluv Bey, Zeynep ve Züleyha başta olmak üzere aşiret efradından birkaç erkek ve bir iki çocuktan ibarettir. Eserin dramatik örgüsü, Zeynep ile Uluv Bey’in birbirlerini çok sevmesini kıskanan Züleyha’nın Zeynep’i öldürmesi ve bunu öğrenen Uluv Bey’in Züleyha’yı öldürerek intihar etmesinden meydana gelir. Romantik duyarlılıkla yazılan bu oyun, sahnelenmekten ziyade okunmak amacıyla kaleme alınmıştır. Muhteva ve yapı özellikleriyle trajedileri de andıran eser, Türk edebiyatı tarihinde önemli bir yer edinememişse de kıskançlık ve ihtiras üzerine kurulan içeriğiyle Nabizade Nazım'ın yazın evreninin temellerini somutlaştırması açısından önemlidir. 

Hoşnişîn/Cihânda Safâ Bu mudur? yeni harflere aktarılıp yayımlanmamış, Ceride-i Havadis'in (S. 4580-4581, 4583-4585, 20 Mart-15 Nisan 1881) sayfalarında kalmıştır. Söz konusu gazete, Türk Tarih Kurumu Süreli Yayınlar Koleksiyonunda Ruzname-i Ceride-i Havadis, S018833 ad ve demirbaş bilgisiyle kayıtlıdır. 

Yazarın biyografisi için bk. "Nabizade Nazım". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nabizade-nazim 

Eserden Örnekler


Uluv Beğ

(...)

Bak bak ne güzel cihân-ı enver

İnsanı pür hissiyât eyler

Bak şeklini gör semâda işte

Lâkin sana benzemez


(Nevâzişden sonra)

(Nehri irâe ile)

Ferişte

Şu âb-ı revân hayata benzer

Kim durmaz akar güzâr eyler

(Saçlarını kokladıkdan sonra)

Envârına bak şu âfitâbın

Gark etti bütün cihânı ruha

Güya ki ziyâ değil de ruhdur


Zeyneb

(Bedr hâlinde iken gaybûbet üzere olan mâhtâbı irâe ile)

Sönmekde ziyâsı mâhtâbın

(Lâle kopararak)

Şu lâle de benziyor sabûha

Ser-şâr piyâle-i sabûhdur


Uluv Beğ

Sîma u kıyâfetin ne zîbâ

Ol çeşm-i kebûd renk ne süzgün

Gül gül azacık aman güzel yâr (Nabizade Nazım 1297/1881: 3).

Kaynakça


Çağın, Sabahattin (2019). "Nabizade Nazım". Türk Edebiyatında İsimler Sözlüğü: http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nabizade-nazim [Erişim tarihi: 17.01.2022].

Nabizade Nazım (1297/1881). "Hoşnişîn/Cihânda Safâ Bu mudur?". Ceride-i Havadis, 4580-4581, 4583-4585.

Uç, Himmet (2007). Şair ve Romancı Nabizade Nazım. İstanbul: Kitabevi Yayınları.

Atıf Bilgileri


ERBAY, ALİ. "HOŞNİŞÎN VEYA CİHÂNDA SAFÂ BU MUDUR? (NABİZADE NAZIM)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/hosnisin-veya-cihanda-safa-bu-mudur-nabizade-nazim. [Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 SEVDA (NÂBİZÂDE NÂZIM Nabizâde Nâzım Diğer Öykü USTA
Görüntüle
2 BIR HÂTIRA (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Diğer Ceylan Aydın
Görüntüle
3 ESÂTİR (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Öğretmen Doğukan Ali Paker
Görüntüle
4 HÂLÂ GÜZEL (NABİZÂDE NÂZIM) Nabizade Nazım Diğer Öykü USTA
Görüntüle
5 HANIM KIZLARA (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Öğretmen Doğukan Ali Paker
Görüntüle
6 HASBA (NABİZÂDE NÂZIM) Nabizade Nazım Araş. Gör. Dilek Yardım
Görüntüle
7 HÂTIRA-İ ŞEBÂB (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Araş. Gör. Sefacan Doğru
Görüntüle
8 HEVES ETTİM (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Hatem Türk
Görüntüle
9 KARABİBİK (NÂBİZÂDE NÂZIM) Nabizade Nazım Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
10 MİNİ MİNİ MEKTEPLİ (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Öğretmen Doğukan Ali Paker
Görüntüle
11 MİNİ MİNİ YÂHUD YİNE HEVES (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Akın ZENGİN
Görüntüle
12 SEYYİE-İ TESÂMUH (NABİZADE NAZIM) Nabizade Nazım Öğretmen Doğukan Ali Paker
Görüntüle
13 YÂDİGÂRLARIM (NABİZÂDE NÂZIM) Nabizade Nazım Diğer Ceylan Aydın
Görüntüle
14 ZAVALLI KIZ (NABİZÂDE NÂZIM) Nabizade Nazım Öğr. Gör. Merve Özdemir Çetinkaya
Görüntüle
15 ZEHRA (NABİZÂDE NÂZIM) Nabizade Nazım Doç. Dr. Özlem Nemutlu
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle