- Yazar Biyografisi (TEİS)
İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi - Madde Yazarı: Doç. Dr. Çetin Kaska
- Eser Yazılış Tarihi:?/?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Farsça
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:24/10/2021
HIZIR-NÂME/KİTÂB-I MOLLÂ İLÂHÎ/NECÂTÜ'L-ERVÂH (İLÂHÎ)
tasavvufî eserİlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi (d. ?/?-ö.?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
İlâhî’nin Kitâb-ı Molla İlâhî ve Necâtü'l-Ervâh adlarıyla da anılan eseri. Farsça manzum-mensur yazılan bu tasavvufî eserdeki bazı ibare ve açıklamalar Arapça olarak verilmiştir. Eserde velâyet, ubûdiyyet, ilim, âlim, salih amel, namaz, oruç, takva, kerâmet, vecd, tahâret, ihlâs, enbiyâ ve sıddıklar, murâkabe, tevekkül, fakr, dünya ehli, zikir, tevhîd, kâmil mürşid, mürîd, mizân gibi mevzular ele alınmış, bu mevzular manzum parçalarla izah edilmiş ve ayet ve hadis iktibaslarına da yer verilmiştir. Bu iktibasların yanı sıra İlâhî, Feridüddin Attâr’ın Esrâr-nâme, İlâhî-nâme, Heylac-nâme, Dîvân, Mantıku’t-Tayr, Sa’dî-i Şîrâzî’nin Gülistân, Dîvân, Bostân Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr ve Mesnevî’si ile Evhadî, Şems-i Mağribî, Hâfız-i Şîrâzî, Hâkânî-i Şirvânî, Ebû Saîd-i Ebu’l-Hayr’ın Dîvân’larından birçok tazmin yapmıştır.
Bilinen yedi nüshası bulunan Hızır-nâme/Necâtü'l-Ervâh üzerine İpek Şengül tarafından yüksek lisans tez çalışması yapılmıştır (2019).
Eserden Örnekler
Velâyet ibâret ez nûrî est ki ez meşrik inâyet-i hazret-i ehadîs be dil-i bende-i muhlis tulû koned ve İslâm-i hakîkî der libâs-i nûr-i yakîn cemâl numâyed. Alâmeteş ân est ki intişrâh-i sadr ve infitâh-i kalb û râ hasıl âyed... Dil-i mürîdân bâ safâ-i vecd der ıyden-i karb girânmâye şeved ve eğer sâike âyed cihânhâ-i morde zinde koned. Der în hâl İsrafil-i zemânend ve İsa-i vaktend... (Şengül 2019: 234, 243).
Kaynakça
Kara, Mustafa (1988). "Abdullâh-ı İlâhî". İslam Ansiklopedisi. C.1. İstanbul: TDV Yay. 110-112.
Şengül, İpek (2019). Abdullah İlâhî'nin Necâtu'l-Ervâh Min Denesi'l-Eşbâh adlı eseri (Metin- inceleme). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | PEND-NÂME (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Orhan KILIÇARSLAN |
Görüntüle | ||
2 | ŞAKÂYIKU'L-HAKÂYIK Lİ-SULTÂNİ'L-HAKÂYIK (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Bilal Güzel |
Görüntüle | ||
3 | DÎVÂN (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Doç. Dr. Çetin Kaska |
Görüntüle | ||
4 | KENZÜ'L-ESRÂR (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Nuriye İnci |
Görüntüle | ||
5 | RİSALE-İ TEVHÎDİYYE (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Nuriye İnci |
Görüntüle | ||
6 | TASAVVUF RİSALESİ (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ MİFTÂHÜ'L-GAYB (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Doç. Dr. Çetin Kaska |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
9 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
10 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
11 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
12 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
13 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
14 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
15 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
16 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
17 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |