Hüseyin Cahit Yalçın’ın “Hikmet-i Bedayie Dair” başlığı altında Servet-i Fünûn'da tefrika ettiği metinlerin kitaplaşmış biçimi. Hüseyin Cahit Yalçın’ın on altı yazıdan oluşan "Hikmet-i Bedayi" tefrikası, Halef Nas'ın tespitine göre Türk edebiyatında estetik meselesini bir bütünlük içinde ele alan ilk yazı dizisidir. Bahsi geçen yazıların ilki 14 Nisan 1898’de Servet-i Fünûn dergisinin 370. sayısında, sonuncusu ise 13 Ekim 1898’de yine Servet-i Fünûn’un 396. sayısında yayımlanmıştır. Kimi zaman birkaç sayı fasılalarla yedi ay devam eden tefrika, dekadanlık tartışmalarının en canlı olduğu döneme denk düşer. Hüseyin Cahit, bu yazı dizisinde estetiğin ne olduğunu anlatarak hem muarızlarına dolaylı bir cevap vermiş hem de Servet-i Fünûn’un dayandığı estetik temelleri izah etmiştir. Hüseyin Cahit’in "Hikmet-i Bedayi" yazılarında ele aldığı konular şunladır: şive, zevk, estetiğin tarihi, güzellik, fikir ürünleri, sanat eserinin ortaya çıkma şartları, dekadizm, sembolizm, sanatın kaynağı konusu amacı kısımları, gaye-i hayalî (ideal), sanatın ahlâkla ilgisi, deha, şiir ve sanatın geleceği.

“Hikmet-i Bedaiye Dair” yazı dizisinde Hüseyin Cahit, onlarca filozofun estetik meselelerine dair görüşlerini aktarmakla birlikte Hippolyte Taine’in estetik görüşlerine bağlı olduğunu birçok kez açıkça ifade eder. Bütün bir Servet-i Fünûn neslini etkilemiş olan Hippolyte Taine (1828-1893) estetik eleştiriyi, öznellikten kurtarıp değişmez kesin kanunlara dayandırmaya çalışır. Bu sebeple sanat eserleri hakkındaki yargılarında bilimsel metotları kullanır. Taine; rastlantısal, sebepsiz ve gelişigüzel doğduğuna inanılan sanat eserinin “esen rüzgar gibi, belirli şartları ve değişmez yasaları” olduğuna inanmaktadır. Tain’in estetik anlayışına göre bir sanat eserini anlamak istiyorsak onun meydana gelişini hazırlayan şartları bulup çıkarmak gerekir. Bu şartlar ise üç tanedir: 1. Sanat eserinin doğduğu fiziksel ve sosyal çevre, 2. Sanat eserini yaratan ırk, 3. Sanat eserinin yaratılışına tanık olan tarihsel an.

Hüseyin Cahit Yalçın’ın “Hikmet-i Bedayie Dair” yazıları "Estetik" adı altında 2021'de kitaplaştırılmıştır. Bu kitapta; Hüseyin Cahit’in estetik görüşleriyle bütünlük oluşturduğu düşünülen üçü telif, yedisi tercüme on yazısı da kitabın ikinci bölüm olarak tasarlanmıştır. Kitabın ikinci bölümündeki yazılardan “Taklit” başlıklı olanı hariç tamamı “Hikmet-i Bedayie Dair”den yaklaşık üç yıl sonra yayımlanmıştır. “Taklit” isimli yazı, edebî metinlerin bir başka metinden etkilenme meselesini ele almaktadır. “Zevk-i Edebînin Esbab ve Suver-i Tahavvülatı” başlıklı ikinci yazı, edebî zevkin dönem ve kişilere göre nasıl ve niçin değiştiğini ele alır. Diğer yazılar ise edebiyata etki eden faktörler (iklim, mizaç) ve edebiyatın başka disiplinlerle (iktisat, hukuk, musıki) ilişkisine odaklanılmıştır. Geriye kalan üç yazı ise dönemin popüler meselelerinden edebiyat ve bilim ilişkisine dikkat çekmektedir.

Hüseyin Cahit, “estetik”le ilgisini uzun yıllar boyunca devam ettirmiştir. Bu bağlamda Hüseyin Cahit Yalçın'ın Finlandiyalı meşhur yazar Yrjö Hirn’in The Origins of Art (Güzel Sanatların Kökenleri) isimli eserini Sanayi-i Nefisenin Menşeleri adı altında 1925'te Türkçeye aktardığını da belirtmek gerekir.

Hüseyin Cahit Yalçın'ın biyografisi için bk. “Hüseyin Cahit Yalçın”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yalcin-huseyin-cahit