Nev'î-zâde Atâyî’nin müstehcen kelimeler, argo, kaba yergi ve cinsel sataşma içerdiği için Divan’ına almadığı manzumelerinden meydana gelmiş hezl mecmuası. Şairin Hezliyyât’ı genellikle Hamse’sinin bazen de Divan’ının bulunduğu yazmaların sonunda yer almaktadır. Kaynaklarda adı daha çok Hezliyyât-ı Nev‘î-zâde Atâyî olarak geçmektedir. Eserin yazılış tarihi belli değildir. Eserde tarih bildiren üç manzumeden hareketle 1600 ile 1622 yılları arasında kaleme alınan şiirlerden oluştuğu ve 1622’den sonra tedvin edildiği anlaşılmaktadır.

Hezliyyât’ın hiçbir yerinde Atâyî mahlası geçmemektedir. Bununla beraber pek çok Nev‘îzâde Atâyî Külliyâtı, Divan’ı ve Hamse’sinde yer alması, Divan ile ortak ifadeler içermesi, Nef‘î ile hezl türünde atışan Atâyî’nin bu türe aşinalığının bilinmesi gibi nedenler Nev‘î-zâde’ye aidiyetini güçlü kılmaktadır. Atâyî’nin Hezliyyât’ı mukaddime veya hatime bölümleri bulundurmamaktadır. Kıt‘aların olduğu “Mukâta‘ât” bölümü ile başlamaktadır. Bu bölümde üç rubai ve bir mesnevi de yer almaktadır. Bu bölümden sonra eserin esas ağırlığını oluşturan “Metâli‘” bölümü gelmektedir. Matla‘ların yer aldığı bu kısımda bir gazel de bulunmaktadır. Atâyî’nin Hezliyyât’ı “Metâli‘” bölümünden sonra gelen bir gazel ve bir terkib-bend ile sona ermektedir. Hezliyyât’taki bazı şiirler genel edep kurallarına uymamaktadır. Fakat tüm şiirler vezin, kafiye, edebî sanatlar vb. nazım kaideleri bakımından divan edebiyatı ilkelerine riayet edilerek yazılmıştır.

Hezliyyât-ı Atâyî’de toplam 149 manzume vardır. Bunların 131’i matla‘, 11’i kıt‘a, 3’ü rubai, 2’si gazel, 1’i mesnevi ve 1’i de terkib-benddir. Tüm şiirleri aruzla yazılan Hezliyyât’ta en çok "fâ‘ilâtün  fâ‘ilâtün  fâ‘ilâtün fâ‘ilün" kalıbı kullanılmıştır. On dört farklı kalıpla yazılan şiirlerin olduğu eserde aruzun başarıyla kullanıldığını belirtmek mümkündür. Atâyî’nin burada başarıyla uyguladığı nazım unsurlarından biri de kafiyedir. Redif olarak ağırlıklı biçimde Türkçe kelimelerin seçilmesi ve daha çok tam kafiyenin tercih edilmesi eserin kafiye tatbikinin belirgin noktalarıdır. Hezliyyât’ta en çok işlenen konu ismi verilmeyen şahıslara, özellikle mahbuplara yapılan cinsel sataşma ve müstehcen dokundurmalardır. Bunu ciddi meselelerin mizahî bir şekilde dile getirilmesi, kaderden şikâyet, hikmet-felsefe, güldürme amaçlı kaba cinsel taarruzlar ve belirli bir kişiye ağır eleştiri gibi konular takip etmektedir. Hezliyyât’ın manzumelerinde edebî sanatlar başarılı bir şekilde kullanılmıştır. Hemen hemen her beyitte en az bir söz sanatı görülmektedir. Eser deyim ve atasözleri bakımından oldukça zengindir. Deyimler içerisinde müstehcen olanlarının çokluğu dikkat çekicidir. Eserin dil ve üslûbu divan edebiyatına mensup diğer manzum eserlerde görülenden pek de farksız değildir. Türkçe, Arapça ve Farsça kelime ve terkiplerin Türkçe olanlara oranları divan edebiyatı ortalamasında seyretmektedir. Bununla birlikte hezl türünün gereği olarak halk deyişlerine yer verilen yerlerde dil ve üslubun halk Türkçesine yaklaştığını belirtmek mümkündür.

Hezliyyât’ın tenkitli metni inceleme sonuçlarıyla birlikte Suat Donuk tarafından neşredilmiştir (2015).

Şairin biyografisi için bk. “Atâyî, Nev‘î-zâde”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/atai-nevizade