Hüseyin Hulûsî Efendi’nin dinî-tasavvufi eseri. Hediyye-i Müjde-resân-ı Necât-ı Ebediyye, gelenek ve yenilik arasında dinî-tasavvufi konularda kaleme alınmış, hatırat, hasb-i hâl, nasihatnâme, hicviye ve sergüzeştnâme gibi birden çok türe ait özellikler taşıyan manzum-mensur karışık bir eserdir. Hüseyin Hulûsî’nin Dîvân’ı ile bir arada bulunan eserin adı Hediyye-i Müjde-resân-ı Necât-ı Ebediyye olarak belirtilmektedir. Eserin manzum kısımlarında çeşitli konularda 7 mesnevi, 4 nazm, 18 beyt, 3 gazel, 1 murabba ve 1 muhammes kaleme alınmıştır.

Eserin kaleme alınmasındaki asıl sebep Seyyid Nigârî ile Poslu Mahmûd arasındaki küslüğün giderilmesidir. Eser, varlık üzerine tefekkür, hakiki-mecazi aşk, tasavvufi hâl ve hissiyatlar, tasavvufun varlık ve yaradılış telakkisi gibi konuların işlendiği mesnevi nazım şeklinde bir mukaddime ile başlamaktadır.

Mesnevilerde sırasıyla; yaratılış, Nigârî özelinde mürşit anlayışı, tasavvufi ruh hâlleri ve seyr ü sülûk, Allah’a yakarış, Poslu Mahmud Efendi’nin güzel hasletleri, mürşide bağlanmanın gerekliliği, dinî-tasavvufi konularda nasihatler, mecazi aşk içerisinde hakiki aşkın muhafaza edilmesi konuları işlenmiştir. Muhammeste ise şehevi aşk çerçevesinde sevgili anlatılır. Klasik gazel konularının dışına çıkılan ve başlıkların verildiği gazellerde ise sırasıyla Hz. Ali’nin methi ve onun düşmanlarının kınanması, manevi kurtuluş için tavsiyeler, Hz. Peygamber’e saygı ve edebin gerekliliği konuları ele alınmıştır. Nazmlarda Nigârî’nin Muaviye hakkındaki görüşlerini destekleyici ifadeler ve kıyamet alametleri, tufan tasviri içerisinde Hz. Ali sevgisinin kurtuluş gemisine benzetilmesi, Allah’a yakarış konuları işlenmiştir. Murabbada Hulûsî Efendi, boşanmış olduğu eşi Saadet Hanım’dan bahsetmektedir. Muhammeste ise Hulûsî Efendi ile bir genç kız arasında cereyan eden hadise anlatılmaktadır.

Mensur kısımlarda ise anlama uygun beyitler yerleştirilmiştir. Bu beyitlerde sırasıyla basiretli olmanın önemine, batılla mücadelenin gerekliliğine, zahir ile bâtın karşılaştırması yapılarak bâtının önemine, şehadet arzusunun yanı sıra dünya hayatının vefasız ve semeresiz oluşu ile baki bir hayatın elde edilebilmesi için aşk şehidi olmanın gerekliliğine, cihadın önemine, Hz. Ali’nin yolunda çekilen sıkıntıların çok değerli olduğuna, âşıkların aşktan uzaklaşmalarının haram ve zorlukların onlar için bir olgunlaşma sebebi olduğuna, hakikatin açık lakin asıl kusurun onu göremeyenlerde olduğuna, nefsi hakir görmenin gereğine, kıyametin yaratılmışların kötülüklerinden dolayı kopacağı ve bu sebeple hissedilen korkuya, eski eşi Saadet Hanım ile olan ilişkisine, dünya malının âşıkları cezbetmeyeceğine, mana ehlinin surete aldanmayacağı ve hakikati mecaza feda etmeyeceğine, hakiki güzelliğe hayran olan kimsenin dünya güzelliğine meyletmeyeceğine ve dünyanın imtihan yeri olduğuna değinilmiştir. Müfredlerde ise hakikatin ispatı, hakikate erme, âşıkların yolundan gitme, Allah’ın kuluna kâfi olması gibi konulara değinilmiştir.

Hediyye-i Müjde-resân-ı Necât-ı Ebediyye, Hüseyin Hulûsî’nin Dîvân’ı ile bir aradadır.  Eserin 105 varaklık tek nüshası Fatih Millet Kütüphanesi, Ali Emirî Koleksiyonu Manzum Nu. 132/1-2’de yer almaktadır. Eser üzerine ve inceleme ve transkripsiyonlu metninin yayınlanması suretiyle çalışma yapılmıştır (Kıyçak vd. 2020).

Şairin biyografisi için bk. "Hûlûsî/Menfî/ Yesârî/Hüseyin Hulûsî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü Projesi. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hulusi-menfi-yesari-huseyin-hulusi