Mehmed Fevzî’ye ait ilahi ve na’t mecmuası. Toplam 25 şiirin bulunduğu matbu bir eserdir. 30 sayfadan oluşan eserde ilâhî ve naʻtlar büyük çoğunluğu oluşturmaktadır. Eserde ilahi ve naʻtların dışında bir arz-ı hâl (gazel şeklinde), Hacc-ı Ekber’in faziletlerinin anlatıldığı bir gazel, bütün işlerin Allah’ın takdiri ile meydana geldiğine dair tevfîk redifli bir gazel ve şeriatın faziletlerinin vurgulandığı bir tercî-bend mevcuttur.

Eser, üç dilde yazılmış şiirlerden oluşmaktadır. Şiirlerin büyük çoğunluğu Türkçedir. Beş bentten oluşan müseddes Farsça olarak kaleme alınmıştır. Bu Farsça şiirde şair Fevzî Efendi, Hz. Peygamberʼe seslenmektedir. Farsça müseddesin yanı sıra Arapça olarak birkaç mısra kaleme alınmıştır. Yirmi bir beyitten oluşan arz-ı hâlin dört beytinin ikinci mısraları da Arapça olarak yazılmıştır. Müellif, Hediyye-i Fevzî’ye kendi hanesinde mevlide başlamadan önce kıraat edilmek üzere daha önce Dîvân-ı Fevzî adlı eserinde de mevcut olan bazı ilahileri de alarak yeni yazdığı naʻtları ilave etmek suretiyle yazdığını belirtmiştir. Şiirlerin büyük çoğunluğunun naʻt ve ilahi türü olması hasebiyle yer yer ayet ve hadislerden iktibaslar yapılmıştır (Yiğiz 2020: 368-370).

Fevzi Efendi, mi’râciyyelerin kıraat edilmeden önce okunmasını tavsiye ettiği bir ilahide İsrâ Suresi’nin baş kısmını lafzen iktibas etmiştir. Müellif, eserde yer alan arz-ı hâl şiirini Medine mevleviyetine tayini dolayısıyla kaleme almıştır. Bu iş için layık olmadığını ancak padişahın emrinin ferman olduğunu belirtir. Bu şiirde II. Abdulhamid Han’a dua eder. Eserde yer alan şiirlerde lirizmin ön planda olduğunu söylemek mümkündür. Naʻtlar, sevgi ürünü olmaları sebebiyle çoğu defa hitabi bir üslupla yazılan lirik şiirlerdir. Bu eserde de bu ifadeyle yazılmış şiirler çoğunluktadır. Birçok şiirin redifini oluşturan “yâ Resûlallâh”, “yâ Habîballâh”, “meded eyle” şiire lirizm kazandırılmıştır.

Eserde dört farklı aruz kalıbı kullanılmıştır. Diğer birçok dinî ve didaktik eserde olduğu gibi, şiirin okuyucuya en yalın ve kolay şekilde aktarılması gayesiyle dilin olabildiğince açık ve anlaşılır bir şekilde kullanılmasına dikkat edilmiştir. Bu eserde yer alan Farsça müseddes ve mülemma beyitlerde yer alan Arapça mısralar az da olsa Farsça ve Arapça bilgisi olan kişilerce rahatlıkla anlaşılabilecek sadeliktedir (Yiğiz 2020: 370-371).

Eserde vezin bakımından hatalar oldukça az hatta yok denecek kadardır. Eserin ne zaman ve nerede basıldığına dair herhangi bir bilgi yoktur (Baybara 2007: 71).

Şairin biyografisi için bk. “Fevzî, Mehmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fevzi-mehmed-mdbir