Servet-i Fünûn döneminin ünlü kalemlerinden olan Hüseyin Cahit Yalçın’ın hikâye kitabıdır. Hayât-ı Muhayyel’in ilk baskısı 1899’da Edebiyât-ı Cedîde Kütüphanesi'nden yapılmıştır. Kitapta “Hayât-ı Muhayyel”, “Görücü”, “Fifi”, “Ey Genç Kız”, “Köy Düğünü”, “O Küçük Ayaklar”, “Lan Tenis”, “Röneka”, “Fakat… Cihaz?”, “Miss Herry”, “Karşısında”, “Deniz Hamamında”, “Bir Münasebet”, “Yaz Hatıraları”, “Nazra-i İltifât”, “Kanto, Bir Perde”, “Koruda”, “İhtiyar Meşem”, “Tabut Arkasında”, “Ada Vapurunda” ve “Sukut” isimli yirmi bir hikâye mevcuttur.

Ömer Faruk Huyugüzel, Hüseyin Cahit Yalçın’ın Hayatı, Hikâye ve Romanları Üzerinde Bir Araştırma isimli incelemesinde, Yalçın’ın hikâyelerini kronolojik olarak iki evreye ayırır. Hayât-ı Muhayyel ve Hayât-ı Hakikiye Sahneleri’nin, Yalçın’ın hikâyeciliğinin 1896-1908 yıllarındaki ilk evresinin eserleri olduğunu belirtir (1984: 37). Bu hikâyeler, Hüseyin Cahit Yalçın’ın Servet-i Fünûn dergisinde yer aldığı dönemin ürünleri olması sebebiyle Servet-i Fünûn edebî anlayışını yansıtmaktadır.

Kenan Akyüz, Hüseyin Cahit’in hikâyelerinde pek sağlam olmayan bir tekniğe karşılık, kuvvetli bir anlatım gücü ve realist tesirin dikkat çektiğini ifade eder (1995: 121). Huyugüzel ise Hüseyin Cahit Yalçın’ın ilk dönem hikâyelerinde, genel olarak Servet-i Fünûn dönemindeki yaygın eğilimle sanatçı ruhlu, aşk acısı çeken, kötümser gençleri yansıtan şahısların yer aldığına dikkat çeker (1984: 39). Hayât-ı Muhayyel’de yer alan hikâyelerin de bu neslin maceralarından hareketle kaleme alındığı görülmektedir. Kitapla aynı ismi taşıyan “Hayât-ı Muhayyel” isimli hikâye, özellikle Servet-i Fünûncuların, Yeni Zelanda ile başlayıp Anadolu’da bir “yeşil yurt” ve “hayat-ı muhayyel” kurma isteğine dönüşen kaçış arzusunu anlatması bakımından önemlidir (Türk 2014: 1502). Vasfi Mahir Kocatürk, bu hikâyenin ilk okunuşta Rousseau’nun Emile’ine benzediğini belirtmekle birlikte Hüseyin Cahit’in kendisine “Ben Hayat-ı Muhayyel’le sosyalizmi terennüm ettim.” dediğini ifade eder. Kitaptaki diğer hikâyelerin ise Servet-i Fünûn edebiyatının genel özelliklerini taşıdığını ifade eder (1964: 718). Hayat-ı Muhayyel’de yer alan hikâyelerde sıklıkla dönemin hayat tarzına ve azınlıklara yer verildiği görülmektedir. “Karşısında”, “Ey Genç Kız”, “Deniz Hamamında”, “O Küçük Ayaklar” gibi hikâyelerde yazarın, neslinin özelliklerini yansıttığı ve kendi çevresinden esinlendiği anlaşılmaktadır. “Röneka”, “Lan Tenis”, “Yaz Hatıraları” gibi hikâyeler ise azınlıkların ve zengin Avrupai kesimlerin hayatlarını yansıtmaktadır. Kitapta Servet-i Fünûn dönemi dâhilinde kaleme alınan hikâyelerin dergi idarehanesindeki haftalık toplantılarda bazı düzeltmelere uğradığı, özellikle “Sukut” ve “Fifi” gibi hikâyelerin devrin ahlâk anlayışına ters düşmesi sebebiyle değiştirildiği de bilinmektedir (Huyugüzel 1984:37).

Yazarın biyografisi için bk. “Hüseyin Cahit Yalçın”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yalcin-huseyin-cahit