- Yazar Biyografisi (TEİS)
Fazlı Necip - Madde Yazarı: Araş. Gör. Dr. Semra Yaman
- Eser Yazılış Tarihi:1307/1889-1890
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Roman
- Yayın Tarihi:29/08/2022
HAYALPERVER BİR KADIN (FAZLI NECİP)
çeviriFazlı Necip (d. 21 Nisan 1864 - ö. 19 Haziran 1932)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Selanikli Fazlı Necip’in Almancadan tercüme ettiği kaydedilen roman. 1307/1890 yılında Kasbar Matbaası tarafından yayımlanan eserin künye bilgileri arasında hangi dilden çevrildiği belirtilmiş, fakat yazarının kim olduğu bildirilmemiştir. Yaptığımız araştırma ve incelemelerde de eserin yazarının kim olduğu yahut orijinal isminin ne olduğu hakkında herhangi bir bilgiye rastlanamamıştır. 47 sayfadan oluşan tercüme, tek bölümden oluşmaktadır. Olay örgüsü, romanların okurlar -özellikle kadın okurlar- üzerinde olumsuz tesirleri olduğu, hayal ile hakikat çizgisinin karıştırılmasına neden olduğu ana fikri üzerine kurulmuştur. Gerilim şeması, roman okumaya düşkün bir kadın olan Nefla ve onun bu durumundan rahatsız olan kocası Şarl arasındaki ilişkiden beslenir. Şarl, baldızı Frida ile evlenmek isteyen arkadaşı Dahlin’den tıpkı romanlarda olduğu gibi karısına âşık rolü oynamasını ister. İki arkadaş arasında yalandan bir düello düzenlenir. Nefla sonunda romanlar ile gerçek hayatın birbirinden farklı olduğunu ve kurgu dünyalara fazla kapılmanın sakıncalarını anlar.
Roman türüne dönük olumsuz bir bakış açısının yine roman türü üzerinden aktarıldığı bir örnek olarak dikkat çeken eser, okura ders verme amacı güder. Roman kişileri hayal ve hakikat, kurgu ve gerçek kavram çiftleri arasında dolaştırıldıktan sonra ahlaka ve akla uygun görülen noktaya ulaştırılır. Büyük bir kısmını diyalogların oluşturduğu eserde teatral bir atmosfer hâkimdir. Şarl’ın karısına oynadığı oyunda bir komedyadan esinlenmesi bu etkinin bir yansımasıdır.
Yazarın biyografisi için bk. "Fazlı Necip". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fazli-necip
Eserden Örnekler
"- Zevcem bir meraka düşmüştür ki…
- Ey devam etsene! Bir meraka düşmüştür ki…
- Evet bir meraka düşmüştür ki daima roman mütalaasıyla uğraşır, romanlarda gördüğü aza-i vakayi gibi kendisinin de birtakım vukuatları olmasını arzu eder.
- Ay!
- Burada daima roman mütalaatı ile o latif başına o derece garip birçok efkâr ve arzu toplamıştır ki bu fikirlerin kendisinde bulunmasını hiç istemem. Buradan hareket etmek hevesindedir.
- Bu pek haklı ve tabii bir hevestir. Bu arzusunu teyit ve tasdik edeceklerin en birincisi benim.
- Fakat sen de itiraf edersin ki bir kadın daima vukuat ve tebdilat içinde bulunmayı arzu ederse bu iyi bir şey değildir.
- Elbet.
- Onu bu roman mütalatından geçirmeyi pek ziyade arzu ederim.” (Fazlı Necip 1307: 11-12).
Kaynakça
Fazlı Necip (1307/1890). Hayalperver Bir Kadın. İstanbul: Kasbar Matbaası.
Erkal, Metin (1993). Fazlı Necib Hayatı ve Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Şahin, İbrahim (2004). Selanikli Fazlı Necib'in Hayatı ve Eserleri. Ankara: Bilge Yayınları.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | VALİDEYİ ARAYINIZ (FAZLI NECİP) | Fazlı Necip | Araş. Gör. Dr. Semra Yaman |
Görüntüle | ||
2 | FAMİLYA ÇOCUKLARI (FAZLI NECİP) | Fazlı Necip | Araş. Gör. Dr. Semra Yaman |
Görüntüle | ||
3 | TEBESSÜM (FAZLI NECİP) | Fazlı Necip | Araş. Gör. Ali Karahan |
Görüntüle | ||
4 | MEKTÛBÂT (FAZLI NECİP-BEŞİR FUAD) | Fazlı Necip | Dr. Öğr. Üyesi Halef Nas |
Görüntüle | ||
5 | GÖNÜL FACİALARI (FAZLI NECİP) | Fazlı Necip | Araş. Gör. Dr. Semra Yaman |
Görüntüle | ||
6 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
7 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
8 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
9 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
10 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
11 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
12 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
13 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
14 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
15 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |