- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mücrim / Âbid / Mücrim Âbid, Mücrim Çelebi - Madde Yazarı: Araş. Gör. Murat ASLAN
- Eser Yazılış Tarihi:1233/1817-1818
- Yazıldığı Saha:Çağatay
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Hasb-i Hâl
- Yayın Tarihi:05/12/2021
HASB-İ HÂL (MÜCRİM)
hasbihal türünde manzumeMücrim / Âbid / Mücrim Âbid, Mücrim Çelebi (d. 1159/1747 - ö. 1230?/1814-15?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
18.-19. asır Çağatay sahası divan şairlerinden Mücrim Âbid’e (d. 1159/1747 - ö. 1230?/1814-15?) ait mesnevi nazım şekliyle yazılmış hasbihal türünde manzume . Tezkire'sinde şaire yer veren Şeyhülislam Ârif Hikmet onun bu eserinden söz etmez (2014: 121). Engin Selçuk (2014), kaynaklarda Hasb-i Hâl’in mesnevi olması dışında hiçbir bilgi bulunmadığını belirtir. Nursan Ildırı tarafından 2016 yılında tamamlanan doktora tezinde Hasb-i Hâl’in Dîvân içerisinde bulunduğu ortaya çıkmıştır. Aruzun "feilâtün mefâîlün feilün" kalıbıyla yazılan bu eser toplam 57 beyitten oluşmaktadır (Ilgırı 2016: 474-478). Mesnevide şair bezme düşkün olduğunu ve insanların onun sohbetine değer verdiklerini söyler. Hayatına ve ailesine dair bazı bilgiler veren Mücrim, okuyucularına hayata ve meslek seçimine dair bazı tavsiyelerde de bulunur. Parası kalmayınca eşi ve çocuklarının vefasızlığına maruz kalan şair, okuyucularına kendi hayatını bir ibret vesilesi olarak sunar. Hasb-i Hâl’in sonunda eserin yazılış tarihi 1233/1817-1818 olarak verilmektedir. Eser, şairin Dîvân'ı üzerine yapılan doktora tez çalışmasında yer almıştır (Ilgırı 2016).
Şairin biyografisi için bk. "Mücrin / Âbid / Mücrim Âbid, Mücrim Çelebi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. " http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mucrim-abid-mucrim-abid-mucrim
Eserden Örnekler
Men ü cânım bilür ni ötti manga
Âsmândın ni cevr yetti manga
Eki oğul beş kız barısı
Her biri boldılar bir öy egesi
Her kim öz rûzgârı birle hoş
Köhne vîrânede men ü baykuş
Kördiler kim atada yok dirhem
Reft âmedni kıldılar berhem
Vâlideleri bî-vefâ boldı
Bizge boldı ni kim cefâ boldı
Uşbu karrıdın etmediler yâd
Anıng üçün men ü köngül nâ-şâd
Niçe manzûmeni sevâd etsem
Men anıngla köngülni şâd etsem
Eke ferzend dep yıgar sen mâl
Sanga hem-bâr bu sıfatlık hâl
Berse ferzendinge Hudâyım zer
Sendin er kalmasa anga hem yeter
Ol hem ol bir Egeni mahlûkı
Anga ma‘lûm erür bar u yokı
Berse ni kim hazâyini toladur
Deme harc olgan ile kem boladur
Özünge masraf eyle barıngı
Hoş keçür ömr ü rûzgârıngnı (Ilgırı 2016: 459-460).
Kaynakça
Ârif Hikmet. (2014). Tezkire-i Şu‘arâ, İnceleme-Çeviriyazı-İndeksli Tıpkıbasım. hzl. Sadık Erdem. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
Ilgırı, Nursan. (2016). Mücrim Âbid Divânı (İnceleme-Metin-Dizin). Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Selçuk, Engin. (2014). “Mücrim/Âbid/Mücrim Âbid, Mücrim Çelebi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mucrim-abid-mucrim-abid-mucrim (Erişim Tarihi: 04.12.2021).
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (Mücrim) | Mücrim / Âbid / Mücrim Çelebi / Mücrim Âbid | Araş. Gör. Murat ASLAN |
Görüntüle | ||
2 | VAGZ-I AZAD | AZADI, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
3 | BEHİŞTNAMA | Azadı, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
4 | HEKAYAT (AZADI) | AZADI, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
5 | BEŞ NAMAZ | Azadı, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN (ARŞÎ) | Arşî, Hoca Cahân (Yakup) | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
7 | DÎVÂN (GAYIBI) | Gayıbı, Mahmut | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
8 | KÜLLİYÂT-I MESNEVÎ-Yİ HARÂBÂTÎ | Harâbâtî, Muhemmed Binni Abdulla | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
9 | MANTIKU'T-TAYR (HOTENÎ) | Hotenî, İbrahim | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
10 | TEZKİRE-İ ARSLANHAN | Kâsımî | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (MEHZÛN) | Mehzûn, İsmail | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle |