Nev'î'nin Sultan III. Murad’ı övmek amacıyla kaleme aldığı 100 beyitlik kasidesi. Gül-i Sad-berg, bir methiyeden çok, dinî-tasavvufî konuda yazılmış hikmet ve öğütlerle dolu ayrı bir eser özelliği gösterir. Bu nedenle bazı kaynaklar onu ayrı bir eser olarak zikretmişlerdir. Gül-i Sad-berg, Mertol Tulum ile M. Ali Tanyeri’nin yayımlamış olduğu Nev’î Dîvânı’nın kasideler bölümünde yer almakla birlikte ayrıca Nuruosmaniye Kütüphanesi’nde iki ayrı yazma mecmuada da Dîvân'dan bağımsız olarak bulunmaktadır.

Fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün kalıbıyla yazılmış olan Gül-i Sad-berg, her ne kadar Sultan III. Murad’ı övmek için yazılmış bir methiye gibi görünse de “İnsanın dürüst, adil ve yararlı bir kişi olarak yaşaması, Tanrı yolunda nefsini terbiye ederek Tanrı’ya yaklaşması, olgun bir kişiliğe sahip olması” konusunda yazılmış bir nasihatnâme niteliği taşır. Kasidenin 76 beyit kadar olan nesib bölümü, tevhid ve münâcâtla başlar, dinî-tasavvufî bilgi ve öğütlerle devam eder. Sonra hayat, din ve tasavvuf konusundaki düşüncelerini anlatır. Şairin bilgece tavrı ve felsefe bilgisi dikkati çeker, Aristocu düşünürlerden söz eder, Nev’î, bu bölümde dinî-tasavvufî ve felsefî konularda bilgi vermeyi nasihat şeklinde sürdürür; doğrudan öğüt verdiği beyitler atasözlerini de hatırlatır.

Üç beyitlik girizgâh kısmında şair, kasidesini ibret incileriyle dolu bir deniz şeklinde tanımlar. Matla beytini, İlâhî bilgiler şehrinin ana yolunun kapısına; mısralarını da padişahın geçtiği yola dikilen bayraklara benzetir.

Şair, beş beyitlik methiye kısmında Sultan III. Murad’ın adını da anarak, onu doğu ve doğu ülkelerinin güneşine benzetir, şekil ve mana âleminin padişahı olarak över; padişahın yaradılışını Hz. Ömer’in adaletine uygun bulur; söz ve nüktelerini de inciye, hatta hadise benzetir.

Kasidenin 11 beyitlik fahriye kısmında, mütevazı ve olgun bir şair olan Nev'î, bu kısmın daha ilk beytinde kendi şiirine iddialı sözün yakışmayacağını bildirir. Zamanın insanlarının kendisini ve şiirini anlamamalarından şikâyet eder. Dua kısmı olan son üç beyitte de şair, padişahın devrinin devam etmesini, işlerin gönlüne göre olmasını Tanrı’dan diler. Kaside böylece sona erer.

Gül-i Sad-berg, bir övgü şiiri olmaktan ziyade, dinî ve tasavvufî konularda bilgi ve öğüt veren, felsefî yanı ağır basan manzum bir eserdir.

Şairin biyografisi için bk. "Nev’î, Yahyâ". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nevi-yahya