GEVHER-İ RÂZ (NEV’Î)
mesnevi
Nev'î, Yahyâ (d. 940/1533-34 - ö. 1007/1599)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Nev‘î’ye isnat edilen mesnevi. Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri’nde Nev‘î’nin eserlerini sayarken Gevher-i Râz’ı da sıralayıp eserin matlaından altı beyit örnek vermiştir (Saraç 2016: 866-867). Agâh Sırrı Levend de Türk Edebiyatı Tarihi’nde Sergüzeşt-nâmeler-Hasbihâller başlığı altında Nev‘î’nin Gevher-i Râz’ını da sayıp eserin Ali Emirî Efendi Millet Kütüphanesi nu.1104’de nüshasının olduğunu bildirmiştir (Levend 2008: 142). Meserret Diriöz, Levend’in bahsettiği nüshanın Gevher-i Râz değil aynı şairin Hasb-i Hâl isimli eserinin nüshası olduğunu tespit etmiştir (1977: 89). Abdülkadir Gürer, Diriöz’ün bu tespitine katılarak Mehmed Tâhir’in Gevher-i Râz’dan verdiği örnek beyitlerin aslında Hasb-i Hâl’in ilk altı beyti olduğunu saptamıştır (Gürer 2005: 88). Gürer, Mehmed Tâhir’in Nev‘î’ye böyle bir eser isnat etmesinin sebebini Hasb-i Hâl’in sebeb-i telîf bölümünde kayıtlı olan “sendedür rişte-i suhen-sâzî/yüri nazm eyle gevher-i râzı” beytinin sonunda yer alan “gevher-i râz” terkibini eserin adı sanmasına bağlamıştır (2005: 89). Bütün bu araştırmalar neticesinde Nev'î'nin Hasb-i Hâl’in yanlışlıkla Gevher-i Râz isminde müstakil bir eser olarak zannedildiği ancak şairin böyle bir eserinin olmadığı sonucuna varılmıştır. 

Şairin biyografisi için bk. “Nev‘î, Yahyâ”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nevi-yahya 

Kaynakça


Diriöz, Meserret (1977). “Nev‘î”. Türkoloji Dergisi VII: 83-102.

Gürer, Abdülkadir (2005). “Nev‘î’nin Kayıp Sanılan İki Eseri: ‘Münazâra-i Tûtî ve Zâğ’ ve ‘Gevher-i Râz’”. Türk Dilleri Araştırmaları Dergisi 15: 85-177.

Levend, Agâh Sırrı (2008). Türk Edebiyatı Tarihi. Ankara: TTK Yay.

Saraç, M. A. Yekta (hzl.)(2016). Bursalı Mehmed Tahir Osmanlı Müellifleri. Ankara: TÜBA Yay.

Atıf Bilgileri


Güzel, Bilal. "GEVHER-İ RÂZ (NEV’Î)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/gevher-i-raz-nev-i. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (NEV'Î) Nev’î, Yahyâ Tuba Durmuş
Görüntüle
2 TERCÜME-İ HADÎS-İ ERBAÎN (NEV'Î) Nev'î, Yahyâ Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
3 HASB-İ HÂL (NEV'Î) Nev’î, Yahyâ Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya
Görüntüle
4 GÜL-İ SAD-BERG (NEV'Î) Nev’î, Yahyâ Prof. Dr. İbrahim Çetin DERDİYOK
Görüntüle
5 TERCÜME-İ MÜNŞEÂT-I HÂCE-İ CİHÂN (NEV’Î) Nev'î, Yahyâ Doç. Dr. Hasan Gültekin
Görüntüle
6 NETÂYİCÜ'L-FÜNÛN ve MEHÂSİNÜ'L-MÜTÛN (NEV'Î) Nev’î, Yahyâ Araş. Gör. Burhan Can
Görüntüle
7 RİSÂLE-İ NEVÂ-YI ‘UŞŞÂK (NEV’Î) NEV’Î, Yahyâ Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
8 FASLUN FÎ FAZÎLETİ’L-‘IŞK (NEV’Î) Nev'î, Yahyâ Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
9 FEZÂ'İLÜ'L-VÜZERÂ VE HASÂİLÜ'L-ÜMERÂ (NEV’Î) Nev'î Yahyâ Doç. Dr. Fatih Koyuncu
Görüntüle
10 RİSÂLE-İ ŞİKÂYET-İ RÛZİGÂR (NEV’Î) Nev'î, Yahyâ Dr. MEHMET AKİF YALÇINKAYA
Görüntüle
11 SİNAN PAŞA’YA MEKTUP (NEV'Î) Nev’î, Yahyâ Dr. Bilal Güzel
Görüntüle
12 LEYLÂ VÜ MECNÛN (NEV’Î) Nev'î, Yahyâ Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ
Görüntüle
13 TERCEME-İ KISSA-İ HIZR U MÛSÂ (NEV'Î) Nev'î, Yahyâ Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
14 MÜNÂZARA-İ TÛTÎ VÜ ZÂG (NEV’Î) Nev'î, Yahyâ Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya
Görüntüle
15 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
16 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
17 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
18 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
19 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
20 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
21 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
22 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
23 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
24 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle