GENÇLİK HÂTIRÂLARI (REMZÎ)
hatıra-şiir
Hasan Remzi (d. ?/1871 - ö. ?/1919)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Vodinalı Hasan Remzi'nin ilk kalem tecrübelerini içeren manzum-mensur karışık bir anı kitabı. Kitabın mukaddimesinde şair, on yedi, on sekiz yaşlarındayken yazdığı eserleri bir araya getirdiğini söylemektedir. Remzî, hatıralarında yazı hayatına nasıl başladığına dair kısa anekdotlara da yer verir. Acemilik döneminde etkisi altında kaldığı şairlere yazdığı nazirelerden söz eder. Aslında hatıraları genel olarak ilk şiirlerinden ya da beğendiği şairlerden yaptığı alıntılardan oluşmaktadır. Kıt’a, şarkı, gazel, beyit, mersiye formunda yazdığı ve çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanan manzumelerini, Müstecabizade İsmet, Mehmet Celal, Recaizade, Muallim Naci gibi isimlere ithaf etmiştir. On yedi yaşlarındayken eserlerinden çok etkilendiği şair Nigar Hanım’a (1862-1918) yazdığı nazire, onun ilk şiir çalışması kabul edilebilir. Selanik'te çıkan Asır gazetesinde Hayret mahlasıyla şiirler yazdığını, “Bahar-ı Mahzun” (11 Kânunuevvel 1312), “Güzelsin” (14 Kânunuevvel 1312) “Aheng-i Hazin” (25 Kânunuevvel 1312) isimli şiirlerinde mahlas kullandığını hatıralarında kaydeder.

Şair, gençlik dönemi yazı tecrübelerini bir araya getirdiği kitabına, şiirlerinin yanı sıra ilk hikâyelerinden örnekler de almıştır. Bunlardan “Bir Levha-i Masumane” anne ile çocuk arasındaki duygusal bir sahneyi konu alan bir sayfalık küçük hikâyedir. “Âmâ Yahut Hala Seviyor” hikâyesinin ise giriş kısmından yalnızca birkaç pasaja yer verilmiştir. Tam hali Tercüman-ı Hakikat (S. 4595, 16 Teşrinievvel 1309) gazetesinde yayımlanan hikâyede, Martin ve Jülyet arasındaki trajik aşk anlatılır. Kocası Martin’in her gece içki ve eğlence âlemlerinden dönmesini bekleyen Jülyet’in kalp ve hayal kırıklığı, Martin’in Jozefin adlı başka bir kadına âşık olması gibi trajik olay ve durumların anlatısıdır. “Müteverrime Yahut İlk Sevgi” başlıklı hikâye yine Tercüman-ı Hakikat (S. 4608, 19 Teşrinievvel 1309) gazetesinde yayımlanmıştır. Şiir, müzik, sanat ve edebiyat meraklı genç, toy bir kız olan Tereze’nin karşılıksız aşk yüzünden trajik ölümüyle biten hikâyede, Tanzimat ve Servet-i Fünun dönemleri arasında sıkça görülen “verem” teması işlenir. Bu romantik hikâyede müzik hocası Martil’den kanun dersleri alan Tereze’nin zaman geçtikçe Martil’e âşık olması fakat platonik aşkı yüzünden hastalanarak vereme yakalanması anlatılır.

Şairin biyografisi için bk. “Hasan Remzi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hasan-remzi 

Eserden Örnekler


Nigar Hanım'a Yazdığı Nazireden

Bin derd-i cefâ-âver sevdâ ile efsûs!

Kaldım şu mihen-zârda bir yâd edecek yok!

Ger çoksa da erbâb-ı şebâb içre suhan-gû,

Remzi gibi hoş bir gazel inşâd edecek yok!” (H. Remzi 1311/1895: 19).


Muallim Naci'ye Mersiyeden

“Naci! Senin şu rıhletine ben değil, bütün

Erbâb-ı dil, cihân-ı edib ah! Ağladı!

Ey şâir-i bediâ-tırâz! Ol zaman sana,

Bülbül de çekti nevhâ-i can-gâh, ağladı!" (H. Remzi 1311/1895: 22).



Kaynakça


Vodinalı Hasan Remzi (1311/1895). Gençlik Hatıraları. İstanbul: Ahter Matbaası.

Ceylan, Sercan (2018). Hasan Remzi'nin Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Ceylan, Sercan. "GENÇLİK HÂTIRÂLARI (REMZÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/genclik-hatiralari-remzi. [Erişim Tarihi: 27 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 HÂTIRA-İ SEVDÂ YAHUT İLK GÖZ AĞRISI (HASAN REMZİ) Hasan Remzi Araş. Gör. Sercan Ceylan
Görüntüle
2 SÂNİHÂTIM (HASAN REMZÎ) Hasan Remzi Araş. Gör. Sercan Ceylan
Görüntüle
3 SEVDÂ-YI MEDFÛN yahut SAFAHÂT-I İSTİBDÂD (HASAN REMZİ) Hasan Remzi Araş. Gör. Sercan Ceylan
Görüntüle
4 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
5 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
6 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
7 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
8 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
9 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
10 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
11 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
12 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
13 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle