GARÎBE (MEHMET TAHİR)
fıkra, deneme, sohbet
Mehmet Tahir (d. ? - ö. ?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mehmed Tahir’in çeşitli kıssalardan oluşan ve fıkra mahiyeti taşıyan eseri. Eser, 1307 yılında kapak sayfasındaki “İşbu risâle hayret-âmiz garâibi ve gülünçlü fıkrâtı şâmildir” tanımlamasıyla Âlem Matbaası tarafından basılmıştır. Yazar, eserin “ifade-i meram” kısmında muhtevanın garip hâl ve olayları içerdiğinden bahseder ve tıpkı aynı minvaldeki diğer eseri Acîbe’nin girişinde belirttiği gibi yayımlama konusundaki cesaretini dile getirir (Mehmed Tahir 1307: 2).

Bu eserde sırasıyla Latife, Bir Madamla Feylesof, Vekilharç, Bir Karı, Bir Arslan ile Bir Tilki, Zengin ile Berber, Fahişenin Biri, Odun Yarıcı, Bir Köylü, Bir Pehlivan, Milton, Peder Oğul, Köpekler, Herifin Biri, Karı Koca, Salibî, Rüzgâr ile Güneş, Bir Çocuk, Uşak ile Efendi, Bir Dilenci, Meraklı Bir Adam, Bir Köpek ile Bir Kurt, Bir Körle Kambur, İki Arkadaş, Cuhâ’nın Bârgirden Düşüşü, Peder Oğul, Bir Sâil, Traş Olan Bir Adam, Bir Nikrislinin Sergüzeşti, Kara Kuş, İkinci Fredrick ile Arabacısı, Bir Adam, Bir Berber, Letâife Mâil Bir Adam, Yakup Paşa ile Tuhaflardan Bir Zât, Fuad Paşa, Bir Zât, Şeytan, Bekri Mustafa, Zeki Bir Çırak, Alacaklı Borçluya Yazmış Olduğu Tezkere, Cerrâr Bir Adamın Hâli isimlerinde kırk iki tane kısa fıkra yer almaktadır. Bu fıkralar, herhangi bir tasnif dâhilinde yazılmamış olup çeşitli konularda ve çeşitli simalarla zengin bir görünüm arz etmektedir.

Eserden Örnekler


Bir Zât

Zürefâdan bir zâta “Şeytanın karısının adı nedir?” diye sormuşlar. “Nikâhında bulunmadım ki bileyim” cevabını vermiş.

Şeytan

Şeytana “Dünyada yapmadığın fenalık kalmadı” demişler. “Evet kaldı her şeyi yaptım. Mâni-i rızk olamadım. Cenâb-ı âdem (Buğdayı yiyeyim mi?) diye sordu ben de ye dedim” demiştir.

Bekri Mustafa

Meşhur Bekri Mustafa zamanında işret yasak olmuş. Bekri bir gün meyhanenin birinde gizlice işret ederken zâbit apansız içeri girmiş. Mustafa bunu görür görmez şişesini kadehini aldığı gibi orta yerde bulunan havuzun içine girmiş oturmuş (Ne yapdın) demişler (Burası deryadır. Şimdi bana siz karışamazsınız tersâne emîni karışır) demiş (Mehmed Tahir 1307: 20-21).

Kaynakça


Mehmed Tahir (1307). Garîbe. İstanbul: Âlem Matbaası.

Atıf Bilgileri


Odunkıran, Cemile. "GARÎBE (MEHMET TAHİR)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/garibe-mehmet-tahir-tees-1826. [Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MÜNŞEÂT-I EL-HAC ÂKİF EFENDİ (ÂKİF PAŞA) Âki̇f Paşa Öğr. Gör. Abdullah Ezik
Görüntüle
2 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
3 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
4 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
5 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
6 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
7 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
8 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
9 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
10 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
11 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle