EZHAR-I TARİHİYE (AHMET RASİM)
çeviri
Ahmet Rasim (d. 1865 - ö. 21 Eylül 1932)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Gazeteci, şair, yazar, bestekâr, milletvekili Ahmet Rasim’e ait eser. Ezhar-ı Tarihiye, Ahmet Rasim’in Pierre Larousse’dan yaptığı bir çeviridir. Eser geniş bir fihrist bölümü ile başlar. Fihrist bölümünden sonra besmele, Allah’a hamd ü sena ifadelerinin olduğu bölümler vardır. Bununla beraber sayfa kenarlarında eserin genelinde çeşitli bilgiler mevcuttur. Eserde anlatılan konular çoğunlukla başlıklar halinde belirtilmiştir.Kitabın içerisindeki bölüm başlıkları sırasıyla, “Bâbü’l-Ezân”, “Kitâbü’s-Savm”, Kitâbü’l-Hac”, “Kitabü’l-Nikâh”, “Bâbü’l-Velî”, “Bâbü’l-Kasem”, “Bâbü’l-Mihr”, “Kitâbü’r-Rızâ‘ ”, “Bâbü’r-Ric‘at”, “Bâbü’l-Hal‘”, “Bâbü’l-Li’ân”, “Bâbü’l-‘İddet”, “Bâbü’l-Hazânet”, “Kitâbü’l-Atâk”, “Bâbü’l-ıtkAlî’l-Ca‘l”, “Bâbü’t-Tedbîr”, “Bâbü’l-İstîlâd”, “Bâbü’l-Mekâtib”, “Kitâbü’l-Velâ”, “Kitâbü’l-Hudûd”, “Bâbü’t-Ta‘zîr”, “Kitâbü’l-Cinâyât”, “Fassâs-ı Hükmi İ‘lâmı”, “Diğer Dibâce”, “Kitâbü’l-Lakita”, “Kitâbü’l-Mefkûd”, “Kitâbü’l-Şirket”, “Kitâbü’l-Hicr”, “Mecnûna Vasî Nasbî Huccetî”, “Kitâbü’l-Vedî‘a”, “Kitâbü’l-Hıbbet”, “Bâbü’r-Rücû‘”, “Kitâbü’r-Rehn”, “Kitâbü’l-İkrâr”, “ Sûret-i Diğer”, “Kitâbü’s-Sulh”, “Kitâbü’l-İkrâh”, “Kitâbü’l-İcâret”, “Kitâbü’l-Büyû‘”, “Kitabu’l-Bey‘ bi-Tarîkıi’l-İstiğlâl”, “Bâb-ı Hıyârü’r-Rû’yet”, “Bâb-ı Hıyârü’s-Şart”, “Bâb-ı Hıyârü’l-Ayb”, “Bâbü’l-İstihkâk”, “Fasl-ı Fî’s-Sarf”, “Kitâbü’s-Şef’a”, “Kitâbü’l-Medâyinât”, “Kitâbü’l-Kefâlet”, “Kitâbü’l-Hâlet”, “Kitâbü’l-Vekâlet”, “Kitâbü’l-Kazâ‘”, “Sûret-i Diğer”, “Kitâbü’ş-Şehâdet”, “Kitâbü’d-Da'va-ve’d-Def‘”, “Fasl-ı fît-Tenâkuz”, “Bâb-ı Subutü’l-Neseb ü Da‘vâ”, “Bâbü’t-Tahlîf”, “Faslunfi’l-İbrâ’i ve’l-ikrâr bi’l-istîfâi”, “Kitâbü’l-Gasb ve’l-zamân”, “Kitâbü’l-kısmet ve’l-muhaye ve beyânu’l-kur’a”, “Kitâbü’l-Vesâyâ”, “Vasiyyet Olunan Meblagı Vasî Yedinden Ahz u Kabz Hucceti”, “Kitâbü’l-Ferâiz”, “Hâtime-i Fî’l-Arâzîve’l-Mer‘î, “İ‘lâmâtü’l-Müteferrika”, “Diğer Mevlid-i Şerîf Tezkiresi”, “Mesâilü’s-Sakât”, “Fasl-ı Fî-Beyân Mesâilü’l-Vesâyâ” şeklindedir.Bu başlık altında yazılmış metinlerin yanı sıra aynı zamanda metnin son kısımlarında karşılıklı mektup örnekleri de mevcuttur.

Ezhar-ı Tarihiye mensur bir eserdir. Eserin konusu genel olarak yukarıda da belirtildiği üzere ezan, oruç, hac vb. dinî; nikâh, evlenmek, boşanmak, doğum, mektep vb. sosyal ve kültürel hayat üzerinedir. Eserin dili Türkçe olmakla beraber Arapça ve Farsça tamlamalı kelimeler çoğunluktadır.

Eser 51 sayfadan oluşmaktadır. 1304/1887 yılında Matbaa-i Ebüzziyâ’da basılmıştır ve Atatürk Üniversitesi Seyfettin Özege Kataloğu Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklarında 0101539 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır.

Yazarın biyografisi için bk. “Ahmet Rasim”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-rasim

Eserden Örnekler


(Şu kadar guruş üzerine ıtk-ı abd hucceti) Mahrûsa-i Edirne’de Çokalca Mahallesinde sâkin keresteci Hâfız Dâmâdı demekle arîf Hasan Ağa İbn Muhammed mahrûsa-i mezbûrede meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde hâlâ rikkati mukterif olan işbu bâ‘isü’l-küttâb Zenci Abdullâh bin Abdullâh nâm gulâm-ı mahzarında ikrâr-ı tâm ü takrîr-i kelâm edip mezbûr Zenci Abdullâhı ben bundan akdem mahrûsa-i mezbûrda […] (Ahmet Rasim 1304: 138).



Kaynakça


Aktaş, Şerif (1987). Ahmet Rasim. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

Levend, Agâh Sırrı (1965). Ahmet Rasim.  Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Nerkiz, Ummahan (2021). Ahmet Rasim’in Hayatı, Hikâye ve Romanları. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.

Ahmet Rasim (1304/1887). Ezharı Tarihiye. İstanbul: Matbaa-i Ebüzziyâ.

Atıf Bilgileri


Şengül, Emre. "EZHAR-I TARİHİYE (AHMET RASİM)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/ezhar-i-tarihiye-ahmet-rasim. [Erişim Tarihi: 04 Temmuz 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 EDEBİYAT-I GARBİYEDEN BİR NEBZE (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
2 CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ ECNEBİYE (CİLT 2) ( AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
3 CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ OSMANİYE( AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
4 BORJİYALAR (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Araş. Gör. Dr. İmren Gece Özbey
Görüntüle
5 ESKİ ROMALILAR (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
6 TARİH-İ MUHTASAR-I BEŞER (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
7 YENİ USÛL MUHTASAR SARF-I TÜRKÎ [BİRİNCİ SENE] (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
8 KÜÇÜK TARİH-İ OSMANÎ I. - II. SENE (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
9 KÜÇÜK TARİH-İ İSLAM (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
10 TESHİL-İ TEEHHÜL (MEHMET TAHİR) Mehmed Tahir Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran
Görüntüle
11 DEMİRHANE MÜDÜRÜ (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
12 İKİ KADIN (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Diğer Devrim Özbek
Görüntüle
13 HÜKM-İ BEŞER YÂHUD İKİ SEVDÂZEDELER (AHMED FAHRİ MUSTAFA) Ahmed Fahri Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Hanife Özer
Görüntüle
14 HAZÎNE-İ MEKÂTİB yâhut MÜKEMMEL MÜNŞEÂT (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Öğretmen İbrahim YILDIRIM
Görüntüle
15 AMELÎ VE NAZARÎ TÂʿLÎM-İ LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMET RASİM) Ahmet Rasim Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle