- Yazar Biyografisi (TEİS)
Halit Ziya Uşaklıgil - Madde Yazarı: ALİ ERBAY
- Eser Yazılış Tarihi:1305/1887
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Seyahatname
- Yayın Tarihi:10/03/2022
ESRAR-I SERENDİP (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL)
seyahatnameHalit Ziya Uşaklıgil (d. 1865-ö. 27 Mart 1945)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Fransız yazar Louis Jacolliot’nun 1874 yılında yazdığı Voyage au Pays des Perles (İnci Memleketine Seyahat) adlı eserin Halit Ziya Uşaklıgil tarafından yapılan telif tercümesi. Bir mukaddime, üç bölüm ve bir de hatimeden oluşan yetmiş bir sayfa hacmindeki eser; bugünkü adı Sri Lanka olan Serendip adasını ve adada cereyan eden yaşamın kültürel dokusunu konu edinmektedir. Anlatıcının adaya çıkmasıyla başlayan izlenim aktarımları; kumpanya ziyaretleri, sihirbazlık gösterileri, yortu günleri, mabetler ve ayinler, bölge halkının evlilik anlayışı ve Hint kast sisteminin yanı sıra dinî inanç etrafında gelişen sömürü düzenindeki ahlak dışı uygulamaların ifade alanına taşınmasıyla şekillenir. Ayrıca eserde İngilizlerin Hindistan’da kurdukları idari hiyerarşi ve yönetim şekilleri dile getirilir, ifsat ve hileyle yapılan yolsuzluklar bağlamında İngiliz Hindistan’ı da anlatılır.
Halit Ziya’nın, muhtevasını akla hayret verecek kadar garip âdet ve hâller olarak nitelediği, bunların irdelenmesini faydalı ve eğlenceli bularak Farsça tamlamalar dışında sade bir dille yayına hazırladığı Esrar-ı Serendip, yeni harflere aktarılmamıştır. Eser, İBB Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar içerisinde SEL_Osm_00435/01 demirbaş ve 843 JAC 1305 H/1888 k.1/1 yer bilgisiyle kayıtlı olup uzaktan erişime de açıktır.
Yazarın biyografisi için bk. "Halit Ziya Uşaklıgil". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/usakligil-halit-ziya
Eserden Örnekler
Brehmenin beni oturttuğu yere geldim. Çok geçmedi bir küme yarasa kuşu kanatları ile duvarlara hafifçe çarpıyor gibi kulağıma bir gürültü geldi. Ve onu müteakip bir hafif ziya görünüp ba‘de bir fişenk atıldı… Karşımdaki delikten aşağıya doğru baktım, ziyanın kesretinden gözlerim kamaştığından, dört tarafa muhtelif renkte ve büyüklükte kandil atan dahme fişenklerinden başka bir şey görmedim. Ben tıpkı bir kilisenin kubbesinin aşağı penceresinden içine bakan kimse gibi idim. Biraz sonra gözümün önünde açılan manzarayı görünce mütehayyir kaldım… İşbu âyin mahalli mabedin altında palandız taşına oyulmuş ve eski Mısır ve Yunan sanâyi'nin me’hazı olan eski Hindistan acâyibi ile dolmuş bir mahzen idi. (Halit Ziya 1305/1887: 39-40).
Kaynakça
Halit Ziya (1305/1887). Esrar-ı Serendib. İstanbul: Matbaa-i Amire.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | GARPTAN ŞARKA SEYYALE-İ EDEBİYE. FRANSIZ EDEBİYATININ NÜMUNE VE TARİHİ. MEDHAL. EZMİNE-I MUTAVASSITA VE 16. ASIR C. I (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Diğer Gülden Vicir |
Görüntüle | ||
2 | BİR MUHTIRANIN SON YAPRAKLARI (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Öğr. Gör. SEVDA ALTUNBAŞ |
Görüntüle | ||
3 | BIR İZDİVÂCIN TÂRİH-İ MUÂŞAKASI (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Öğr. Gör. SEVDA ALTUNBAŞ |
Görüntüle | ||
4 | HAML ve VAZ-I HAML (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
5 | HİKÂYE (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Diğer Gülden Vicir |
Görüntüle | ||
6 | MEZARDAN SESLER (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Prof. Dr. Yasemin Mumcu |
Görüntüle | ||
7 | MENSUR ŞİİRLER (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Prof. Dr. Yasemin Mumcu |
Görüntüle | ||
8 | NEMÎDE (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Öğr. Gör. Merve Özdemir Çetinkaya |
Görüntüle | ||
9 | BİR ÖLÜNÜN DEFTERİ (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Öğretmen Pürlen Kaleli |
Görüntüle | ||
10 | MEBHASÜ'L-KIHIF (HALİT ZİYA) | Halit Ziya Uşaklıgil | Diğer Seçil Okumuş |
Görüntüle | ||
11 | HESAP OYUNLARI (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Doç. Dr. Dilek Herkmen |
Görüntüle | ||
12 | TUHFE-İ LETÂİF (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Araş. Gör. Ali Karahan |
Görüntüle | ||
13 | NÂKİL CÜZ I (HALİT ZİYA UŞAKLIGİL) | Halit Ziya Uşaklıgil | Doç. Dr. Sabahattin Çağın |
Görüntüle | ||
14 | HÜSAMEDDİN MOLLA (MUSA AKYİĞİTZÂDE) | Musa Akyiğitzâde | Dr. Öğr. Üyesi Ayşen Uslu |
Görüntüle | ||
15 | MAVERAÜNNEHİRDE SEYAHAT (ZAHİR BİGİYEV) | Zahir Bigiyev | Dr. Öğr. Üyesi Ayşen Uslu |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |