- Yazar Biyografisi (TEİS)
Hâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi - Madde Yazarı: Prof. Dr. Beyhan KESİK
- Eser Yazılış Tarihi:1148/1735
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Diğer
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Esma’ül-Hüsna
- Yayın Tarihi:25/11/2021
ESMÂÜ’L-HÜSNÂ ŞERHİ (HÂTİF)
muamma türünde şerhHâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi (d. 1077/1666-67 - ö. 1157/1744-45)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Eğerci-zâde, Semerci-zâde ve Sarrâc-zâde lakaplarıyla tanınan Hâtif’in (ö. 1157/1744-45) Esmâ'ü’l-Hüsnâ şerhi. Hâtif mukaddime bölümünde, Bağdatlı Rızâyî’nin Mîr Hasan Muammâyî’ye nazire olarak kaleme aldığı eserin şerhi olduğunu söyler. Şair; Rızâyî tarafından muamma türünde ve beyitler hâlinde yazılmış olan Allah’ın doksan dokuz isminin düğümlerini, kimseden yardım almadan ve bir karşılık beklemeden çözmeye çalıştığını anlatır (Ece 2007: 93). Ardından Allah’ın doksan dokuz isminin şerhine geçer. Şerhte önce Farsça muamma beyitleri, devamında “ya’nî” ve “hall” başlıkları altında muammaların Türkçe çözümleri gelir.
Hâtif, hatime bölümünde Esmâ'ü’l-Hüsnâ Şerhi'ni 1148/1735 yılında tamamladığını söyler ve hatalarının bağışlanması dileğiyle eserini bitirir. Esmâ'ü’l-Hüsnâ; şairin kendi hattıyla kaleme aldığı ve Atatürk Üniversitesi Seyfettin Özege Kitaplığı Nu. ASL 94-98’de Dîvân, Üç Dâmâd ve Üç Arûs, Seyâhatnâme adlı eserlerinin de yer aldığı külliyatın ikinci kitabı olarak 2a yaprağından itibaren kenara yazılmış olup 27b yaprağında bitmektedir. Esmâ'ü’l-Hüsnâ’nın bir diğer nüshası İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Nu. 3594'te Şerh-i Manzûme-i Esmâ-i Hüsnâ başlığıyla kayıtlıdır. Eser bir makaleyle tanıtılmıştır (Ece 2007: 84-103).
Şairin biyografisi için bk. “Hâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hatif-egercizade-semercizade-sarraczade
Eserden Örnekler
El-Fettâh
Neyyir-i a’lâst mihr-i bî-zevâl
Bî-had ân mihr ü der ân evceş kemâl
Ya’nî mahabbet-i bî-zevâl ber-terîn-i neyyirâtdur ve hadd ü gâyeti yokdur, evc-i kemâl bundadur. Hall: Had tahlîl ve ân terkîb ve mihrden murâdını âfitâb murâd olup bîden müsemmâ-yı bâ irâdesiyle âfitâbun bâsını hâ bil dimek olur, tebdîl ile iftitâh hâsıl olur. Kemâl tahlîl olunup evveli kem nâkıs ma’nâsına sânî el lafzı murâd der ân evceş lafzları edevât-ı intikâdıyla el lafzınun evci elif sâkıt lâm üftâde olunca el-Fettâh olur. Evc-i âfitâb ki müsemmâ-yı elifdür kemâl ismine udûle karîne olup lâmun zuhûruyla murâd tamâm olur (Dîvân-ı Hâtif. Atatürk Üniversitesi Seyfettin Özege Kitaplığı, Nu. ASL 94-98, vr. 8a).
Kaynakça
Ece, Selami (2007). “Serrâc-zâde Hasan Hâtif (Hayatı ve Eserleri)”. Turkish Studies, 2 (1): 84-103.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (HÂTİF) | Hâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
2 | ÜÇ ARÛS ve ÜÇ DÂMÂD | Hâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi | Doç. Dr. SEVDA KILIÇ |
Görüntüle | ||
3 | SEYÂHAT-NÂME (HÂTİF) | Hâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
4 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
5 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
8 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
9 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
11 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
12 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
13 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |