- Yazar Biyografisi (TEİS)
Salâhî, Abdullah Salâhaddîn - Madde Yazarı: Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
- Eser Yazılış Tarihi:1183/1769-1770
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Tarih
- Yayın Tarihi:03/03/2022
ESÂMİ-İ HULEFÂ
tarihSalâhî, Abdullah Salâhaddîn (d. 1117/1705 - ö. 1197/27.12.1782)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Salâhî’nin Rıyâzu’l-Kavâid adlı Makâmât-ı Hamîdî şerhinin 23. makâmesinde yer alan manzum eseri. Makâmât-ı Hamîdî müellifi Hamîdeddin Ebûbekir b. Ömer (559/1163) kendi zamanında Abbâsî halifesi olan Musta’sım’a kadar halifelerin isimlerini Esâmî-i Hulefâ başlığı altında Farsça otuz iki beyitle zikretmiştir. Salâhî de bu manzumeden hareketle Hz. Peygamber’den sonra kendi zamanındaki halife Sultan I. Abdülhamid’e (ö.1789) kadar geçen halifelerin isimlerini 116 beyitlik Türkçe mesnevîsinde kaydetmiştir. (Salâhî, vr. 991a - 994a) Eserin bölümleri Giriş (1-9), Hz. Hasan’a kadar Hulefâ-yı râşidîn dönemi (beyit 11-16), Emevîler (17-29), Abbâsîler (30-66), Selçuklular (67-70), I. Abdülhamid’e kadar Osmanlılar (71-108) ile hâtimeden (109-116) ibarettir.
Esâmî-i Hulefâ, Salâhî Divanı’nın birçok el yazma nüshalarında mesnevîler kısmında yer almaktadır. (Salâhî, Dîvân, 226). Bu eser Salâhî Divânı içinde yayınlanmıştır. (Akkuş (2020), s.170-178.
Şairin biyografisi için bk. “Salâhî, Abdullah Salâhaddîn”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/salahi-abdullah-salahaddin
Eserden Örnekler
METİNDEN ÖRNEK: Ey bu dünya malına mağrûr olan Devlet ü ikbâline mesrûr olan Gel selefden ibret al ey nükte-dân Neyledi gör onları devr-i zaman Taht-ı âlî üzre eylerken karar Hâke saldı onları bu rûzigâr Nîk ü bed her neyse a’mâli tamam Olur onunla mücâzât-ı enâm … Ba’dezâ Sultan Hamîd-i kâmkâr Kıldı taht-ı saltanat üzre karar Taht-ı izzette olup bahtı saîd Târihi zıllu’l-mecîd Abdülhamîd Dem-be-dem Hak ede tevfîkın refîk Ola her tedbiri takdire halîk Nakş ede nusret ile kilk-i mucîb Levha-i ikbâline feth-i karîb Fevz ü nusretle kıla ömrün mezîd Fâtih-i sânî ede onu Mecîd
Kaynakça
Akkuş, Mehmet (2020), Abdullah Salâhaddîn-i Uşşâkî Hayatı ve Eserleri, İstanbul, Hikemiyat Yayınları. Akkuş, Mehmet (2020),
Abdullah Salâhaddîn-i Uşşâkî Dîvân, İstanbul, Eflâtun Yayınları. Salâhî, Riyâzu’l-Kavâid Hıyâzu’l-Fevâid, İstanbul Üniversitesi Ktp., No. 433, vr. vr. 991a – 994a.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | GÜL-İ SAD-BERG-İ EVRÂD BERÂ-YI TUHFE-İ ‘UBBÂD | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 2 | MİR‘ÂTÜ’L-A’LÂM VE MİŞKÂTÜ’L-AHLÂM (FÜTÛH-I SALÂHÎ) | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 3 | MİR’ÂT-I ESMÂ | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 4 | CEVÂHİR-İ TÂC-I HİLÂFET | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 5 | USÛl-İ EVRÂD-I UŞŞÂKİYE | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 6 | MEDÂR-I MEBDE VE ME‘ÂD | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 7 | MECMUÂ-I FENN-İ ZERÂFET | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 8 | IZHÂR-I ESRÂR-I NİHÂN EZ ENVÂR-I HATM-İ HÂCEGÂN | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 9 | TUHFETÜ’L-UŞŞÂKİYE | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 10 | RİSÂLE-İ REGÂİBİYYE | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 11 | HILYE-İ HASENEYNİ’L-AHSENEYN | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 12 | ATVÂR-I SEB‘A | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 13 | DİVÂN-I NUÛT-I SALÂHÎ | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Araş. Gör. Dr. Bilge İlhan Toker |
Görüntüle | ||
| 14 | DÎVÂN (SALÂHÎ) | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 15 | MEVLİD | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
| 16 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
| 17 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
| 18 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
| 19 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
| 20 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
| 21 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
| 22 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
| 23 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
| 24 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
| 25 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |