Mevlânâ Şükrullâh (ö. 868/1464’den sonra)’ın Enîsü’l-Ârifîn isimli ahlak ilmi hakkındaki kitabının Tâcîzâde Ca‘fer Çelebi tarafından yapılmış tercümesi. Taşköprîzâde’nin eş-Şekâ’iku’n-Nu‘mâniye adlı kitabında ahlaka dair olduğu kaydedilen (Ergun yty: II/886) eserden Kâtib Çelebi de Keşfü’z-Zünûn’da bahsetmektedir (Tâcîzâde Ca‘fer Çelebi 2018: 40). Enîsü’l-Ârifîn'in süslü nesirle yazılmış  mukaddimesinde mütercim Ca‘fer Çelebi, bu metni tercüme etmesini Hadım Alî Paşa’nın istediğini adını zikretmeden söyler. Fakat daha sonraki yapraklara kaydedilmiş manzumeden Alî Paşa’nın kim olduğu anlaşılır (Tâcîzâde Ca‘fer Çelebi 2018: 40). Sadettin NüzhetErgun’a göre kitap, Hadım Alî Paşa’nın 912/1506 yılındaki sadaretinden sonra yazılmış olmalıdır (yty: II/887). 

Enîsü’l-Ârifîn mensur bir eserdir, fakat zaman zaman manzumelere de yer verilmiştir. Mukaddime ile başlayan metin on beş bâbdır. Bu bâbların da her biri çeşitli bölümlere ayrılmıştır. Metinler açıklanırken ayet ve hadislerden istifade edilmiş ayrıca meşhur hükemadan bahsedilmiştir. İçinde "Hikâyet" başlığıyla eklenmiş hikâyeler de bulunmaktadır. 06 Mil Yz A 3816’da kayıtlı nüshasına göre Enîsü’l-Ârifîn'in on beş bâbının isimleri ve varak numaraları şöyledir: 1. Bâb: Fezâil-i hıreddedir ve fezâil-i hıredmenddedür (vr.5b-12a).  2. Bâb: Sitâyiş-i ulemâ ve hısâ’il-i fuzalâ beyânındadur (vr.12a-20a).  3. Bâb: Nâ-dânlıkda ve cehâletde… (vr. 20a-23a).  4. Bâb: Hûb-kirdâr beyânındadur (vr. 23a-28a).  5. Bâb: Hikmetde ve emsâl ve pend ve nasîhatdedür (vr. 28a-33b).  6. Bâb: Dost ve sadûk ve hak ve hukûk bilmek beyânındadur (vr. 33b-37b).  7. Bâb: Adâvetde ve anın keyfiyyet ve esbâbı beyânındadur (vr. 37b-43b).  8. Bâb: Oğlana nasîhat ve terbiyet itmek beyânındadur (43b-49a).  9. Bâb: Pâdişâhlık ve saltanat beyânındadur (49b-58b).  10. Bâb: Pâdişâhlara hidmet eylemek beyânındadur (58b-63b).  11. Bâb: Sabr ü şitâbda olan fâyide ve zarârı beyân ider (63b-67b). 12. Bâb: İhsân ve isâ’et beyânındadur (67b-71b).  13. Bâb: Nîk-hûlık ve bed-hûlık beyânındadur (71b-74b).  14. Bâb: Ketm-i esrâr itmek beyânındadur (74b-77b). 15. Bâb: Hırs-ı dünyâ bâbındadur (77b-88b).

Enîsü’l-Ârifîn’in kütüphanelerde on beş kadar yazma nüshası bulunmaktadır ve bunlardan Millet Yazma Eser Kütüphanesinde bulunan nüshası (Ali Emiri-Şeriyye 1024) esas alınarak bir doktora tezi hazırlanmıştır (Karaaslan 2020).

Mütercimin biyografisi için bk. "Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/cafer-tacizade-cafer-celebi