Abdünnâfi İffet Efendi'nin eseri. Yazar, eserinin mukaddime kısmında belagat sahasında en meşhur eserlerden olan Telhîs ile Mutavvel’in bu eserleri okuyan öğrenciler tarafından tam olarak anlaşılamadığını belirterek Mutavvel’i tercüme etmeye karar verdiğini söyler. Eserin ilk ciddi Muharrem 1289/Mart 1872’de, ikinci cildi ise 29 Şaban 1290/22 Ekim 1873’te basılmıştır. Eser, Mutavvel'in yapısına bağlı kalınarak Meânî, Beyân ve Bedî bölümleri ile Hâtime kısmında anlatılan belagat konularının tercüme ve şerhinden oluşmaktadır. 

Abdünnâfi İffet Efendi, bu eserinde oldukça sanatlı bir dil kullanmış, tercümeyi yaparken de yer yer cümle ve paragraf düzeyinde atlamalar yaparak tercüme edilmemiş yerler bırakmıştır. Bu eseri telif türüne yaklaştıran bazı özellikler göze çarpmaktadır. Abdünnâfi İffet Efendi, ele aldığı metnin tercümesinden sonra Arapça başka metinlerden alıntılar yanında kendisinin yorumlarına ve Arapça, Farsça ve Türkçe şiir örneklerine yer vermektedir. Özellikle, Arapça metinde geçen şiirlerin şairleri ve söylenme sebepleri hakkında bilgiler vermekte, çoğu zaman da söz konusu beytin bağlamını vermek amacıyla öncesinde ve sonrasında olan beyitleri de zikrederek tercüme etmeye çalışmaktadır.

Yazarın biyografisi için bk. "Nâfi', Abdünnâfi' İffet Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nafi-abdunnafi-iffet-efendi