ELVÂH-I ŞÂ'İRÂNE (MEHMET CELAL)
manzum-mensur eser
Mehmet Celal (d. 1867 - ö. 25 Ocak 1912)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mehmet Celal’e ait eser. Elvâh-ı Şâ'irâne, manzum ve mensur karışık bir şekilde kaleme alınmıştır. Eserin içeriğini “Derya”, “ Gurûb”, “Arzû”, “Güneş”, “İstiğrâk”, “Hazân Yaprakları”, “Çiçekler”, “Her Noktadan Bir Semâ”, “Çiçek”, “Pek Muzdarib”, “Köy”, “Her Şey Hâtırımda”, “Bir Levha-i Ma’sûmâne”, ”Münâzır-ı Lâtife”, “Büyükada”, “Karlar Altında”, “Gözyaşları”, “İbtilâ”, “Tebessüm”, “İlk Katre”, “Yine Ada”, “Mükâfât”, “Bir Tel Saçak Fiyâtı”, “Son Gözyaşı” adlı mensur metinler, “Kitâbe-i Seng-i Mezâr”, “Bûse-i Muhabbet”, “Şi’r”, “Bir Kuş”, “Bir Zevc-i Cerîhadârın Hüznü”, “Bülbül”, “Rü’yâ İmiş”, “Bu da Öyle” başlıklı manzumeler, şairin kardeşine yazmış olduğu iki mektup ve bir âşığın yazmış olduğu mektup, şair Fuzûlî (ö. 963/1556)’nin bir gazeline nazire, iki adet matla, iki adet gazel oluşturmaktadır.

“Rü’yâ İmiş”, “Şi’r”, “Gamze”, “Bûse-i Muhabbet”, “Bir Kuş”, “Bülbül” adlı manzumelerde sevgilinin güzelliği; aşk, tabiat vb. lirik konular ön plandadır. “Bir Zevc-i Cerîhadârın Hüznü”, “Kitâbe-i Seng-i Mezâr” adlı manzumelerin konusu ölümdür. “Bu da Öyle” adlı manzumenin konusu tabiattır. Manzumelerde Arapça ve Farsça ifadeler olmasına rağmen anlaşılır bir üslûp hâkimdir.

Eserde “Gamze”, “Bir Zevc-i Cerîhadârın Hüznü” adlı manzumeler gazel nazım şekliyle yazılmış, “Bir Zevc-i Cerîhadârın Hüznü” adlı gazelde mahlas kullanılmamıştır. Eserde “Bülbül” adlı şiir, muhammes nazım şekliyle yazılmıştır.

Eser, 102 sayfadan müteşekkildir. 1312/1895 yılında Matbaa-i Ebüzziyâ’da basılmıştır ve İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklarında Bel_Osm_K.00471/01 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır.

Şairin biyografisi için bk. “Mehmet Celal”. Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-celal 



Eserden Örnekler


Hazan Yaprakları

Sahradan kesîf bir sis kalkıyordu. Bulutlar arasından eşi’a-nisâr olan güneşin ilk şu’â’-ı zerrîni bu sislere yavaş yavaş nüfûz ediyor, şafak bulutları geçiyordu (Mehmet Celal 1312: 17).

[…]

Bûse-i Baht

Gurûb edince güneş müntehâ-yı deryâda

Sen ile gel gezelim sâkinât-ı tenhâda

Nücûmu seyre dalarken cihân-ı bâlâda

Ağaçların arasında kenâr-ı sahrâda

Uzat dudaklarını ey perî dudaklarıma (Mehmet Celal 1312: 15).

[…]

Kaynakça


Aksoyak, İ. Hakkı (2005). “Ara Nesil Şairi Mehmet Celâl’in Müşterek Şiirleri”.Türkiyat Araştırmaları. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (3): 71-83.

Andı, M. Fatih (1995). Ara Nesil Şairi Mehmed Celâl: Hayatı, Görüşleri, Şiirleri. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.

Andı, M. Fatih (2016). "Mehmed Celâl", TDV İslâm Ansiklopedisi. C. 2, 220-221: https://islamansiklopedisi.org.tr/mehmed-celal [Erişim Tarihi: 10.06.2022].

Daşcıoğlu, Yılmaz (1995). Mehmed Celal'in Romanları ve Popüler Edebiyat Geleneği. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.  

Mehmet Celal (1312/1895). Elvâh-ı Şâ'irâne. İstanbul: Matbaa-i Ebüzziyâ

Atıf Bilgileri


Şengül, Emre. "ELVÂH-I ŞÂ'İRÂNE (MEHMET CELAL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/elvah-i-sa-irane-mehmet-celal-tees-1529. [Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 OSMANLI EDEBİYÂTI NUMÛNELERİ (CELÂL) Mehmed Celâl Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
2 ADADA SÖYLEDİKLERİM (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Diğer Mehmet Ufuk Demir
Görüntüle
3 AK SAÇLAR (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
4 ÂSÂR-I CELÂL (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
5 BÎ-VEFÂ (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
6 BİR KADININ HAYÂTI (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
7 BİR PEDERİN SERGÜZEŞTİ (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
8 CEMÎLE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
9 ÇELEBİ SULTÂN MEHMED YÂHUD MÜCEDDİD-İ DEVLET (MEHMET CELÂL) Mehmet Celal Akın ZENGİN
Görüntüle
10 DÂMEN-ÂLÛDE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
11 DEHŞET YÂHUD ÜÇ MEZÂR (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
12 ELVÂH-I MA'SÛMÂNE VE MAKÂLÂT-I EDEBİYYE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Doç. Dr. Şeyma Büyükkavas Kuran
Görüntüle
13 ELVAH-I SEVDA (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
14 FÂTİH SULTÂN MEHMED-İ SÂNÎ YÂHUD İSTANBUL FETHİ (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Akın ZENGİN
Görüntüle
15 GAZELLERİM (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle