- Yazar Biyografisi (TEİS)
Gazâlî, Deli Birader - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi İhsan Şehitoğlu
- Eser Yazılış Tarihi:16. yüzyıl
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Elifname
- Yayın Tarihi:11/02/2022
ELİF-NÂME (GAZÂLÎ)
dinî içerikli elif-nâmeGazâlî, Deli Birader (d. ?/? - ö. 940/42/1534/36)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Gazâlî Deli Birader’in elif-nâme türündeki eseri. Eser, muhammes nazım biçimiyle kaleme alınmış dinî konulu bir elif-nāmedir. Altı bent otuz dizeden oluşan eser remel bahrinin fe'ilâtün fe'ilâtün fe'ilâtün fe'ilün kalıbı ile yazılmıştır. Eserde mısra başlarındaki harflerin hemen ardından gelen sözcük de aynı harfle başlamaktadır. Baştaki harfler ölçüye dâhildir (Taş 2008).
Elif-name'nin el yazma nüshası Süleymaniye Kütüphanesi Ali Nihat Tarlan Kitaplığı’nda bulunmaktadır. Üzerine bir makale yazılarak eser, çeviri yazı alfabesiyle Türkiye Türkçesine aktarılmıştır (Taş 2008).
Şair hakkında bilgi için bk. "Gazâlî, Deli Birader". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/gazali-deli-birader
Eserden Örnekler
Muhammes-i Gazâlî
I.
Elif Allâhı anup zikr-i ilâh eyle gönül
Bâ bekâ mülki içün n’ola bir âh eyle gönül
Tâ temennâ kıluban Hâlika râh eyle gönül
Sâ sevâb ister isen terk-i menâh eyle gönül
Cîm cehd ile düriş hidmet-i şâh eyle gönül
II.
Hâ hisâb olasıdur tınla kamu yahşı yaman
Ḫâ hâcil olsa gerek ol arada çoklar inan
Dâl dâyim özidür yokdur ana şekk ü gümân
Zâl zikr eyle adın ger varısa sende îmân
Râ riyâsız amel et Hakkı penâh eyle gönül
III.
Zâ zebûn olmayagör nefs ile şeytâna uyup
Sîn saâdetle yöri sıdkıla Rahmâna uyup
Şîn şerîatla düriş âyet-i Kur’âna uyup
Sâd sarf eyliyegör ömrini ihsâna uyup
Dâd zâyi işe pes ömri tebâh eyle gönül [...] (Taş 2008)
Kaynakça
İsen, Mustafa (1999). Latifi Tezkiresi. Ankara: Akçağ Yay.
Taş, Hakan (2008). "Deli Birader Gazalî’nin Elif-nâmesi". Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 3/2 (Spring).
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | DÂFİU'L-GUMÛM VE RÂFİU'L-HUMÛM (GAZÂLÎ) | Gazâlî, Deli Birader | Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ |
Görüntüle | ||
| 2 | MİFTÂHU'L-HİDÂYE (GAZÂLÎ) | Gazâlî, Deli Birader | Doç. Dr. Mehmet Akif Gözitok |
Görüntüle | ||
| 3 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
| 4 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
| 5 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
| 6 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
| 7 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
| 8 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
| 9 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
| 10 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
| 11 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
| 12 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |