Âşık Paşa’nın her biri sırasıyla elifbanın bir harfiyle başlayan şiirlerinden oluşan eseri. Esere “Elif-nâme” denmesi veya metnin bu adla şöhret bulması, "elif"ten başlayıp "ye" harfine kadar düzenli ve sıralı bir şekilde her mısraının aynı harfle başlayan 29 manzumeden müteşekkil olması dolayısıyladır. Bazı nüshalarda "ḳaf" harfiyle başlayan iki şiir bulunduğu için 30 manzume mevcuttur. Yûnus Emre ve Tasavvuf adlı eserinde Elif-nâme’nin tamamını ilk kez neşreden Abdülbaki Gölpınarlı (1961: 89-95) bunları yedişer beyitlik birer musammat gazel olarak değerlendirirken diğer naşirler (Ergun 1936; Kaymaz 1996; Demirel 1996, 2005) dörtlükler hâlinde tespit etmişlerdir. Sadettin Nüzhet Ergun’un; eserine kaydettiği "elif, dal, ra, sin, sad ve mim" harfleriyle başlayan altı şiiri dörtlükler hâlinde yazmakla birlikte bunları "Garibnâme’deki Gazellerden" başlığı altında sunması, manzumelerin nazım şekli hususunda mütereddit olduğu şeklinde yorumlanabilir. Bize göre bu manzumeler, klasik murabbadan farklı olarak ilk bentlerinin kafiye yapısı da diğer bentler gibi abab şeklinde olan bir tür murabba kabul edilmelidir.

Bazı çalışmalarda Elif-nâme’nin aruz ve heceyle karışık olarak yazıldığından söz edilse de bu manzumeler arasında heceyle yazılanı yoktur. Sadece mısraları “te” harfiyle başlayan murabba “mefâ'îlün mefâ'îlün” kalıbında, “se” ve “he” harfleriyle başlayanlar ise “mefâ'îlün mefâ'îlün” ve “müstef’ilün müstef’ilün” kalıpları karışık olarak yazılmıştır. Kimi mısralardaki aruz kusurları, söz konusu araştırmacıları bu kabule yöneltmiş olmalıdır. Sözü edilen bölümler dışında eser hemen bütünüyle aruzun “müstef’ilün müstef’ilün” kalıbıyla kaleme alınmıştır. Şu hâlde Elif-nâme, yedişer bent veya dörtlüğe sahip 29 murabbadan müteşekkil, bir başka deyişle 812 mısralık müstakil bir eserdir.

Tespit edilebildiği kadarıyla biri bir şiir mecmuasında, diğerleri kimi Garîb-nâme nüshaları içinde yer alan (nüshalar için bk. Kaymaz 1996: 302; Demirel 2005: XIII) Elif-nâme bize göre Âşık Paşa’nın Garîb-nâme’den sonra en kayda değer manzum eseridir. Yukarıda değindiğimiz gibi Ergun’un -kendisinin de “harfü’l-elif” vb. başlıkları nakletmiş ve bu sıraya uygun sıralamış olmasına rağmen bunları “Garîbnâme’deki Şiirler” olarak not etmesi, gördüğü nüshalarda “Elif-nâme” adının bulunmamasına hamledilebilir. Âşık Paşa'ya dair bazı çalışmalarda (msl. Kut 1991; Yavuz 2000: VIII-VX) onun eserleri arasında Elif-nâme’nin zikredilmemesini, araştırmacıların bu şiirleri müstakil bir eser olarak kabul etmedikleri veya Elif-nâme’nin yer aldığı bir Garîb-nâme nüshasına yahut mecmuaya tesadüf etmedikleri için yer vermedikleri şeklinde yorumlanabilir. Fuat Köprülü’nün Garîb-nâme’den bahsederken “birtakım nüshalarda Garîbnâme’nin sonuna, elifba sırası ile, Âşık Paşa’nın başka manzumelerinin ilâve edildiğini ve belki de bundan dolayı bu gibi nüshalara Dîvân adı verildiğini söyleyelim” (1965: 705) demesinden, müstakil bir eser olarak telakki etmeyip tesadüfen not edilmiş şiirler gibi değerlendirdiği çıkarımı yapılabilir.

Bize göre Elif-nâme’nin Âşık Paşa’nın müstakil bir eseri olduğu tartışma konusu yapılamayacak kadar aşikârdır. Zira Garîb-nâme’deki mükemmel tertip ve tasnifin sahibi bir müellifin, elifbanın sıralı olarak her harfiyle başlayan, aynı beyit sayısında, aynı vezinde ve üstelik muhteva olarak da birbiriyle bağlantılı şiirlerini ayrı ayrı manzum parçalar kabul etmek mümkün değildir. Kaldı ki eser, İslam kitap telif geleneğine uygun olarak "Evvel bize farz u vâcib / Allah adın anmak durur / Anun adın zikr idelüm / Ol kim kamu müştâk durur" mısralarıyla başlar. Bu şiir, tipik bir eser mukaddimesi ve bir "tevhid"dir. Eserin devamında birer na't ve münacattan sonra, Allah aşkı, ibadet, züht ve taatin önemi, mürşide bağlanmanın önemi, dünyanın geçiciliği gibi konular başta olmak üzere dinî-tasavvufi konular işlenir. 

Âşık Paşa, diğer müstakil şiirlerine nazaran özellikle ve daha çok bu şiirlerinde lirizmi büyük oranda yakalayabilmiştir. 29 şiirin hepsinde değilse de önemli bir kısmında Yûnus etkisi çok bariz olarak görülür. Esasen lirizmi yakalayabildiğini ifade ettiğimiz şiirleri de daha ziyade o şiirlerdir. Köprülü ısrarla onu şiiriyetten ve lirizmde uzak, didaktik bir nâzım olarak değerlendirse de Âşık Paşa’nın sadece bir didaktik mesnevi yazıcısı ve bir mutasavvıf olarak değil bir “şair” olarak da devrinin önde gelen kalemlerinden olduğunu kabul etmek gerekir.

Elif-nâme, yukarıda değinildiği gibi Ergun tarafından kısmen, Gölpınarlı (1961), Zeki Kaymaz (1996) ve Mustafa Demirel (1996; 2005: 8-42) tarafından tam metin olarak yayımlanmıştır. Gölpınarlı ve Demirel’in ilk neşri tek nüsha üzerinden, Demirel’in ikinci neşriyle Kaymaz'ın makalesi tenkitli metin olarak yayımlanmıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Âşık Paşa, Âşık". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/asik-pasa-asik