EL-MÜRÂSELÂT BEYNE SADRİDDÎN EL-KONEVÎ VE NASÎRUDDÎN ET-TÛSÎ (SADREDDİN KONEVÎ)
dinî-tasavvufî ahlaki eser
Konevî, Sadreddin (d.?-ö. 673/1274)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Sadreddin Konevî’nin (ö. 673/1274), İbn Sînâ takipçisi ünlü filozof ve âlimlerden Nasîrüddin Tûsî (ö. 672/1274) ile metafiziğin çeşitli bahisleri hakkında gerçekleştirdiği yazışmalardan oluşan eseri. Tam adı el-Mürâselât beyne Sadriddîn Konevî ve Nasîriddîn et-Tûsî olan eser Konevî’ye ait olan “Risâle-i mufassıha” ve “Risâle-i hâdiye” başlıklı müstakil risaleler arasında Konevî ve Tûsî arasındaki soru, cevap ve değerlendirmeleri içerir. Konevî bilhassa İbn Sînâ felsefesi başta olmak üzere filozofların çeşitli meselelerdeki görüşlerine eleştiriler yöneltir ve buradan hareketle felsefenin ve aklın imkânlarını tartışır. Tûsî ise bu eleştirilere Meşşâî felsefe geleneğin bağlı olduğu ilkeleri dikkate alarak cevaplandırmaya çalışır. Yazışmalarda Vâcibü’l-vücûd’un varlığının O’nun hakikati üzerine zait bir şey olup olmadığı, mümkün mahiyetlerin yaratılmış olup olmadıkları, ortak ve genel varlık olarak isimlendirilen varlık türlerinin mümkün olup olmadığı, filozofların sudûr teorisinin “Birden bir çıkar” şeklindeki ilkesinin ne anlama geldiği gibi konular tartışılmaktadır. Konevî “Şeyhü’r-Reis” olarak övdüğü İbn Sînâ’nın bazı görüşlerini eserlerine ve Tûsî’nin bu eserlere yazdığı şerhlere atıf yaparak tenkit eder. Aynı şekilde Tûsî de Konevî’nin bazı eserlerini zikrederek onun görüşlerini değerlendirir. Eser bir bütün olarak felsefe ve tasavvuf arasındaki ilişkiyi anlamak bakımından önem arz eder. Konevî, tasavvufun başlarda fıkıh, hadis ve kelam gibi dinî ilimlere bağımlı bir disiplin olarak gelişimini dikkate alarak eskiden sûfîler ile kelamcılar arasında fikir birliği oluşmasının mümkün olduğu iddiasını eleştirerek, muhakkik sûfîler ile ancak filozofların ortak bazı kanaatlere sahip olabileceğini savunur. Bu durum, İbnü'l-Arabî ve Konevî ile birlikte metafizik karakterli bir hüviyete kavuşan yeni tasavvuf anlayışının bir sonucudur. Bu anlayışa göre tasavvuf, bir varlık ve bilgi görüşü ortaya koyabilen ve nesnellik iddiası taşıyan metafizik bir disiplindir ve bu yönüyle muhatabı aynı iddiaya sahip olan felsefe olmalıdır. Bu meyanda Konevî bu eserde, diğer kitaplarında zaman zaman dile getirdiği üzere aklî yöntemlerin sınırlılıklarına dikkat çekerek hakikate ulaşmada müşahede yönteminin önemini vurgular. Eser, Alman şarkiyatçı Gudrun Schubert tarafından Konevî’nin Risâle-i mufassıha ve Risâle-i hâdiye’si ile birlikte (Beyrut 1995) ve Abdullah Nûrânî tarafından “Ecvibetü’l-mesâʾili’n-Nasîriyye” içinde yayımlanmış (Tahran 1994), Ekrem Demirli ise bunları Sadreddin Konevî ve Nasireddin Tûsî Arasında Yazışmalar: el-Mürâselât adıyla Türkçeye kazandırmıştır (İstanbul 2002).

Müellifin biyografisi için bk. "Konevî, Sadreddin", Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/konevi-sadreddin

Kaynakça


Demirli, Ekrem (2008). “Sadreddin Konevî”, TDV İslâm Ansiklopedisi. İstanbul. 35: 420-425.

Demirli, Ekrem (2015). Sadreddin Konevî’de Bilgi ve Varlık. İstanbul: Kapı Yay.

Sadreddin Konevî (2014).  Konevî ve Tûsî Arasında Metafizik Üzerine Mektuplaşmalar. (çev. E. Demirli). İstanbul: Kapı Yay.

Atıf Bilgileri


DEMİRLİ, EKREM. "EL-MÜRÂSELÂT BEYNE SADRİDDÎN EL-KONEVÎ VE NASÎRUDDÎN ET-TÛSÎ (SADREDDİN KONEVÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/el-muraselat-beyne-sadriddin-el-konevi-ve-nasiruddin-et-tusi-sadreddin-konevi. [Erişim Tarihi: 05 Ekim 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 TABSİRATÜ’L-MÜBTEDİ VE TEZKİRETÜ-İ-MÜNTEHİ (KONEVÎ) Konevî, Sadreddin Doç. Dr. Mevlüt Gülmez
Görüntüle
2 İ'CâZÜ'L-BEYÂN FÎ TEFSÎRİ ÜMMİ'L-KUR'ÂN (SADREDDİN KONEVÎ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
3 El-FÜKÛK FÎ ESRÂRİ MÜSTENİDÂTİ HİKEMİ'L-FUSÛS (SADREDDİN KONEVÎ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
4 ŞERHU'L-ERBAÎNE HÂDİSEN (SADREDDİN KONEVİ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
5 EN-NUSÛS Fİ TAHKÎKİ TAVRİ'L-MAHSÛS (SADREDDİN KONEVİ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
6 EN-NEFEHÂTÜ'L-İLÂHİYYE (SADREDDİN KONEVİ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
7 ŞERHU ESMÂ 'İLLÂHİ'L-HÜSNÂ (SADREDDİN KONEVİ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
8 MİFTÂHU'L-GAYB (SADREDDİN KONEVÎ) Konevî, Sadreddin Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ
Görüntüle
9 MENÂKIBÜ’L-ÂRİFÎN (EFLÂKÎ) Eflâkî, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifî Doç. Dr. Mehmet Ünal
Görüntüle
10 MEVHÛB-I MAHBÛB (ŞEYHOĞLU) Şeyhoğlu, Baba Yusuf Sivrihisarî Araş. Gör. Harun ALKAN
Görüntüle
11 MÜNYETÜ'L-EBRÂR VE GUNYETÜ'L-AHYÂR (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Taha Orhan
Görüntüle
12 KİTÂBÜ’L-MÜNTEHÂ EL-MÜŞTEHÂ ALE’L-FÜSÛS (AHMED BÎCÂN) Ahmed-i Bîcân, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed Bîcân, Şeyh Ahmed Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib Dr. Mehmet Bilal Yamak
Görüntüle
13 RİSÂLE-İ ZİKRULLAH (AKŞEMSEDDİN) Akşemseddin, Şemseddin Muhammed Araş. Gör. Harun ALKAN
Görüntüle
14 MİSBÂHU’L-ÜNS BEYNE’L-MA’KÛL VE’L-MEŞHÛD FÎ-ŞERHİ MİFTÂHİ’L-GAYB (FENÂRÎ) Fenârî, Mollâ Fenârî, Şemseddîn Muhammed b. Hamza, Şemseddîn Muhammed Efendi Diğer Edibe Taş
Görüntüle
15 ŞERH-İ HADİS-İ ERBÂİN (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba Prof. Dr. Enbiya Yıldırım
Görüntüle
16 ZİKİR RİSÂLESİ/ KELİME-İ TEVHİD ZİKRİ RİSÂLESİ (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba, Hamîdüddîn-i Aksarâyî Diğer Tuğba Nurlu Ertürk
Görüntüle
17 KÂŞİFÜ'L-ESTÂR AN VECHİ'L-ESRÂR (ŞEYH HÂMİD-İ VELÎ) Şeyh Hâmid-i Velî Öğretmen TALAT OLGUN
Görüntüle
18 RİSÂLE-İ TEVHÎD (MARMARAVÎ) Marmaravî, Ahmed Şemseddin, Yiğitbaşı Velî Prof. Dr. AHMET ÖGKE
Görüntüle