Hasan Rızâyî-i Aksarâyî’nin derlediği tahmil edilen mecmûa. Eser, Hacı Selim Ağa Yazma Eser Kütüphanesi, Hüdâyî Koleksiyonu, 1800 numarada kayıtlıdır. 85 varaktan müteşekkil olup 80a sayfası boştur. Şiirlerin diziliminde alfabetik veya kronolojik bir sıra gözetilmemiştir. Yalnızca nazire şiirler bir arada verilmiştir. İçerisinde çeşitli nazım şekillerindeki dini ağırlıklı şiirler ve hutbeler yer almaktadır.

Hece ölçüsüyle yazılmış 8 adet şiirin dışındakiler aruz ölçüsüyle kaleme alınmıştır. Mecmûada 2’si Arapça olmak üzere toplam 149 gazel, 62 dörtlük, 1 kaside bulunmaktadır. 14-16. yüzyıllar arasında yaşamış 13 şaire ait toplam 212 şiir bulunmaktadır. En fazla şiiri bulunan şair 97 gazel, 3 kaside ve 40 dörtlük ile Hasan Rızâyî-i Aksarâyî’dir. Mecmûadaki şiirlerin yarısından fazlasının ona ait olması sebebiyle eser “Rızâyî Divançesi” görünümündedir. Mecmûada yer alan şairler ve şiir sayıları şöyledir: Atâyî (6), Bîçâre (1), Eşrefoğlu Rûmî (1), Fenâyî (2), Keşfî (15), Gafûrî (15), Mahmud Sâmi (1), Necâti (1), Rızâyî (140), Şehrî (1), Ulvî (1), Üftâde (15), Veysî (1). Bunların dışında mahlası olmayan 8 gazel ile 3 dörtlük yer almaktadır. Ayrıca Gafûrî ve Rızâyî’nin Arapça manzum hutbeleri mevcuttur.

Mecmûadaki şiirlerin büyük çoğunluğu dini-tasavvufi muhtevalı olup ilahi formunda yazılanlar da vardır. En fazla şiiri bulunan Rızâyî’nin şiirleri de dini olmakla birlikte, şahsi hayatına ve yaşadığı döneme dair bilgileri de ihtiva etmektedir. Mecmûada şiirleri yer alan Şehrî, Mahmud Sâmi ve Atâyî mahlaslı şairlerin kaynaklarda isimlerinin geçmemesi yahut aynı mahlası kullanan şairlerden farklılık arz etmesi yeni araştırmalara alan açmaktadır. Ek olarak Necâti’nin, divanında yer almayan bir gazelinin bulunması da bu mecmûanın önemini artırmaktadır. Söz konusu mecmûa üzerine MESTAP projesi kapsamında bir yüksek lisans tezi hazırlanmaktadır. (OKATALI, 2022).

Müellifin biyografisi için bk. “Rızâî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rizai-hasan-rizaii-aksarayi