DÎVÂNÇE (DÂNİŞ)
şiirler
Dâniş, Hasan (d. 1249/1833 - ö. 1293/1876)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Hasan Daniş Bey’in (ö. 1293/1876) şiirlerinin yer aldığı eseri. Yedi yapraklık küçük bir defterden oluşan Dîvânçe'de iki na't, bir Kerbelâ mersiyesi, dokuz gazel, babasının vefatı üzerine söylediği bir tarih ve bir sâkî-nâme bulunmaktadır. Sâkî-nâme; aruzun "mefâilün feilâtün mefâilün feilün" kalıbıyla yazılmış olup yedişer beyitten oluşan beş bentlik bir terci-benddir. Şiire hâkim olan duygu; bu fâni ve boş âleme gelmiş olmaktan dolayı hissedilen pişmanlık ve mihnet yüklü bu dünyanın ıstıraplarından kurtulma arzusudur.

Terkîb-bend nazım şekliyle yazılmış olan Kerbelâ Mersiyesi; dört bendden meydana gelmiştir ve toplam yüz beyittir. Aruzun “mefûlü fâilâtü mefâîlü fâilün” kalıbıyla yazılmıştır. Dîvânçe'deki iki na'ttan birincisi doksan yedi beyit, ikincisi yirmi dokuz beyittir. Dokuz gazelin biri dokuz beyit, diğerleri yedişer beyittir. Hasan Daniş Bey, Rus Harbi’nde Silistre’de muhafız iken şehit olan babası Selanikli Mûsâ Hulûsî Paşa’nın şehadetine de yedi beyitlik bir tarih yazmıştır.

Eser, Edirne Selimiye Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Bölümü 2206 numarada kayıtlıdır. Sâkînâme’yi Müberra Gürgendereli (2002), Kerbela Mersiyesi'ni Ali Yörür (2018) yayınlamıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Dâniş, Hasan". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğühttp://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/danis-hasan 

Eserden Örnekler


Kanı o dem ki olup bâde-nûş-ı ahd-i elest
Alındı câm-ı mahabbet verildi dest-be-dest

Kanı o dem ki edip nefh-i rûh-ı feyz-i ezel
Misâl-i kâlıb-ı câm oldu rind-i bâde-perest

Kanı o dem ki hemân yeğ sirişt idi Cem ü câm
Ne i‘tibâr-ı humâr ne de senglâh-ı şikest

Kanı o dem ki dil ü cân idi o hâletden
Hurûş-ı cûşda kef-zenân-ı kûçe-i mest

Kanı o dem ki kem ü keyfi başka âlem idi
Dürüsti aksi idi bâlâyî Kevser idi pest

Kanı o dem ki cihân ber-hevâ-yı mey-i tûfân
Yine piyâle-i nâbûda geldi cûşiş-i mest

Değil o neş‘eden ana henüz garîb mesel
Kim oldu derd ile bîgâne âşinâ-yı ezel (Gürgendereli 2002: 338, 339).

Kaynakça


Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul: İstihkâm Alayları Litografya Destgâhı.

Gürgendereli, Müberra (2002). “Hasan Dâniş Beğ’in Sâkînâmesi”. Türk Kültürü (470): 335-340.

Yörür, Ali (2018).”Hasan Dâniş Bey’in Kerbelâ Mersiyesi”. Hikmet (4): 680-694.

Atıf Bilgileri


Gürgendereli, Müberra. "DÎVÂNÇE (DÂNİŞ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divance-danis. [Erişim Tarihi: 24 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂNÇE (DÂNİŞ) Dâniş, Hasan Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
2 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
3 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
4 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
5 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
6 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
7 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
8 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
9 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle