- Yazar Biyografisi (TEİS)
Yûsuf, Yûsif, Yûsuf Big/Bey Ustaclu, Yûsuf Big/Bey Çavuşlu - Madde Yazarı: Araş. Gör. Dr. Enes Ilhan
- Eser Yazılış Tarihi:?/?
- Yazıldığı Saha:Azerbaycan
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:09/02/2022
DÎVÂN (YÛSUF)
şiirlerYûsuf, Yûsif, Yûsuf Big/Bey Ustaclu, Yûsuf Big/Bey Çavuşlu (d. ?/? - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Şah İsmail (ö. 1524) ve Şah Tahmasb (ö.1576) devri saray şairlerinden Yusuf Bey'in şiirlerinden oluşan eseri. Eser, 94 gazel, 2 mesnevi, 2 tahmis, 3 rubai, 1 beyit ve 1 mısradan müteşekkildir (Kerimov 2012: 17).
Sam Mirza (ö. 974/ 1567) Tuhfe-i Sâmî isimli eserinde Yusuf Bey'in Türkçe ve Farsça şiirleri itibariyle Türk ve Tacik şairleri arasında eşsiz bir konumda olduğunu ifade etmektedir (Bayram 2014: 329). Sadıkî (ö. 1022/ 1613) Mecmâ'u'l-Havâs isimli eserinde Yusuf Bey'i Fuzûlî (ö. 963/ 1556) edasına yakın bir şair olarak takdim eder (Bağırov 2008: 45). Divan'ında Fuzulî ve Nevâyî (ö. 906/ 1501) şiirlerine yapılan nazireler ve tahmislerin yanı sıra Fuzûlî tarzını çağrıştıran lirik ve aşıkane üslup ile Nevâyî'yi hatırlatan Çağatayca kelimeler ondaki etkilenmenin boyutlarını gözler önüne sermektedir. Ulaşılmaz sevgili ve kederli aşık tipi ile aşk ekseninde belirginleşen korku, ümit, ayrılık ve sabır temaları onun şiirinin genel hususiyetlerindendir (Kerimov 2012: 14-25).
Eserin biri British Library Nu. OR-15398 (Bağırov 2008: 45) diğeri Mirza Cafer Sultan el-Kurrârî'nin şahsi kütüphanesinde olmak üzere iki nüshası bulunmaktadır (Kerimov 2012: 3). Eser üzerine mevcut tek neşir çalışması Paşa Kerimov tarafından British Library nüshası temel alınarak gerçekleştirilmiştir (2012).
Şairin biyografisi için bk. "Yûsuf, Yûsif, Yûsuf Big/Bey Ustaclu, Yûsuf Big/Bey Çavuşlu". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yusuf-yusif-yusuf-big-bey-ustaclu
Eserden Örnekler
Gazel
Bir nazar dîdâr içün bizden talep cân eylemiş
Müjde ey 'aşk ehli kim yâr işi âsân eylemiş
Sırr-ı hüsnin fehm edip halk içre fâş etmege
Her kime göstermiş özin anı hayrân eylemiş
Gamzesin kılmış havale zâhide açmış yüzin
Tîg ile bîm etmiş andan 'arz-ı îmân eylemiş
Gönlümün ma'mûresinde genc-i 'aşkın gizlemiş
Girmeye anda bir gayr anı vîrân eylemiş
Tutmasın dimiş melâmet hârı nâgeh dâmenin
'Aşk Mecnûn'un 'abes sanman ki 'üryân eylemiş
Ne belâ bir an geçer cân u gönülden de meger
Berk-i âhımı tapıp okına peykân eylemiş
Yûsuf'ı tapmış nazar ehli ara çün pâk-bâz
'Aşk manzûr ana pes her pâk-dâmân eylemiş (Kerimov 2012: 53, 115-116)
Kaynakça
Bağırov, Ekrem (hzl.) (2008). Sadiq Bey Əfşar, Məcməül-Xəvas. Bakı: AMEA M. Füzuli Adına Əlyazmalar İnstitutu.
Bayram, Parvana (hzl.) (2014). İsmail Hikmet Azerbaycan Edebiyatı Tarihi I-II. Ankara: Akçağ Yay.
Kerimov, Paşa (2012). Yusif Bey Ustaclu, Divan. Bakü: Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Muhammed Fuzuli Adına El Yazmalar Enstitüsü Yay.
Kuşoğlu, Mehmet Oğuzhan (2016). Sâdıkî-i Kitâbdâr'ın Mecma'ü'l-Havâs Adlı Eseri. İstanbul: Sone Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (CÂHÎ) | Câhî, İbrâhîm Mîrzâ | Prof. Dr. Muhsin Macit |
Görüntüle | ||
2 | HADÎKATÜ'S-SÜ'EDÂ (FUZÛLÎ) | Fuzûlî | Filiz Kılıç |
Görüntüle | ||
3 | MENÂKIB (GARİBÎ) | Garîbî | Prof. Dr. İsrafil Babacan |
Görüntüle | ||
4 | DÎVÂN (GARÎBÎ) | Garîbî | Prof. Dr. İsrafil Babacan |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂN (HATÂYÎ) | Hatâyî, Şâh İsmail | Prof. Dr. Muhsin Macit |
Görüntüle | ||
6 | DEH-NÂME (HATÂYÎ) | Hatâyî, Şâh İsmail | Prof. Dr. Muhsin Macit |
Görüntüle | ||
7 | NASÎHAT-NÂME (HATÂYÎ) | Hatâyî, Şâh İsmail | Prof. Dr. Muhsin Macit |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (RAHMETÎ) | Rahmetî, Tebrîzî | Araş. Gör. Dr. Orhan Baldane |
Görüntüle | ||
9 | KASÂYİD Ü GAZELİYYÂT-I TÜRKÎ (SÂDIKÎ-İ KİTÂBDÂR) | Sâdıkî-i Kitâbdâr | Doç. Dr. Emrullah Yakut |
Görüntüle | ||
10 | ZÜBDETÜ'L-KELÂM (SÂDIKÎ-İ KİTÂBDÂR) | Sâdıkî-i Kitâbdâr | Doç. Dr. Emrullah Yakut |
Görüntüle |