- Yazar Biyografisi (TEİS)
Vîrânî - Madde Yazarı: Dr. Necmiye Özbek Arslan
- Eser Yazılış Tarihi:1225/1810
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:31/01/2022
DÎVÂN (VÎRÂNÎ)
şiirlerVîrânî (d. ?/? - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Vîrân Abdal, Vîrân Baba ya da Vîrânî mahlaslarıyla anılan şaire ait eser. Dîvân'ında büyük çoğunlukla aruz veznini kullanmakla birlikte hece vezniyle yazdığı şiirler de mevcuttur. Hurufilik temelinde yazılan eserde şair Arapça ve Farsça kelimelere sıklıkla yer vermiştir. Vîrânî'nin asıl amacı sanat yapmak değildir. İnandıklarını yaymak, yandaşını çoğaltmak niyetinde olduğu için şiiri bir araç olarak kullanmıştır (Vaktidolu 1998: 9).
Vîrânî Abdal'ın şiirlerinde, Hazret-i Ali'nin övgüsünün doruklara çıkarıldığına ona uluhiyet verildiğine tanık olunur. Bunun dışında On İki İmam sevgisine, Hurufilik öğretilerine, Fazlullah Hurufî'nin medhine sıklıkla yer verilmiştir.
Dîvân'ın bilinen 18 nüshası bulunmaktadır. Bunlardan en eskisi, Millî Kütüphane, Yazmalar Koleksiyonu, A 9593'te bulunan 1225/1810 tarihli nüshadır. Dîvan, M. Halit Bayrı tarafından 1957 yılında neşredilmiştir.
Şairin biyografisi için bk. “Vîrânî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/virani
Eserden Örnekler
Gazel
Yüzünden dilberâ erdim cinâna
Ki bakmazam bugün devr-ü zamâna
Tecellîyle erişti lâ-bahâne
Beşâretler göründü cism-ü câna
Görünce bülbül-i dil bağ-ı hüsnün
Ki başladı gece gündüz figâna
Kitâb-ı hatt-u âyâtın çü bildim
Eriştim Hızr ile ben câvidâna
[...]
Cemâlin canâ cânân olmasaydı
Ki can verilmez idi ins-ü câna
Virân Abdal görelden sen nigârı
Yazıp vasf etti hüsnün dervişâna (Vaktidolu 1998:83)
Kaynakça
Bayrı, Halit (1957). Virânî Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi.
Usluer, Fatih (2009). Hurufilik: İlk Elden Kaynaklarla Doğuşundan İtibaren. İstanbul: Kabalcı Yay.
Vaktidolu, Adil Ali Atalay (1998). Vîrânî Divanı ve Risalesi. İstanbul: Can Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | RİSÂLE-İ VÎRÂNÎ ABDAL (VÎRÂNÎ) | Vîrânî | Dr. Necmiye Özbek Arslan |
Görüntüle | ||
| 2 | RİSALE-İ TEVHÎDİYYE (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Nuriye İnci |
Görüntüle | ||
| 3 | ÂDÂB-I MES'ÛDÎ'YE HÂŞİYE (MÜ'MİN) | Mü'min | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
| 4 | MEVÂHİBÜ’L-HALLAK FÎ MERATİBİ'L-AHLÂK (NİŞÂNÎ) | Koca Nişancızâde Celâlzâde Tevkii Mustafa Çelebi Efendi (ö. 975/1567) | Doç. Dr. Nuran ÇETİN |
Görüntüle | ||
| 5 | TARİKATNÂME (SÜNBÜL) | Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi | Araş. Gör. Dr. MUHAMMET AKİF TİYEK |
Görüntüle | ||
| 6 | ER-RIHLETÜ’S-SENİYYE VE’L-VASIYYETÜ’L-BEHİYYE Lİ’L-FUKARÂİ’L-HALVETİYYE (ŞÂH VELÎ AYINTÂBÎ) | Şâh Velî Ayıntâbî, Askerî | Prof. Dr. Ali ÖZTÜRK |
Görüntüle | ||
| 7 | ETVÂR-I SEB‘A (ŞÂH VELÎ AYINTABÎ) | Şâh Velî Ayıntâbî, Askerî | Öğretmen Cemile Sağır |
Görüntüle | ||
| 8 | NAKDÜ'L-HÂTIR (ŞEMSÎ) | Şemsî, Şemseddîn Sivasî (D. 926/1520 - Ö. 1006/1597) | Öğretmen TALAT OLGUN |
Görüntüle | ||
| 9 | MENÂKIB-I EMÎR SULTÂN/MENÂKIB-I CEVÂHİR ( YAHYÂ BİN BAHŞÎ) | Yahyâ Bin Bahşî | Dr. Öğr. Üyesi abdullah uğur |
Görüntüle | ||
| 10 | MİRÂTÜ’L-ÂŞIKÎN (EROĞLU NÛRİ) | Eroğlu Nûri | Doç. Dr. FİDAN ÇERİKAN |
Görüntüle | ||
| 11 | TASAVVUF Bİ’T- TARİKAT (EROĞLU NÛRİ) | Eroğlu Nûri | Doç. Dr. FİDAN ÇERİKAN |
Görüntüle |