DÎVÂN (VA'DÎ)
şiirler
Va'dî, Ahmed Efendi (d. ?/? - ö. 1095/1684)

ISBN: 978-9944-237-87-1


17. yüzyıl şairlerinden Vaʻdî’nin şiirlerini ihtiva eden eser. Mürettep divan düzeninden uzak olan Va’dî Dîvânı’nda 6 kaside, 155 gazel, 18 rubai, 7 kıt’a, 3 nazm ve 10 müfred olmak üzere toplam 199 manzume bulunmaktadır.

Va’dî Dîvânı’ndaki kasidelerden üçü miraciyye türündedir. Diğer kasidelerden gül redifli olanı Hz. Peygamber övgüsünde naat türünde, diğer ikisi ise devrin padişahı IV. Mehmed’in övgüsündedir. Vaʻdî birçok divan şairi gibi nazım şekilleri içinde en fazla gazele rağbet göstermiştir. Dîvân’daki 155 gazelin kahir ekserinde âşıkane ve rindane duygular terennüm edilmiştir. Gazellerdeki ortak özelliklerden bir diğeri hemen hemen hepsinde şairin yaşama sevincinin kendisini hissettirmesidir. Vaʻdî, biri 11 beyitten müteşekkil olan kıtʻa-i kebire olmak üzere 7 kıtʻa kaleme almıştır. Bu manzumelerin birinde tarih düşürülmüş, diğerlerinde ise talihten şikâyet edilmiş ve kaba sofuların eleştirisi yapılmıştır.

Şair tamamında ahrep kalıplarını seçtiği rubailerinde içki meclisi ve dünya nimetleri gibi konulara ağırlık vermiştir. Va’dî Dîvânı’nda genel itibarıyla devrinin şiir diliyle mütenasip bir dil kullanılmıştır. Kasidelerde zaman zaman dil ağırlaşsa da diğer manzumelerde sadelik ön plana çıkar. Birçok divan şairi gibi Vaʻdî de manzumelerinde klasik şiirin mazmunlarını ve hayallerinin başarıyla kullanmış, ayrıca bunları edebî sanatlarla süslemesini bilmiştir. Kendince önemli gördüğü şairlerin şiirlerine nazire yazmaktan geri durmadığı gibi kendine has söyleyişlerle bu edebiyatın başarılı bir temsilcisi olduğunu ispatlamasını bilmiştir.

Va’dî Dîvânı, üç nüshası (İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY 285, TY 5554, Nuruosmaniye Kütüphanesi 4959/2) üzerinden bir yüksek lisans tezine konu olmuştur (Yücel 2001).

Şairin biyografisi için bk. “Vaʻdî, Ahmed Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/vadi-ahmed-efendi 

Eserden Örnekler


Gazel

Felek işreti devir eylese câm olsa bize

Ki helâl olsa gehî mâh-ı tamâm olsa bize


Neylerüz serv-i hırâmânını sahn-ı çemenün

Gülşen-i sînede bir serv-i hırâm olsa biz


Dâ’imâ hûn-ı ciger-nûş iderüz hem-dem olan

Çeşm-i dilber gibi mest-i müdâm olsa bize


Telh-güftâr olan dilbere mâ’il degülüz

Bir şeker-leb büt-i şîrîn-kelâm olsa bize


Dinlesün nâlesini bülbül-i bâgun

Vaʻdî sahn-ı gülzârda bir hûb makâm olsa bize (Yücel 2001: 171-172)



Kaynakça


Yücel, Mahmut (2001). Va’di Divânı (Tenkitli Metin). Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi. 

Atıf Bilgileri


KAPLAN, Yunus. "DÎVÂN (VA'DÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-va-di. [Erişim Tarihi: 23 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 HEŞT BEHİŞT (VA'DÎ, AHMED EFENDİ) Va'dî, Ahmed Efendi Dr. Öğr. Üyesi Hasan Doğan
Görüntüle
2 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
3 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
4 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
5 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
6 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
7 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
8 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
9 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
10 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
11 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle