- Yazar Biyografisi (TEİS)
İbrâhim Hâs - Madde Yazarı: Araş. Gör. Büşra Karasu
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:17/01/2022
DİVÂN (İBRÂHİM HÂS)
şiirlerİbrâhim Hâs (d. ?/? - ö. 1175/1761-1762)
ISBN: 978-9944-237-87-1
İbrâhim Hâs’ın şiirlerini ihtiva eden iki ciltlik eseridir. Dîvân’ın ilk cildinin giriş kısmında “İşbu ilâhiyyâtın cild-i evvelinde bi-tevfîk-i Allâhu Te’âlâ beş yüz bir ‘aded ilâhî tahrîr olunmuşdur ve cild-i sânî(ye) dahi beş yüz ‘aded ilâhî tahrîr olundu. Cümlesi bin bir ilâhîdir” (İbrâhîm Hâs vr. 1a) kaydı mevcuttur. Buna göre İbrâhîm Hâs Dîvânı’nda ilk cildinde 501 ve ikinci cildinde 500 olmak üzere toplam 1001 şiir yer almaktadır.
Eserin birinci cildi İstanbul Arkeoloji Müzesi Kütüphanesi’nde Dîvân-ı İbrâhîmü’l-Hâs adıyla ve 1164 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır, müelllif hattıdır ve mürettep değildir. Dîvân’ın ikinci cildi ise Berlin Kütüphanesi’ndedir. Bu nüsha da Almanya Milli Kütüphanesi Türkçe Yazmaları Koleksiyonu’nda Mecmûa-i İlâhiyât ismi ve Ms.or.oct.3447 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır. Şair Lebîb tarafından istinsah edildiği düşünülmektedir. Bu cildin sonunda İbrâhîm Hâs’ın Halvetîlikle ilgili yazdığı 58 beyitlik bir silsilenâme yer almaktadır (Tatcı 2017:26-27).
Dîvân’ında Hâs, İbrâhîm Hâs ve Hâs İbrâhîm mahlaslarını kullanan Halvetî şairi İbrâhîm Hâs’ın şiirleri dinî-tasavvufî niteliktedir, genel olarak tevhit, naat, münacat, mev’ize ve methiye türündedir. Bunlar dörtlük ve beyitlerle, hece ile aruz ölçüleri kullanılarak kaleme alınmıştır.
Eserin tam tenkitli metni neşredilmemiş, Mustafa Tatcı tarafından İbrâhim Hâs’ın şiirlerinden seçmeler Şiirin Hâs’ı İbrâhim Hâs’tan Halvet Şiirleri Seçkisi adıyla yayımlanmıştır.
Yazarın biyografisi için bk. İbrâhim Hâs. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ibrahim-has
Eserden Örnekler
İlahi
Vuslat-ı dildâr sana hicrân yeter
Bir ebedî yâr sana giryân yeter
Derd ile vuslat demine yol sana
Eylediğim nâle vü efgân yeter
Yâr ile yâr olmağa bâis heme
Aşkının âteşine sûzân yeter
Derd ile bîmâr u zahmdâr yürü
Derdi anın derdine dermân yeter
Bir nazar et cân u dile ey ahî
Gör ne durur sana bu bürhân yeter
Terk ile ol zevk ile dîdâr-ı yâr
Gam yeme sen himmet-i merdân yeter
Gayrı heves cânda ne var sür çıkar
Cânda olan sana bu mihmân yeter
Kendine gel kendini bil anla hoş
Anlamağa sana bu erkân yeter (Tatcı 2018:193-194)
Kaynakça
İbrâhim Hâs. Dîvân-ı İbrâhimü’l-Hâs. İstanbul Arkeoloji Müzesi Kütüphanesi. Yz. Nu. 1164. 347 vr.
Tatcı, Mustafa (2018). Şiirin Hâs’ı İbrâhim Hâs’tan Halvet Şiirleri Seçkisi. İstanbul: H Yay.
Tatcı, Mustafa (2018). İbrahim Hâs Halvetî Erenlerden Aşk Sözleri. İstanbul: H Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
2 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
3 | MEKTÛBÂT-I İBRÂHİM HÂS | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
4 | TEZKİRETÜ'L-HÂS | İbrâhim Hâs | Araş. Gör. Büşra Karasu |
Görüntüle | ||
5 | RİSÂLE-İ KELİMÂT-I PÎRÂN | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
6 | KURRETÜ'L-UYÛN | Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi | Öğretmen mehmet cemal öztürk |
Görüntüle | ||
7 | VÂRİDÂT (AZÎZ) | Azîz, Azîz Ali Efendi | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
9 | HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
10 | TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE | Abdülhay Celvetî | Doç. Dr. Şükrü Maden |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
12 | MA‘RİFETNÂME | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu |
Görüntüle | ||
13 | ‘İRFÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle | ||
14 | İNSÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle | ||
15 | MECMÛ‘ATU’L-ME‘ÂNÎ | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. FİDAN ÇERİKAN |
Görüntüle |