DÎVÂN (SABRî)
şiirler
Sabrî, Mehmed Şerîf (d. ?/? - ö. 1055/1645)

ISBN: 978-9944-237-87-1


17. yüzyıl şairlerinden Sabrî Mehmed Şerif Efendi’nin şiirlerini topladığı eseri. Eser, 1296/1878 tarihinde eski harflerle neşredilmiştir, fakat bu yayında Sabrî’nin bütün şiirlerine yer verilmemiştir. Mehmet Korkut Çeçen'in doktora tezi olarak hazırladığı Sabrî Divânı’nda 21 kaside, 1 mesnevi, 6 müseddes, 7 tarih, 210 gazel, 3 kıta, 9 nazm, 41 matla ve 10 müfred bulunmaktadır. Geleneğin aksine Sabrî Divanı, tevhid, münâcât ve na'tlerle değil, doğrudan devrin sultanı IV. Murad ve ileri gelen devlet adamlarına methiyelerle başlamıştır.

Sabrî, bilhassa kaside ve gazelleriyle ünlenmiş bir şairdir. Nef’î çizgisinde orijinal kasideler, âşıkâne ve rindâne gazeller söylemiştir. Kasidelerde terkipli ve ağır bir dil benimsemiş, gazellerde ise daha sade ve akıcı bir Türkçe kullanmıştır. Şiirleri gerçek hayatla iç içedir. Böylece onun şiirlerinde devrin yaşamından dikkat çekici izler yakalamak mümkündür. Yine bu doğrultuda halk söyleyişlerine, atasözleri ve deyimlere, devrin zevk ve beğenisini yansıtan unsurlara yer vermiştir. Sabrî'nin gazellerinde Hind üslubunun bazı özelliklerini şiirlerine yansıtır. Döneminin önemli sanat anlayışlarından hikemî tarzın etkisi ise birkaç şiir ve bazı söyleyişlerle sınırlıdır. Âlim kimliğine de sahip olan şairin eserinde tasavvufa dair mefhumlara, ayet, hadis ve dinî kıssalara yer verdiği görülür.

Sabrî Divânı üzerine bir yüksek lisans (Yılmaz 2010), bir de doktora tezi (Çeçen 2010) hazırlanmıştır.

Şairin biyografisi için bk. “Sabrî, Mehmed Şerîf”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sabri-mehmed-serif

Eserden Örnekler


Gazel

Zülfi fenn-i nigeh-i işve-nümâyı ne bilür

Kâr-ı sihri bilür ol resm-i vefâyı ne bilür


Dilleri şâne tağıtsa ser-i zülfinde n’ola

Kadr-i cem‘iyyet-i yârân-ı safâyı ne bilür


Gonca taklîd idemez şîve-i la‘l-i yâra

Tıfl-ı deh-rûzedür âyîn-i edâyı ne bilür


Olmayan gavta-zen-i bahr-i fenâ sâhil-i aşk

Varta-i keş-me-keş-i mevc-i belâyı ne bilür


Bâde-i nâz ile mestânedür ol şûh-ı cihân

Keder-i Sabri-i şûrîde-nevâyı ne bilür (Çeçen 2010: 321).


Gazel

Ol ki derdin âşıkun cânında pinhân eylemiş

Çâresin de derd-i pinhânında pinhân eylemiş


Nice mümkin dest-res nakd-i visâl-i dil-bere

Baht anı ceyb-i hicrânında pinhân eylemiş


Çeşm-i hâb-âlûdı kim sahbâ-perest-i işvedür

Câm-ı nâzı zîr-i dâmânında pinhân eylemiş


Buldı tasvîr-i ruh-ı alın çıkardı bâd-ı subh

Gonca-i gül anı cüzdânında pinhân eylemiş


Buldı ol iksîri endîşem ki Sabrî dest-i gayb

Tab‘umun genc-i firâvânında pinhân eylemiş (Çeçen 2010: 372)

Kaynakça


Çeçen, Mehmet Korkut (2010). Sabrî Mehmed Şerîf Hayatı, Sanatı, Dîvanı’nın Tenkitli Metni ve Tahlili. Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.

Yılmaz, Müslim Cahid (2010). Sabrî-i Şâkir Dîvânı. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Erzen, Mehmet Halil. "DÎVÂN (SABRî)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-sabri. [Erişim Tarihi: 15 Ocak 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MÜNŞEÂT (SABRÎ, MEHMED ŞERÎF) Sabrî, Mehmed Şerîf Dr. Emre Töre
Görüntüle
2 HÜSN Ü DİL (SABRÎ) Sabrî, Mehmed Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
3 ZÂDÜ'L-MÜSÂFİRÎN (SABRÎ, MEHMED ŞERÎF) Sabrî, Mehmed Şerîf Araş. Gör. Kerem Kaan Akhan
Görüntüle
4 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
5 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
6 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
7 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
8 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
9 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
10 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
11 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
12 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
13 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle