- Yazar Biyografisi (TEİS)
Rahmî, Mustafa Rahmî Efendi - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Derya KARACA
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:28/07/2022
DÎVÂN (RAHMÎ)
şiirlerRahmî, Mustafa Rahmî Efendi (d. ?/? – ö. 1165/1752)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Kırımlı Mustafa Rahmî Efendi’nin (d. ?/? – ö. 1165/1752) şiirlerini ihtiva eden eser. Dîvân’da 20 kaside (biri Farsça), 142 gazel (biri Farsça), 22 kıta, 6 rubai, 21 matla, geneli kıta olmak üzere farklı nazım biçimleriyle yazılmış 117 tarih manzumesi (ikisi Arapça, dördü Farsça, biri mülemma) ve 4 lugaz bulunmaktadır (Elmas 1997: VIII; Öztürk 2012: 243). Rahmî Dîvânı, mürettep bir divandır. Dîvân’daki “Mevlânâ” redifli kaside Mevlânâ’nın çeşitli yönleriyle övüldüğü 10 beyitlik bir medhiyyedir. Eserin en hacimli bölümünü ise gazeller ve tarihler oluşturmaktadır. Hakîmâne şiirler yazan şair, gazellerinde redif olarak çoğunlukla Türkçe kelimeleri tercih etmiştir. Dile hâkim olan Rahmî, şiirlerinde söyleyiş gücünü arttırmak amacıyla atasözü ve deyimlere de çok fazla yer vermiştir. Dil ve vezin kullanımında başarılı olan şair, tarih düşürmede de ustadır. Rahmî, bu devirde yaptırılan cami, bahçe ve çeşmeler, devlet yönetiminde terfi eden kişiler ve terfi ettikleri makamlar, kazanılan zaferler, fethedilen kaleler, doğumlar, ölümler, denize indirilen yeni kalyonlar gibi birçok olaya tarih düşürmüştür (Öztürk 2012: 250).
Dîvân’ın Süleymaniye Ktp. (Hamidiye 1094, Yahya Tevfik Efendi 299, Esad Efendi 2640), Millet Ktp. (Ali Emirî Manzum Eserler 167), Bayezid Devlet Ktp 5796, İstanbul Üniversitesi Ktp. (T.523, T.2007), Selim Ağa Ktb. 918 ve Atatürk Üniversitesi Ktp. ASL Koleksiyonunda nüshaları bulunmaktadır (Elmas 1997: XLI). Dîvân üzerine Sevgi Elmas tarafından bir yüksek lisans tezi yapılmıştır (1997).
Şairin biyografisi için bk. “Rahmî, Mustafa Rahmî Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rahmi-mustafa-rahmi-efendi
Eserden Örnekler
Gazel
Etsin esîr-i derd devâmız budur bizim
Kim ol tabîb-i câna recâmız budur bizim
Nûş-ı şarâb-ı câm-ı lebin isteriz müdâm
Olduk harîs-i bâde belâmız budur bizim
Çeşmin gazâle-i Huten ü Çîne beñzedip
Sevdik o mâh-rûyu hatâmız budur bizim
Bir câm sun ki ber-taraf olsun gam-ı cihân
Sâkî medâr-ı zevk ü safâmız budur bizim
Olsun esîr-i aşkı o da bir sitemgeriñ
Rahmî cenâb-ı yâre du‘âmız budur bizim (Elmas 1997: 95-96).
Kaynakça
Elmas, Sevgi (1997). Rahmî (Kırımlı, Mustafa) Hayatı, Edebî Şahsiyeti, Eserleri ve Dîvânının Tenkidli Metni. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
Öztürk, Sevgi (2012). “Kırımlı Rahmi ve Divanı”. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1): 237-268.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | SEFÂRET-NÂME-İ İRAN (RAHMÎ) | Rahmî, Mustafa Rahmî Efendi | Doç. Dr. Türkan Polatcı Demirkol |
Görüntüle | ||
2 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
3 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
4 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
5 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
6 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
9 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
10 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |