Nûrî Osmân Hanyevî’nin (d. 1172/1758-1759 - ö. 1230/1815) şiirlerini ihtiva eden eseri. Eserdeki şiirler nazım şekillerine göre 63 kaside, 11 murabba, 1 muhammes, 65 tahmis, 1 tesdis, 1 tesbi, 1 tesmin, 4 terkîb-bent, 1 terci-bent, 22 mesnevi, 571 gazel, 1 rubâ’î, 281 kıta, 52 nazm ve 80 müfred olarak tasnif edilmiştir.

Dîvân'da muzârî bahrinin “mef‘ûlü fâ‘ilâtü mefâ‘îlü fâ‘ilün” ve remel bahrinin “fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün” kalıpları daha fazla kullanılmıştır. Bu iki kalıbı sırasıyla; remel bahrinin “fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilün” ve hezec bahrinin “mefâ‘îlün mefâ‘îlün mefâ‘îlün mefâ‘îlün” kalıpları takip etmektedir (Aydın 2015: 64-65).

Dîvân'ın muhtevası çoğunlukla sosyal hayata temas etmektedir. Giritli Şair Salacızâde Mustafa’nın vesilesiyle Celvetiliğe intisap etmiş ve hilâfetnâme almış olmasından dolayı dinî muhtevalı şiirlere de yer vermiştir. Fakat diğer mutasavvıf şair divanlarına göre dinî içerikli şiirler az yer tutmaktadır. Hanyalı Nûrî Osman Dîvânı, Girit’teki sosyal ve siyasî hayat hakkında çok fazla bilgiler ihtiva etmektedir. Bu çerçevede incelendiğinde Girit’teki hem dinî hem de milliyet bakımından çeşitlilik, pek çok insanın ölümüne yol açan salgın hastalıklar, halkın giyim tarzı, devlet adamlarının tayinleri vs. unsurlarla karşılaşılmaktadır. Nûrî, yazdığı tarihlerde üç yüzden fazla isimden bahsetmiş, çevresindeki bazı ailelerin şeceresini oluşturabilecek yeterlilikte akrabalık ilişkilerini işlemiştir (Aydın 2016: 39-40).

Dîvân’ın 4 yazma nüshası vardır. Bu nüshalar; İngiltere Oxford Üniversitesi Bodleian Kütüphanesi Türkçe Yazmaları, Yer Numarası: MS Turk. E. 24, Çorum Hasan Paşa İl Halk Kütüphanesi Yer Numarası: 19 Hk 2113, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Yer Numarası: T. 326 ve İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Yer Numarası: T. 356’da bulunmaktadır (Aydın 2015: 156- 157). Bu nüshalardan ilk üçü  mürettep, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Yer Numarası: T. 356’daki nüsha ise eksik bir hâldedir.

Hanyalı Nûrî Osman Dîvânı üzerine akademik olarak bir doktora (Aydın 2009), bir de yüksek lisans tezi (Karabıyık 2016) hazırlanmıştır. Doktora tezinde şekil ve muhteva özellikleri incelenerek divan metni ortaya konulmuş, yüksek lisans tezinde ise doktora tezi metninden hareketle dinî ve tasavvufî tahlili yapılmıştır. Dîvân, kitap olarak da yayımlanmıştır (Aydın 2015).

Şairin biyografisi için bk. "Nûrî, Osman, Hanyevî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nuri-osman-hanyevi