- Yazar Biyografisi (TEİS)
Nâkâm - Madde Yazarı: Prof. Dr. Vüsale MUSALI
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Azerbaycan
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:09/06/2022
DÎVÂN (NÂKÂM)
şiirlerNâkâm (d. 1255/1839 - ö. 1324/1906)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Nakam'n şiirlerinden oluşan eseri. Dîvân'da 6 kaside, 797 gazel, 3 müstezad, 6 tahmis, 1 müseddes, 3 terci-bend, 4 terkib-bend, 7 mesnevî, 1 bahr-ı tavîl bulunmaktadır. Dîvân’a dâhil edilmiş şiirlerde hem dünyevi aşk hem ilahi aşk ele alınmıştır. Şiirler aruz veznindedir. Dîvân’da bulunan otuz beş beyitlik kaside Sultan Abdülhamid için yazılmış ve burada padişahın övgüsüne yer verilmiştir.
İsmail Bey Nâkâm, Sultan Abdülhamid döneminde İstanbul’da bulunduğu sırada Mehmet Emin Bey İstanbul’da onun Dîvân’ını bastırmak istemiş, eseri sansürün tetkikinden geçirtmiş ve Sultan’dan kitabın basılması iznini almıştır. Fakat Tahir adlı sansür memurunun mukaddeme bölümünün ve bazı şiir parçalarının üstünü çizmesi nedeniyle Nâkâm, eserinin basılmasından vaz geçmiştir. Daha sonra söz konusu elyazması Ali Emîrî’nin eline geçmiştir (Tahirzade 2011: 79).
Nâkâm Dîvânı'nın Türkiye’deki Kütüphanelerde üç nüshası vardır. En eski nüsha Yapı Kredi Sermer Çifter Araştırma Kütüphanesi 622 numarada kayıtlıdır. Millet Kütüphanesi Ali Emîrî bölümünde 422 numarada kayıtlı olan ikinci nüsha ve Ali Emîrî nüshasından istinsah edilmiş Konya Müzesi Kütüphanesi 3964’te kayıtlı üçüncü nüsha (Mert 2012: xii). Söz konusu nüshalar esasında Dîvân’ın tenkitli metni hazırlanmıştır (Mert 2012).
Dîvân'ın Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Elyazmalar Enstitüsünde on elyazma nüshası (B-1599; B-2708; B – 7393; B-8007; M-39; M-40; M-41; M-58; M-375; C-541) bulunmaktadır. Bakü nüshaları esasında Dîvân’ın tenkitli metni hazırlanmamıştır (Abdullayeva 2022). Esere dair muhtelif yüksek lisans çalışmaları da yapılmıştır (Nesrin 2010, Şehitoğlu 2012)..
Yazarın biyografisi için bk. "Nâkâm". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nakam
Eserden Örnekler
Yâ Rab Şefî arsa-ı rûz-ı cezâ hakı
Çek hat-ı hutût cürmime sen Mustafâ hakı
Rüsvâ-yı âlem itme beni rûz-ı haşrde
Sırr-ı nihân Fâtiha vü Ķâf mâ hakı
Elâfun ile rûy-ı siyâhım münevver it
Nûr-ı cemâl-i Hâdi-i râh-ı hidâ hakı
Hûnîn-i sirişki aķıtma gözümden cezâ güni
Hûn-ı şehîd ma‘reke-i Kerbelâ hakı
Adlün cezâ virende nümûd it inâyetün
Fazlun haķı celâlüne şâyân atâ hakı
Afv eyle fazlun ile ķusûrım su‘alini
Ashâb-ı çâr u pençten Âl-i Abâ hakı
Nâkâm-ı zâr hatmesin şâd-kâm ķıl
Hatm-i kelâm hatme-i enbiyâ hakı (Mert 2012: 780).
Kaynakça
Abdullayeva, Şəfiqə (2022). İsmayıl Bəy Nakam və onun Divanı. Bakı.
Mert, Aslı (2012). Nâkâm Divanı (İnceleme-Tenkitli Metin). Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
Özgeriş Mutlu Melis (2020). "Mahzen’ül-Esrâr Silsilesinin Son Halkalarından Biri: Genc-i Edeb". Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (32): 137-157.
Sağlam, Nesrin (2010). Nâkâm Divanı. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Şehitoğlu, İhsan (2012). İsmail Nâkâm Divânı (Tenkitli Metin-İnceleme). Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Tahirzade, A. (2011). "Şekililer Osmanlı Sarayında ve Türk Ordusunda". Türk Yurdu, 31(287): 77-92.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MECNÛN U LEYLÎ (NÂKÂM) | Nâkâm | Prof. Dr. Vüsale MUSALI |
Görüntüle | ||
2 | FERHÂD U ŞÎRÎN (NÂKÂM) | Nâkâm, İsmail | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
3 | HÂYÂLÂT-I PERÎŞÂN (NÂKÂM) | Nâkâm | Prof. Dr. Vüsale MUSALI |
Görüntüle | ||
4 | MÜNŞEÂT (NÂKÂM) | Nâkâm | Prof. Dr. Vüsale MUSALI |
Görüntüle | ||
5 | NİYÂZ-NÂME VEYA DÖRT EFENDİ (NÂKÂM) | Nâkâm | Prof. Dr. Vüsale MUSALI |
Görüntüle | ||
6 | LATİFNÂME VEYA HADİS-İ LATÎF (NÂKÂM) | Nâkâm | Prof. Dr. Vüsale MUSALI |
Görüntüle | ||
7 | DÎVÂN (ÂCİZ) | Âciz, Ali Akber | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN / DÎVÂN-I KASÂİD Ü GAZELİYYÂT (DÎDE) | Dîde, Mirza Nasrullah | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
9 | KİTÂBÜN-NASÂYİH (DÎDE) | Dîde, Mirza Nasrullah | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
10 | KİTÂB-I MAKTEL (DÎDE) | Dîde, Mirza Nasrullah | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (DİLSÛZ) | Dilsûz, Muhammed Emîn | Prof. Dr. Yakup POYRAZ |
Görüntüle | ||
12 | [DÎVÂN] (ANDELÎB) | Andelîb Karacadağî | Prof. Dr. Vüsale MUSALI |
Görüntüle | ||
13 | GÜLŞEN-İ İRFÂN (FAKÎR) | Fakîr, Hacı Ağa | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
14 | SA’LEBİYE (HALHÂLÎ) | Halhâlî, Muhammed Bâkir | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
15 | DÎVÂN (HASAN) | Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov | Öğr. Gör. ÖZLEM KAHRAMAN |
Görüntüle | ||
16 | TİLKİ İLE KURT (HASAN) | Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov | Araş. Gör. Seher Erenbaş Pehlivan |
Görüntüle |