Kâsımî mahlaslı Kerküklü Seyyid Kâsım'ın şiirlerini ihtiva eden eseri. Kerküklü araştırmacı Ata Terzibaşı'nın özel kütüphanesinde bulunan müellif hattı tek yazma nüshası 194 varak olup ortadan sekiz- dokuz varak eksiktir. Sayfalara ortalama 22 beyit sığdırılmıştır. Bununla beraber şairin sonradan Dîvân'a iki varak daha eklediği ve sayfa kenarlarına yeni şiirler yazdığı görülmektedir (Terzibaşı 2013: 74-75). Terzibaşı eserin eski divanlar biçiminde tertip edildiğini söylemiş olsa da (2013: 74) nazım biçimlerinin sıralanmasında mürettep divanlarda gözetilen düzene uyulmadığı görülmektedir. Gazeller, kasideler ve musammatlardan sonra tekrar kasidelerin yer aldığı Dîvân'da Terzibaşı'nın sözünü ettiği (2013:74) rubailer de bulunmamaktadır.

Kâsımî'nin şiirleri muhteva açısından daha çok dinî mahiyet taşır. Dîvân'da yer alan tarih manzumeleri 1237-1260/1821-1845 yılları arasında Kerkük'te gerçekleşen önemli hadiselere olduğu kadar dönemin edebî ve toplumsal hayatına da ışık tutacak belgeler niteliğinde eserlerdir (Terzibaşı 2013: 74).

Etkisi altında kaldığı Nesîmî ve Fuzûlî'nin şiirlerini tahmis eden şair, Osmanlı şairlerini de taklit etmekle beraber Türkmen şivesinin etkisinden kurtulamamıştır. Kullandığı yüzlerce yerli sözcük ve deyişler son dönem Irak Türkmenleri Türkçesi araştırmalarına önemli katkılar sağlayacak mahiyettedir. Farsça birkaç şiiri de onun bu dildeki edebî kudretini göstermektedir (Terzibaşı 2013: 74).

Şairin biyografisi için bk. "Kâsımî, Kerküklü". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kasimi-kerkuklu