- Yazar Biyografisi (TEİS)
İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi - Madde Yazarı: Doç. Dr. Çetin Kaska
- Eser Yazılış Tarihi:?/?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Farsça
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:07/11/2021
DÎVÂN (İLÂHÎ)
şiirlerİlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi (d. ?/? - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
İlâhî’nin Arapça, Farsça ve Türkçe şiirlerinden oluşan eseri. Kaside, kıta, gazel ve rubailerden oluşan eserin tek yazma nüshası baştan ve sondan eksiktir. 1436 beyitten oluşan eserde Farsça 177 gazel, 1 kaside, 2 kıta, 27 rubai, Arapça 2 gazel, Türkçe 24 gazel yer almıştır. Eserde Seyyid Gazi, Edremid ve Sultan Bâyezîd gibi isimler yad edilmiştir.
Farsça gazel söyleme noktasında başarılı olan şair, neredeyse bütün gazellerinde İlâhî mahlasını kullanmıştır. Tasavvuf zemini üzerine inşâ edilen gazeller âşıkâne, rindâne ve hakîmânedir. Sade, akıcı ve ağır olmayan bir dil ile yazılan gazeller neredeyse elifbanın bütün harfleriyle kaleme alınmıştır. Farsça gazellerin içinde birçok Türkçe kelime, terkip ve ıstılah yer almıştır. Şair, müellif gazellerinde ve bir kasidesinde Fatih Sultan Mehmed ve Sultan II. Bâyezîd ile olan münasebetinden bahsetmiştir.
Tek yazma nüshası Bursa Eski Eserler Kütüphanesi’nde (Orhan Ktp., nr.1223) olan 128 sayfadan oluşan eserin ilk 115 sayfasında Farsça ve son 13 sayfasında Türkçe şiirler bulunmaktadır. İsmail Hikmet Ertaylan bu eserin Abdullâh-ı İlâhî’ye ait olduğunu söylemiş, ancak bu eserin Ahmed-i İlâhî’ye ait olabileceği de söylenmiştir. Eserin hangi İlâhî’ye ait olduğu hâlâ kesinlik kazanmamıştır.
Şairin biyografisi için bk. "İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ilahi-seyh-ahmed-ilahi-efendi
Eserden Örnekler
Kaynakça
Ertaylan, İsmail Hikmet (hzl.) (1960). İlâhî Dîvânı/ Abdullâh-i İlâhî. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
Kara, Mustafa ve Hamid Algar (1988). "Abdullâh-ı İlâhî". İslam Ansiklopedisi. C.1. İstanbul: TDV Yay. 110-112.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | PEND-NÂME (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Orhan KILIÇARSLAN |
Görüntüle | ||
2 | ŞAKÂYIKU'L-HAKÂYIK Lİ-SULTÂNİ'L-HAKÂYIK (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Bilal Güzel |
Görüntüle | ||
3 | HIZIR-NÂME/KİTÂB-I MOLLÂ İLÂHÎ/NECÂTÜ'L-ERVÂH (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Doç. Dr. Çetin Kaska |
Görüntüle | ||
4 | KENZÜ'L-ESRÂR (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Nuriye İnci |
Görüntüle | ||
5 | RİSALE-İ TEVHÎDİYYE (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Nuriye İnci |
Görüntüle | ||
6 | TASAVVUF RİSALESİ (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ MİFTÂHÜ'L-GAYB (İLÂHÎ) | İlâhî, Şeyh Ahmed İlâhî Efendi | Doç. Dr. Çetin Kaska |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
9 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
10 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
11 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
12 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
13 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
14 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
15 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
16 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
17 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |