- Yazar Biyografisi (TEİS)
Nûrî, Priştineli Beg-zâde - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Esra Egüz o donohoe
- Eser Yazılış Tarihi:1789
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:21/10/2021
DÎVÂN II (NÛRÎ, Priştineli)
şiirlerNûrî, Priştineli Beg-zâde (d. ?/? - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Nûrî mahlaslı 18. yüzyıl şairi Priştineli Beg-zâde Nureddin’in şiirlerini ihtiva eden eseri. Şairin iki Dîvân'ı vardır. İstanbul’da yazdığı şiirlerden oluşan ilk Dîvân’ı eşkıya tarafından çalınınca, beş aylık bir sürede yeni şiirler yazarak, ikinci Dîvân’ını meydana getirmiştir. Bu Dîvân’ın eksiksiz bir nüshası henüz elimize geçmemiştir. Eldeki tek nüshada, yalnızca kaside ve gazeller yer alır. Dîvân'ın yayımlanan metninde, kaside nazım şekliyle yazılmış beş şiir vardır. Bunlardan ilk ikisi, na’t türündedir. Üçüncüsü, III. Selim’in 1789’da tahta çıkışı münasebetiyle yazılmış bir cülusiyyedir. Dördüncü ve beşinci kasideler ise, musiki terimleri ile örülü, kâr-ı nâtık şeklinde kaleme alınmış manzumelerdir. Eserde 105 gazel bulunmaktadır (Egüz 2021).
Dîvân’daki şiirlerin dili, devrine göre sadedir. Şair, ilk Dîvân’ındaki şiirlerin çoğunu gurbetteyken yazdığı için, o Dîvân’da gurbet ve ayrılık şiirleri büyük bir yekun tutmaktaydı (Egüz 2020). İkinci Dîvân’da da zaman zaman ayrılıkla ilgili şiirlere rastlanır; fakat bunların sayısı ilk Dîvân’daki kadar fazla değildir. Şiirlerin çoğu âşıkânedir. Ayrıca malın mülkün, makamın ve mevkinin geçici olduğunu dile getiren hikemî şiirler de vardır. İlk Dîvân’da olduğu gibi, bu eserde de şairin kendi hayatının tesiri hissedilir.
Dîvân’ın bilinen tek nüshası, Princeton Üniversitesi Kütüphanesi’nin İslamî Yazmalar Katalogu’nda Garrett Collection 2048Y numarada “Makâlât” ismiyle kayıtlıdır. 52 varaktan oluşan bu nüsha, ikinci Dîvân’dan seçilen şiirlerden oluşur. İlk 28 varakta Priştineli Beg-zâde Nureddin’in, geri kalan kısımda ise Bağdatlı Rûhî’nin şiirleri vardır. 1789 yılında istinsah edilen ve baş kısmında şairin yazdığı bir giriş bölümü bulunan bu nüsha, müellif hattıdır. Esra Egüz, bu Dîvân üzerine bir tanıtma yazısı yazdıktan sonra (2015), eserin metnini günümüz Türkçesine çevirisi ile birlikte yayımlamıştır (2021).
Şairin biyografisi için bkz. “Nûrî, Priştineli Beg-zâde”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nuri-pristineli-begzade
Eserden Örnekler
Gazel
Beni şâd eylediñ vuslatla sultânım safâ geldiñ
Kadem-rencîde itdiñ kân-ı irfânım safâ geldiñ
Tevâzu‘ resmini icrâ idip ömrüñ mezîd olsun
Bu ben mahzûnu memnûn eylediñ cânım safâ geldiñ
Dil-i bîmârı ihyâ eyledi yâr şerbet-i vaslıñ
Tabîbim nûr-ı aynım derde dermânım safâ geldiñ
Beni mesrûr-hâtır eyleyip kâşâneme geldiñ
Ferah-yâb eylediñ lutfuñla cânânım safâ geldiñ
Münevver oldu meclis makdem-i teşrîf-i lutfuñdan
Şeref-bahş eylediñ ey mâh-i tâbânım safâ geldiñ
Gülistâna misâl olsa aceb mi beyt-i ahzânım
Açıldı gonca-i dil verd-i handânım safâ geldiñ
Safâ-yâb ol gül-i tâze-nihâlim bâğ-ı âlemde
Mürüvvet eylediñ serv-i hırâmânım safâ geldin
Bu gûşe-gîr-i uzlet sahn-ı gamda mesken itmişken
Rehâ-yâb itdiñ ey dostum sühendânım safâ geldiñ
Ziyâ-yı vech-i pür nûruñla nûr oldu dil-i Nûrî
Cemâliñ virdi revnak mihr-i rahşânım safâ geldiñ (Egüz 2021: 116-117).
Kaynakça
Egüz, Esra (2015). “Priştineli Begzade Nûrî’nin Bilinmeyen İkinci Divanı’ndaki Şiirler”. SÜ Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 37: 427-436.
Egüz, Esra (2020). Priştineli Begzâde Nureddin- I. Divan. İstanbul: Kriter Yayınları.
Egüz, Esra (2021). Priştineli Begzâde Nureddin- II. Divan. İstanbul: Kriter Yayınları.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN I (NÛRÎ, Priştineli) | Nûrî, Priştineli Beg-zâde | Dr. Öğr. Üyesi esra egüz o donohoe |
Görüntüle | ||
2 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
3 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
4 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
5 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
6 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
9 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
10 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |