Eğerci-zâde, Semerci-zâde ve Sarrâc-zâde sanlarıyla tanınan Hâtif’in şiirlerinin yer aldığı eseri. Selami Ece’nin (2007) bildirdiğine göre Dîvân; 1 mensur dibace, 1 tevhid, 1 mevlid, 1 münacat, 20 kaside, 2'si Farsça 5 rubai, 2'si Farsça 10 kıt’a, 1'i Farsça 180 nazm (143'ü tarih, diğerleri farklı konularda), 2 mesnevi, 2’si Farsça 153 gazel, 2 murabba, 3 müstezâd, 1 tahmis, 1 mu’aşşer, 49 müfredden (36’sı muamma) oluşur.

Hâtif; II. Mustafa, III. Ahmed ve I. Mahmud ile Damad İbrâhîm Paşa ve Alî Paşa başta olmak üzere Şeyhülislam Mirzâ Mustafâ Efendi, Abdullâh Paşa, Silahdâr Hüseyin Paşazâde İbrâhîm Paşa, Şeyhülislâm Feyzullâh Efendi, Rumeli Kazaskeri Seyyid Mustafâ Efendi, Seyyid Şeyh Muhammed Murâd Efendi, İshâk Efendi, Şeyhülislam Seyyid Mustafâ Efendi, Darü’s-Sa’âde Ağası Hacı Beşîr Ağa, Ankara Valisi Yûsuf Paşa gibi dönemin diğer vezir, şeyhülislam ve şeyhlerine kasideler yazmıştır. Gazellerinde klasik üslubun etkisi görülür. Bu şiirlerinde âşıkane, rindane ve şuhane söyleyiş söz konusudur.

Şair; tarih manzumelerinde Belgrad ve Gence fetihleri, Râfızîlerin Irak’ta çıkardıkları isyanın bastırılması; Alî Paşa tarafından yaptırılan kütüphane, çeşme ve benzeri imar faaliyetleri, 1098/1686 ve 1100/1688’de olmak üzere yaptığı iki evlilik ile doğan çocuklarına dair hayatının özel tarafları, “Sûret-i Arzıhâl” başlığıyla İbrâhîm Paşa’dan Bağdat’a görevlendirilmesi hususunda mansıp beklentisi gibi pek çok hususa tarih düşürmüştür. Hâtif, hayalleri zengin, buluşları orijinal, diğer taraftan yazdığı tarih manzumeleriyle bir şiir işçisi olmasına rağmen bazen nazmında şekil ve vezin aksaklıkları da görülür (Ece 2007: 91, 102).

Şairin kendi hattıyla kaleme aldığı Dîvân nüshası 138 sayfa hâlinde Atatürk Üniversitesi Seyfettin Özege Kitaplığı ASL 94-98’de şairin Esmâü’l-Hüsnâ, Üç Dâmâd ve Üç Arûs, Seyâhatnâme adlı eserlerinin de yer aldığı külliyatın başında yer alır. Dîvân’ın diğer nüshaları Millî Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu Nu. 06 Mil Yz FB 313, İstanbul Millet Kütüphanesi Ali Emiri Koleksiyonu Nu. 34 Ae Manzum 501, İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Nu. 5491’de kayıtlıdır. Eser, bir makaleyle tanıtılmıştır (Ece 2007).

Şairin biyografisi için bk. “Hâtif, Eğerci-zâde/Semerci-zâde/Sarrâc-zâde Hasan Hâtif Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hatif-egercizade-semercizade-sarraczade