Osmân b. Sâlih'in Hanîf mahlasıyla oluşturduğu eseri. Şairin Servet mahlasıyla tertip ettiği bir Dîvân’ı daha vardır. Hanîf mahlasıyla oluşturulan bu eser, şairin Hadîs-i Erba’în tercümesinin 45 beyitlik mesnevi nazım şekliyle nazmedilmiş dibacesiyle başlar. Hadîs-i Erba’în'in ardından Sultan I. Mahmûd (ö. 1168/1754) adına mensur bir dibace gelir. Eserdeki diğer manzumeler şöyledir: 1 münacat, 1 terkib-bend; biri müseddes, biri tahmis, 19 naat; kendi nefsine yazdığı 2 hitabe, çoğu Sultan I. Mahmûd adına 14 kaside, 2 müseddes, 4 tahmis, 2 methiye, 17 tarih, 379 gazel, 4 müstezâd, 78 rubai, 20 müfred, teşvik-nâme unvanlı muhtelif mevzularda 11 manzume. Eserdeki bazı gazeller, şairin Servet mahlasıyla oluşturduğu Dîvân’ında da yer almaktadır. Bununla birlikte bazı gazellerde -bir veya birkaç beyit arasında küçük değişikliklerle birlikte- ortaklıklar söz konusudur (Aksu 2019: 22).

Hanîf, klasik Türk şiirinin kelime, mazmun ve kaidelerine hâkimdir. Her şeyden önce nüktedan bir şairdir. Kendi şiirini övdüğü gibi Fehîm (ö. 1057/1647) ve Vehbî (ö.1809) tarzında şiir yazmakla da övünür. Şiirlerinde musiki terimlerini sıklıkla kullanır. Kelîm Efendi’nin şiirini beğenir, Talîb’in şiirini tahmis edip gazellerine nazire yazmıştır. Nef’î’nin (ö. 1044/1635) bir gazelini tanzir etmiştir. Şiirinde asıl tesiri olan ise Nedîm’dir (ö. 1143/1730). Birçok şiiri Nedîmâne eda ile söylemiştir. Dîvân’ındaki sadelik, İstanbul Türkçesinin incelikleri, zaman zaman şuhane ifadeler Nedîm’in etkileridir. Bazı manzumelerinde Yûnus’un sade ve samimi söyleyişinin tesirlerini de görmek mümkündür.

Dîvân’ın Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesinde Hamidiye Nu. 1091, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Nu. TY 632 ve Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Hazine Bölümü Nu. 973'te kayıtlı olmak üzere üç nüshası vardır. Cemal Aksu eser  üzerine İbrahim Hanif Divanı adıyla bir yüksek lisans tezi hazırlamıştır (1999). Aksu, daha sonra bu eserin İbrahim Hanîf'e değil de Hanîf Osmân b. Sâlih'e ait olduğunu tespit edip bu durumu Dîvân'ın bilimsel neşrinde belirtmiştir  (2019).

Şairin biyografisi için bk. “Servet/Hanîf, Pazarbaşı-zâde Osman”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/servet-hanif-pazarbasizade-osman