SÎmkeş-zâde Feyzî’nin şiirlerini içeren eseri. Feyzî’nin manzum eserlerini ihtiva eden ve tek nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 428 numarada kayıtlı olan külliyatta yer alan Dîvân’da; 3'ü na’t olmak üzere 25 kaside, 4 terkib-bend, 4 müseddes, 1 müsemmen, 27 tesdis, 10 tahmis, 355 gazel, 24 kıt’a, 17 rubai ve 21 müfred bulunmaktadır (Coşkun, 1990: 37).

Tevhid ve münacat türünde kasidenin bulunmadığı Feyzî Dîvânı, Hz. Peygamberin vasfında yazılmış na’t türündeki “kalemiyye” ile başlamaktadır. Dîvân’daki 25 kasidenin üçü na’t, ikisi dinî-tasavvufî mahiyette olup diğerleri din ve devlet adamları için kaleme alınmış medhiyelerdir. Kasidelerinin fahriye bölümünde; şairliğini, mucizeler gösteren kaleminin kuvvetini, şiirlerinin yeniliğini öven Feyzî; Selmân-ı Farisî, Feyzî-i Hindî, Enverî, Câmî, Sâdî, Hâfız-ı Şirâzî gibi büyük İran şairleri ile kendi şiirini mukayese ederek onlardan üstün olduğu söylemiştir. Dîvân’daki terkib-i bendlerden ilki na’t, ikincisi tasavvufî konuludur. Feyzî, üç ve dördüncü terkib-i bendlerde Halvetî şeyhi Abdulahad Nûrî’nin vasıflarını zikrederek onun ölümü üzerine duyduğu üzüntüyü dile getirmiştir. Dîvân’daki 27 tesdisin 14’ü Bâkî’nin, 5’i Riyâzî’nin, 2’si Bağdatlı Rûhî’nin diğerleri ise Nev’î, Ganîzâde Nâdirî, Alî Efendi, Şerif Sabrî ve Beliğ’in gazellerine; 10 tahmisin 4’ü Riyâzî’nin, 2’si Abdulahad Nûrî’nin geriye kalanlar da mesnevi şarihi Abdullah Efendi, İsmetî, Kadrî ve Mâhirî Çelebi’nin birer gazeline yazılmıştır.

Feyzî Dîvânı'nda toplam 355 gazel vardır. Bu durum, divan tertip eden bütün divan şairleri gibi Feyzî’nin de en çok rağbet ettiği nazım şeklinin gazel olduğunu göstermektedir. Eserdeki gazeller genellikle 5 beyitlidir. 355 gazelin 347’si beş, 4’ü yedi, 3’ü altı biri ise on sekiz beyitli mutavvel gazeldir. Hemen her harfte bir veya birkaç gazel yazan Feyzî, mutasavvıf bir şair olduğu için gazellerinde daha çok tasavvuf ve ilahî aşk konularını işlemekle birlikte beşerî aşk, şarap, rintlik ve tabiatı da konu edinmiştir. Şair, tasavvufu gaye edindiği için dünya nimetlerine fazla önem vermemek, istiğna sahibi olmak gibi isteklerini şiirlerinde daima dile getirmiştir.

Feyzî, kasidelerinde yabancı kelimeler ve uzun tamlamalarla dolu ağdalı ve anlaşılması zor bir dil kullanmasına rağmen gazellerinde kasidelerine nazaran daha anlaşılır ve basit bir dil tercih etmiştir. Şair, Dîvânı’nda zamanının halk Türkçesinde kullanılmayan arkaik kelimelere ve deyimlere sıkça yer vermiştir. Dîvân’da dikkat çeken en önemli unsurlardan biri şairin elde ettiği bilgilerle, gözlemlerine dayalı görüşlerini yeni ifade tarzları ve zengin hayal gücüyle başarılı bir şekilde şiirlerinde aksettirmesidir. Üç dile de hâkim olan şairin şiirlerinde vezin, kafiye ve redifi birkaç kusur dışında mükemmel bir şekilde kullandığı görülmektedir.

Eser üzerine bir doktora tezi hazırlanmıştır (Coşkun 1990).

Şairin biyografisi için bk. “Feyzî/ Sîmî, Sîmkeş-zâde”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/feyzi-simi-simkeszade