Fevrî Ahmed Efendi’nin şiirlerinin toplandığı eser. Hasan Yılmaz tarafından kurulan tenkitli metnine göre Fevrî Dîvânı, 37 kaside, 1 mesnevi, 16 murabba, 29 muhammes, 6 müseddes, 5 müsebba, 4 müsemmen, 1 mütessa’, 5 muaşşer, 8 terkib-bend, 4 terci-bend, 759 gazel, 38 kıta, 14 nazm, 48 müfred içermektedir. Fevrî Dîvânı mensur veya manzum bir mukaddime olmaksızın kasidelerle başlamaktadır. İlk kaside 18 beyitlik bir tevhid olup Dîvân’ın başına konmak maksadıyla yazıldığı intibaını vermektedir. 2. kaside, klasik kaside tarzına uymayıp Fevrî’nin katıldığı bir sefer hakkında bilgiler içermektedir. 3. kaside ile 4. kaside Hz. Muhammed sevgisini anlatan birer naattır. Son beyitten Matla‘ul-Envâr adını taşıdığı anlaşılan 5. kaside ise münâcat içeriklidir. “Akçe” redifli 6. kaside Osmanlı dönemi ekonomik durumu hakkında bilgiler vermektedir. 7. kaside Kânûnî Sultan Süleyman’ın medhinde yazılmıştır. Şitaiyye tarzındaki kasidede canlı kış tasvirleri dikkat çekicidir. Klasik kaside formuna uyan 8 ve 9. kasideler de Kânûnî Sultan Süleyman’ı methetmek maksadıyla yazılmıştır. 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 ve 19. kasideler Sultan II. Selim’e arz edilmiştir. 20. kaside Kânûnî Sultan Süleyman’ın şehzadeleri Mehmed Han ve Bayezid Han için yazılmıştır. 21. kaside Sadrazam Mehmed Paşa, 22. kaside Veziriazam Ahmed Paşa, 23. kaside Vezir Ali Paşa, 24. kaside Vezir Mehmed Paşa, 25. kaside ismi verilmeyen bir şeyhülislam için kaleme alınmıştır. 26. 27 ve 29. kasideler Şeyhülislam Bostan Efendi’ye, 28. kaside Kazasker Abdurrahman Efendi’ye sunulmuştur. 30. kaside bir devletliden mushaf ricası, 31. kaside adı verilmeyen bir kadı’nın övgüsü için yazılmıştır. 32. kaside Ali adlı bir kadıya, 33. kaside 2. Vezir Ali Paşa’ya, 34. kaside Ahmed Bey adlı bir devlet adamına verilmiştir. 35. kaside Molla Ahmed Efendi’nin katırı övgüsünü içermektedir. 36. kasidede kulak çınlamasından duyulan rahatsızlık anlatılmıştır. 37 beyitlik son kaside ise ismi verilmeyen hayır sahibi birine duyulan şükran için kaleme alınmıştır. Fevrî’nin en çok kaside sunduğu şahıslar 11 şiir ile Sultan II. Selim ve 4 manzume ile Kânûnî Sultan Süleyman’dır. Kasidelerden sonra gelen mesnevi, 14. murabba, 5. müsebba‘, 2. müsemmen ve 7. terkib-bend de Sultan II. Selim için yazılmıştır.

Musammatların bir kısmı dini-tasavvufi içerikte olmakla birlikte çoğunluğu aşk acısı, sevgiliye duyulan özlem, felekten şikâyet, tabiat güzellikleri, tok gözlülük, dünyanın geçiciliği, nasihat ve devletlilere arz-ı hal gibi konular ihtiva etmektedir. Terkib-bend ve terci-bendler ise Hz. Muhammed sevgisi, ölüm, kaderden şikâyet, aşk ve ayrılık konularında yazılmıştır. Bunlar arasında devlet büyüklerine arz-ı hal ve dua içerikli olanlar da vardır. Divanın en geniş kısmı olan gazeller bölümünde daha çok âşıkâne ve rindâne içerikli şiirler bulunmaktadır. Kıta, nazm ve müfredler de konu, muhteva ve bunların ele alınışı bakımından gazellerle benzerlik göstermektedir. Fevrî Divanı’nda şiirleri en çok tahmis edilen sanatçılar Muhibbî (3 manzume), Bâkî (2 manzume), Rızâyî (2 manzume), Sultan II. Selim (2 manzume), Ahmed Paşa (2 manzume), Kâtibî (2 manzume) ve Nişânî’dir (2 manzume). Necâtî, Hayretî, Zâtî, Kara Fazlî, Celâlî, Emânî, Yetîmî, İshak Çelebi, Lebîd, Şemsî ve Gubârî’nin de birer şiiri tahmis edilmiştir. En çok tanzir edilen sanatçı ise 10 manzume ile Muhibbî’dir. Muhibbî’yi 6 şiir ile Necâtî, 4 şiir ile Bâkî, 3’er şiir ile Hayretî ve Şeyhî, 2’şer şiir ile Cem Sultan ve Ahmed Paşa takip etmektedir. Usûlî, Tâcizâde Cafer, Ahmedî, Şâhidî, Mihrî Hatun, Kadrî, Taşlıcalı Yahya, Fuzûlî, Kemal Paşazâde, Niyâzî-i Karamanî, Hilâlî-i Bursevi, Firdevsî, Rahîkî, Şem‘î, Hayâlî Bey, Nizâmî, Şevkî, Aşkî, Zâtî, Mesîhî, Edirneli Nazmî’nin de birer şiirine nazire yazılmıştır. Bu bakımdan Fevrî’nin en çok etkilendiği sanatçıların Muhibbî, Bâkî, Necâtî, Hayretî ve Şeyhî olduğu anlaşılmaktadır.

Fevrî Divanı’nda Arapça ve Farsça manzumeler de vardır. 25. kaside 7. beyitten itibaren Arapça olarak tanzim edilmiştir. 4. müseddes ile 12, 30, 424 ve 710. gazeller Arapça yazılmıştır. 36, 47, 192, 492, 538, 539, 540, 574. gazeller ile 25. kıta ve 14. nazm Farsça kaleme alınmıştır. 369 ve 701. gazeller ise Türkçe-Arapça mülemma tarzında oluşturulmuştur. Şair, 3. terkib-bendin başına oğlu, iki hizmetkarı, bir kayını, eşi, bir kızı ve kayınvalidesinin ölümü üzerine söz konusu manzumeyi yazdığını belirten bir paragraf yerleştirmiş. Şiirin yazılış nedenini belirten mensur metin divan boyunca sadece burada vardır.

Tespit edilebilen sekiz nüshası bulunan Fevrî Divanı üzerine Mehmet Kalpaklı Divan Şiirinin Edisyonunda Bilgisayar Kullanımı Metoduna Giriş ve Fevrî Divanı’nın Elektronik Formu adlı doktora tezi hazırlamıştır (1991). Kalpaklı, tezinde Fevrî Dîvânı tenkitli metninin bilgisayarla nasıl kurulacağı hakkında bilgiler vermiştir. Hasan Yılmaz, Manisa Celal Bayar Üniversitesi'nde Fevrî Dîvânı’nın tenkitli metnine dayanan bir doktora tezi hazırlamaktadır.

Şairin biyografisi için bk. “Fevrî, Ahmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fevri-ahmed