DÎVÂN (FENNÎ)
şiirler
Fennî, Hacı Mustafa (d. ?/? - ö. 1158/1745-46)

ISBN: 978-9944-237-87-1


18. yüzyıl şairlerinden Mustafa Fennî’nin eldeki tek eseri. Dîvân’da 8 tahmis, 4 tesdis, 373 gazel, 4 müstezat, 15 şarkı, 222 kıt’a (8’i genel konulu, 213’ü tarih, 1’i lugaz yollu tarih), 366 matla‘, 61 mesnevi (2’si tarih, 58’i lugaz, 1’i sâhil-nâme), 1 de gazel şeklinde kafiyelenen lugaz olmak üzere 1054 manzume yer almaktadır (Demirkazık 2010: 41). Ayrıca Fennî’nin Dîvân’ında kasideye hiç yer vermemiş olması da dikkat çekicidir (Demirkazık 2009: 16).

Fennî, nazîre yazmayı seven ve kendi şiirlerine de nazîre yazılmasını isteyen bir şairdir (Demirkazık 2009: 24-37). Ayrıca Fennî Dîvânı, “sâhil-nâme” türünün bilinen ilk örneğini ihtiva etmesi açısından önemlidir. “Kendisinden önce hiçbir şairin denemediği bir türün ilk ve en mükemmel örneğini vermesi, bu alanda çığır açması onun edebiyat tarihindeki değerini bir kat daha artırmaktadır. Fennî, devrin biyografik kaynaklarında fazla zikredilmezken, yazmış olduğu “Sâhil-nâme” mesnevisi muhtelif yerlerde defalarca anılmıştır. Fakat bazı kaynaklarda bu manzume, yanlışlıkla Mehmed Fennî’ye ait gösterilmiştir. Buradan Sâhil-nâme'nin  şairin önüne geçtiği anlaşılmaktadır (Demirkazık 2009: 22).

Dîvân’ın İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Lala İsmail Efendi Bölümü 473, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi T.58 ve Berlin Devlet Kütüphanesi (Staatsbibliothek, Berlin) Ms. Or. Oct. 3551’de kayıtlı olmak üzere tespit edilebilen üç nüshası bulunmaktadır (Demirkazık 2009: 338). Mustafa Fennî Dîvânı doktora tezi olarak hazırlanmıştır (Demirkazık 2009).

Şairin biyografisi için bk. “Fennî, Hacı Mustafa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fenni-haci-mustafa


Eserden Örnekler


Gazel

Vâkıf olsuñ ey göñül esrâr-ı aşka ibtidâ

Cismini ilkâ iderdüñ nâr-ı aşka ibtidâ


Gonça-i maksûda nâ’il olmak isterseñ göñül

Bülbül-âsâ âzim ol gül-zâr-ı aşka ibtidâ


Der-‘akab mâlik olur yâruñ metâ‘-ı vaslına

Nakd-i cân-ıla varan bâzâr-ı aşka ibtidâ


Püşt-bân eyler sütûn-ı âheni üftâdeler

Üstüvâr olsun diyü dîvâr-ı aşka ibtidâ


Mülk-i nazmı Fenniyâ da‘vâ idersem aşk-ıla

Şâhidümdür bu güzel güftâr-ı aşka ibtidâ (Demirkazık 2009: 367).

Kaynakça


Demirkazık, Hacı İbrahim (2009). 18. yy. Şairi Mustafa Fennî Dîvân (İnceleme - Tenkitli Metin – Dizin). Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.

Demirkazık, Hacı İbrahim (2010). “Mustafa Fennî’nin (öl. 1745) Lugazlarının Özellikleri ve Divan’ında Olmayan Yedi Lugazının Tenkitli Metni”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 5: 35- 80.

Atıf Bilgileri


Hocaoğlu Alagöz, Kadriye. "DÎVÂN (FENNÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-fenni-tees-1. [Erişim Tarihi: 25 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 SÂHİL-NÂME (FENNÎ) Fennî, Hacı Mustafa Doç. Dr. Hacı İbrahim Demirkazık
Görüntüle
2 MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) Hıfzî Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR
Görüntüle
3 NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin Diğer Aybala Sena KÜTÜK
Görüntüle
4 DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle
5 TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullah Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
6 TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullâh Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
7 TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullâh Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
8 DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi Diğer Ahmet Serdar Erkan
Görüntüle
9 MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
10 AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi Diğer Nükran ERBAŞ
Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler
Görüntüle
11 DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk
Görüntüle