Esâsî’nin dinî-tasavvufi şiirlerinden oluşan eseri. Esâsî Dîvânı klasik divan tertibine uymamaktadır. Eserin tek nüshasında 69 gazel, 16 murabba, 3 muhammes, 3 kıt'a ve 8 mesnevi bulunmaktadır. Gazellerin ağırlıkta olduğu Dîvân’da mesnevi şeklinde yazılmış şiirler ve musammatlar çoğunlukta olan diğer nazım şekilleridir. Dinî-tasavvufi şiirlerden mürekkep olan Esâsî Dîvânı’nda nadir de olsa lirik şiirlere rastlanır.

Esâsî, Dîvânı’nda arkadaşlarının ısrarı üzerine şiir yazdığını ifade etmektedir. Dostlarının şiirlerini okuması için dua etmektedir. Diğer yandan Dîvân’ın namert ve kıymet bilmeyen kişilerin eline geçmemesi için yakarmaktadır. Esâsî, yazdığı şiirlerle Niyâzî, Hakkî, Eşrefoğlu Rûmî gibi mutasavvıf şairlerin izinden gittiğini belirtmektedir. Esâsî Mustafa, Dîvânı’na Kitâb-ı Yâdgâr ismini vermiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Kütüphanesi’nde numara 004998’de kayıtlı olan ve içerisinde Esâsî Dîvânı ve Esâsî Mecmû‘ası’nı barındıran Esâsî Yazması, 31.01.1975 tarihinde Emekli Öğretmen Halil Hafız Dural’ın oğulları Süleyman Dural ve Şinasi Dural tarafından Ödemiş Din Görevlileri Kütüphanesi’ne bağışlanmıştır. Eser, katalog kaydına sehven “Asasî Dîvânı” olarak geçmiştir (Aksoy 2019: 191). Yazma toplam 95 varaktan oluşmaktadır. Yazmanın 1b-81b arası Esâsî Dîvânı, 81b-95b varakları arası ise Esâsî Mecmû‘ası’dır. Esâsî Dîvânı’nın sayfa satır sayıları 15’tir ve bu sayfalar nesih hatla yazılmıştır. Esâsî Dîvânı’ndaki şiir başlıkları kırmızı mürekkeple yazılmışken Esâsî Mecmû‘ası’ndaki manzume başlıkları siyah mürekkeple tahrir edilmiştir. Esâsî Dîvânı’nda 65b-69b arasında bulunan uzun dua metninin haricindeki metinler manzumdur. Dîvân’ın sonunda biri gazel şeklinde 12 beyitten oluşan diğeri ise mesnevî nazım şeklinde 24 beyitten oluşan iki adet hâtime bulunmaktadır. Esâsî Yazması’nın müstensihi Mustafa Oğlu Süleyman Efendi’dir. Dîvân ve Mecmû‘a’nın birlikte yer aldığı yazmanın 81b-83b varaklarındaki şiirler harekelenmiş geriye kalan şiirler ise harekesiz yazılmıştır. Bu şiirlerin harekeli yazılmasının sebebi Esâsî Dîvânı’nı, Esâsî Mecmû‘ası’ndan ayırma düşüncesi olsa gerektir. Sonradan kurşun kalemle varak numarası verildiği anlaşılan yazmada çoban/müş’ir bulunmamaktadır. Esâsî Dîvânı’nı tanıtan bir makale yayımlanmıştır (Aksoy: 2019).