Seyyid Mehmed Edib Efendi'nin (d.? /1747-48- ö. 1216/1801-02) şiirlerinin bir arada bulunduğu eser. 1150 beyitten oluşan Dîvân’da 18 gazel, 6 kaside, 24 kıt‘a, 17 nazım, 4 mesnevi, 5 tahmis, 3 murabba, 1 beyit, 3 müfret, 1 terkib-i bend yer almaktadır. Gayrimürettep olan Edîb Dîvânı’nda klasik divan tertibinde ilk sayfalarda bulunması gereken tevhid, münacat, na’t, medh-i çehâr-yâr vb. nazım türleri bulunmadığı gibi, bir divanda bulunması gereken birçok nazım şekline de yer verilmemiştir. Edîb Dîvânı bu yönüyle muhtelif zamanlarda yazılmış beyitlerin kaybolmaması amacıyla rastgele kayıtların yapıldığı bir şiir mecmuası görüntüsündedir. Edîb de zaten bu durumu eserinin ilk sayfasında belirtmektedir (Eliaçık 2010: 122). Edîb’in şiirlerinde nazmın en mühim âhenk unsurlarından birisi sayılan veznin başarılı biçimde kullanıldığı söylenebilir. Toplam 81 manzumede aruz vezninin çeşitli kalıplarından Türk edebiyatında en çok tercih edilmiş olan kalıplar kullanılmıştır. Edîb’in şiirlerinde kafiye, nesrindeki secî unsurunun başarısına paralel biçimde yürümüş ve genellikle zengin kafiye ön plana çıkmıştır. Bunda daha ziyade Arapça, Farsça kelimelerin uzun vokalleri etkili olmuştur. Ayrıca tam kafiye Edîb Dîvânı’nda mühim bir yer tutmakta olup yarım kafiye nispeten azdır. Edîb, şiirlerinde bir âhenk unsuru olarak rediflere de çok yer vermiş, bunları genellikle isim ve fiil çekim ekleriyle kullanmış, kelime ve kelime gruplarını, deyimleri ve tekrarları da redif olarak kullanmıştır. Bazı beyitlerde redif kullanmadan sadece kafiyeyi, bazılarında da kafiye kullanmadan direkt redifi kullanmıştır. 1150 beyitlik Edîb Dîvânı’nın bilhassa tarihî ve sosyal yönden büyük önem taşıdığı görülmektedir (Eliaçık 2010:126).

Eserin bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi Nâfiz Paşa, numara 1508’dedir. Edîb'in Dîvân'ı, Muhittin Eliaçık tarafından yayımlanmıştır (2010).

Şairin biyografisi için bk. “Edîb Seyyid Mehmed Edib Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü.  http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/edib-seyyid-mehmed-edib-efendi-mdbir