DÎVÂN / DÎVÂN-I KASÂİD Ü GAZELİYYÂT (DÎDE)
şiirler
Dîde, Mirza Nasrullah (d. 1212/1797 - ö. 1287/1870)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Dîde mahlasını kullanan Mirza Nasrullah’ın şiirlerini içeren eseri. Seyyid Azim Şirvânî, Tezkire’sinde, şairin Dîvân-ı Kasâid ü Gazeliyyât’ı bulunduğunu söylese de (Rüstemov 1974: 72), bu eserin nüshasına henüz ulaşılamamıştır. Dîde’nin dağınık hâlde bulunan şiirlerinden bir bölümü, Şirvânî’nin ardından Dîde’yi araştıran ilk kişi olan Selman Mümtaz tarafından yayımlanmıştır (Mümtaz 1928). Mümtaz’ın derlediği ve gazel, kaside, muhammes ile kısa mesnevilerden oluşan bu şiirler 2004 yılında Bakü’de Bahariyye adıyla tekrar basılmıştır (Gurbanbeyov 2004).

Dîde’nin şiirlerinde hikemî üslup hâkimdir. O; kötü, cimri, alçak, ikiyüzlü, zalim kimseleri eleştirip yermektedir. Fukaranın yanındadır. Zenginleri fakirlerin yardımına çağırır. Rindane bir tavır takınıp ikiyüzlüleri yerden yere vurur (Mümtaz 1928: 7-12).

Şairin biyografisi için bk. “Dîde, Mirza Nasrullah”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/dide-mirza-nasrullah

Eserden Örnekler


Gazel

Çıhdı rahm-i şâhdan tıfl-i şeref-efzâ-yı gül

Geldi Meryemden zuhûra Hazret-i Îsâ-yı gül


Bir celâl ü hüsn ile çıhdı fezâ-yı âleme

Devlet-i dünyâya değdi tal‘at-ı zîbâ-yı gül


Nûr u tal‘at gevherinde fıtrat-ı asliyedir

Subh-dem hurşîde benzer gecelerdir ay gül


Âlem-i gülzârda bir Husrev-i sâhib-celâl

Ya çıhıb taht-ı zümürrüd üstüne Dârâ-yı gül


Bülbül-i Mecnûnu kıldı bâ-haber bâd-ı sabâ

Yatma dur gülzâra gelmiş seyr içün Leylâ-yı gül


Dîde nergis tek hayâlin hâmesin bîdâr kıl

Her zamân tahrîr kıl vasf-ı ruh-ı inşâ-yı gül (Bayram 2005: 82-83).

Kaynakça


Bayram, Ömer (2005). Azerbaycan Sahası Tezkireleri ve Seyyid Azim Şirvânî’nin Tezkiresi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Gurbanbeyov, Reşid (hzl.) (2004). Mirze Nesrullah Bey Dide (Gurbanbeyov), Bahariyye. Bakü: Azerbaycan Universiteti Neşriyatı.

Mümtaz, Selman (1928). Azerbaycan Edebiyyatı: Mirza Nasrullah Bey Dîde. Bakü: Azerneşir.

Rüstemov, Süleyman (hzl.) (1974). Seyid Ezim Şirvani, Eserleri. C. 3. Bakü: Elm Yay.

Atıf Bilgileri


KESİK, Beyhan. "DÎVÂN / DÎVÂN-I KASÂİD Ü GAZELİYYÂT (DÎDE)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-divan-i-kasaid-u-gazeliyyat-dide. [Erişim Tarihi: 18 Ekim 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 KİTÂBÜN-NASÂYİH (DÎDE) Dîde, Mirza Nasrullah Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
2 KİTÂB-I MAKTEL (DÎDE) Dîde, Mirza Nasrullah Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
3 DÎVÂN (ÂCİZ) Âciz, Ali Akber Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
4 DÎVÂN (DİLSÛZ) Dilsûz, Muhammed Emîn Prof. Dr. Yakup POYRAZ
Görüntüle
5 [DÎVÂN] (ANDELÎB) Andelîb Karacadağî Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
6 GÜLŞEN-İ İRFÂN (FAKÎR) Fakîr, Hacı Ağa Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
7 SA’LEBİYE (HALHÂLÎ) Halhâlî, Muhammed Bâkir Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
8 DÎVÂN (HASAN) Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov Öğr. Gör. ÖZLEM KAHRAMAN
Görüntüle
9 TİLKİ İLE KURT (HASAN) Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov Araş. Gör. Seher Erenbaş Pehlivan
Görüntüle
10 KÖYLÜ İLE AYI (HASAN, ALİ OĞLU KARABAĞÎ YÜZBAŞOV) Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov Araş. Gör. Seher Erenbaş Pehlivan
Görüntüle
11 ASLAN ile FARE (HASAN, ALİ OĞLU KARABAĞÎ YÜZBAŞOV) Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov Araş. Gör. Seher Erenbaş Pehlivan
Görüntüle
12 AT İLE EŞEK (HASAN) Hasan, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov Araş. Gör. Seher Erenbaş Pehlivan
Görüntüle