- Yazar Biyografisi (TEİS)
Cevdet, Recâîzâde Ahmed - Madde Yazarı: Prof. Dr. Mehmet Sarı
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Divan-Tekke Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:06/03/2022
DÎVÂN (CEVDET)
şiirlerCevdet, Recâîzâde Ahmed (d. ?/?- ö. 1247/1831)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Recâîzâde Ahmed Cevdet'in, Cevdet” mahlasıyla yazdığı şiirlerinin yer aldığı eser. Cevdet'in bilinen üç eserinden biri Dîvânçe-i Cevdet adlı eseridir. Kütüphanelerde el yazma nüshaları bulunan Dîvân yeni Türk harfleriyle yayımlanmamıştır. Fatin Tezkiresi’nde de Cevdet’in, Nevadirü’l Âsâr” ve Zînetü’l-Mecâlis adlı eserleri ile birlikte Dîvânçe-i hoş-lehçesi'nin bulunduğu kayıtlıdır (Abdulkadiroğlu-Sarı 1998: X).
Cevdet’in şiirlerinin yer aldığı Dîvânçe-i Cevdet, küçük bir Dîvân olup 1000 beyit civarındadır. Eserde bir münâcât, bir ramazaniyye, bir bahâriyye, manzum bir mektup, manzum bir tezkire ve çeşitli vesilelerle yazılmış kıt'alar bulunmaktadır. Dîvânçe’deki manzumeler gazel, kaside, mesnevi, kıt'a, kıt'a-i kebire, şarkı, murabba, muhammes, tahmis, terkib-bend şekilleriyle yazılmıştır. Eserdeki 100’e yakın manzumenin dörtte üçü gazel olup Dîvânçe’deki toplam beyit sayısının yarısına yakınını oluşturur. Âşıkane ve hikemî tarz şiirlerle dikkat çeken Dîvânçe’de, kıt'a-i kebire şekliyle yazılan tarihler önemli bir yekûn teşkil etmektedir.
Dîvânçe’nin bilinen dört yazma nüshası bulunmaktadır. İkisi İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar, Yz. Nu: 807; 2847'de, diğer ikisi ise Millet Kütüphanesi Ali Emîrî Manzum Eserler, Yz. Nu: 84; 85'te kayıtlıdır. Dîvânçe'nin ayrıca Ankara Milli Kütüphanede kayıtlı nüshaları ve mikrofilm arşivi nüshaları (EHT 1955 A; EHT 198 A; MFA(A) 4007; MFA(A) 4009) bulunmaktadır (Abdulkadiroğlu-Sarı 1998: XI).
Şairin biyografisi için bk. "Cevdet, Recâî-zâde Ahmed". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/cevdet-recaizade-ahmed
Eserden Örnekler
Eserden Örnekler
Gazel
Cilvegâh-ı tal‘at-i cânâne kim gönlümdür ol
Sûret-i mescidde bir büt-hâne kim gönlümdür ol
Yüz sürer anda rikâb-ı şâh-ı aşka dil-berân
Enderûn-ı sînede külhâne kim gönlümdür ol
Kâbil-i ta‘mîr olaydı böyle kalmazdı harâb
Yanına korkar gelen vîrâne kim gönlümdür ol
Birbirine arz ider meclisde hûbân-ı zemân
Gezmede elden ele peymâne kim gönlümdür ol
Akıbet cây oldı Cevdet kâfirân-ı hüsne âh
Sûret-i mescidde bir büt-hâne kim gönlümdür ol (Yz. 807 vr. 22a)
Gazel
İçüp içüp de bu rütbe şarâb neylersin
Olup da ben gibi sen de harâb neylersin
Hazîneler telef itdik yolunda cânânın
Sorar olursa gönül bir hesâb neylersin
Yetiş yetiş emân ey andelîb-i hoş-nağme
Bu demde gülşene itmez şitâb neylersin
Usanmadın mı a zâhid riyâ-yi nâfileden
Du‘âlar olduğı yok müstecâb neylersin
O mest-i nâza didim Cevdet ‘işret eylerken
Olup da ben gibi sen de harâb neylersin (Yz. 807 vr. 24b).
Kaynakça
Kaynakça
Abdulkadiroğlu, Abdulkerim- Sarı, Mehmet (1998) (hzl.). Recâîzâde Ahmed Cevdet-Nevâdiru’l-Âsâr Fî mütâla’ati’l-Eş’âr (Seçme Beyitler). Anıl Matbaa ve Ciltevi. Ankara:
Abdulkadiroğlu, Abdulkerim- Sarı, Mehmet (2009). “Külliyât-ı Recâîzâde Ahmet Cevdet-Nevâdiru’l Âsâr, Zînetü’l-Mecâlis, Dîvânçe”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi TAED 39 Prof. Dr. Hüseyin Ayan Özel Sayısı. Erzurum: 323-333.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | NEVÂDİRÜ’L-ÂSÂR FÎ MÜTÂLA’ATİ’L-EŞ’ÂR (CEVDET) | Cevdet, Recâî-zâde Ahmed | Prof. Dr. Mehmet Sarı |
Görüntüle | ||
2 | ZÎNETÜ’L-MECÂLİS (RECÂÎZÂDE AHMED CEVDET) | Cevdet, Recâî-zâde Ahmed | Prof. Dr. Mehmet Sarı |
Görüntüle | ||
3 | SİRÂC-I GAYB (ÂBİD) | Âbid, Zeynelâbidîn | Dr. Öğr. Üyesi Musa Tozlu |
Görüntüle | ||
4 | TERCÜME VE ŞERH-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ÂBİDİN PAŞA) | Âbidin Paşa | Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği Doç. Dr. Hamza KOÇ |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂN (ÂCİZ) | Âciz, Mehemmed Helife | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
6 | FARSÇA DÎVÂN (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Prof. Dr. mehmet atalay |
Görüntüle | ||
7 | DÎVÂN (FERÎDE HANIM) | Ferîde Hanım, Bahâr-zâde | Prof. Dr. Eyüp Akman |
Görüntüle | ||
8 | DÜRRETÜ’L-BEYZÂ FÎ-ŞEREFİ MEVLİDİ’L-MUSTAFÂ (GAZZÎZÂDE ABDÜLLATÎF) | Gazzîzâde Şeyh Abdüllatîf Efendi | Dr. Bilal Güzel |
Görüntüle | ||
9 | KIRIM ZAFERNÂMESİ / HAYRÂBÂD (HAYRÎ) | Hayrî, Mehmed Hayrî Efendi, Türk Hayrî | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (HULÛSÎ) | Hulûsî, Ömer | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (HULÛSÎ/MENFÎ/YESÂRÎ) | Hulûsî/Menfî/Yesârî, Hüseyin Hulûsî Efendi | Doç. Dr. Özgür KIYÇAK |
Görüntüle | ||
12 | İNTİBÂHU'T-TÂLİBÎN (MEHMED RÜŞDÎ) | Mehmed Rüşdî, Ketenci-Zâde | Araş. Gör. Aslıhan SÜMBÜLLÜ |
Görüntüle |